Lao động có việc làm có xu hướng tăng nhưng thị trường lao động phát triển chưa bền vững khi số lao động có việc làm phi chính thức chiếm tỷ trọng lớn, tỷ lệ lao động không sử dụng hết tiềm năng cao…
Thị trường lao động, việc làm vẫn phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức - Ảnh minh họa
Báo cáo tình hình kinh tế - xã hội quý 2/2023 và 6 tháng đầu năm của Tổng Cục Thống kê cho thấy, lực lượng lao động có xu hướng tăng nhưng thị trường lao động, việc làm tiếp tục đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức chủ yếu do các doanh nghiệp thiếu đơn hàng sản xuất.
LAO ĐỘNG CÓ VIỆC LÀM PHI CHÍNH THỨC CHIẾM TỶ TRỌNG CAO
Theo báo cáo của Tổng Cục Thống kê, trong quý 2/2023, lao động có việc làm ước tính là 51,2 triệu người, tăng 83,3 nghìn người so với quý trước và tăng 691,4 nghìn người so với cùng kỳ năm trước.
Trong đó, khu vực thành thị là 19 triệu người, tăng 65,2 nghìn người so với quý trước và tăng 323,7 nghìn người so với cùng kỳ năm trước; khu vực nông thôn là 32,2 triệu người, tăng 18 nghìn người so với quý trước và tăng 367,8 nghìn người so với cùng kỳ năm trước.
Xét theo khu vực kinh tế, lao động có việc làm quý 2/2023 khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản là 13,8 triệu người, chiếm 27%; khu vực công nghiệp và xây dựng là 17,1 triệu người, chiếm 33,3%; ngành sản xuất sản phẩm điện tử, máy vi tính và sản phẩm quang học; khu vực dịch vụ là 20,3 triệu người, chiếm 39,7%.
Tính chung 6 tháng đầu năm 2023, lao động có việc làm là 51,2 triệu người, tăng 902 nghìn người so với cùng kỳ năm trước.
Xét theo khu vực kinh tế, lao động có việc làm 6 tháng đầu năm 2023 trong khu vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản là 13,8 triệu người, chiếm 27% ; khu vực công nghiệp và xây dựng là 17,2 triệu người, chiếm 33,6%; khu vực dịch vụ là 20,1 triệu người, chiếm 39,4%.
Tuy nhiên, số lao động có việc làm phi chính thức chung quý 2/2023 chiếm tỷ trọng lớn với 33,3 triệu người, chiếm 65,1% trong tổng số lao động có việc làm và tăng 301,9 nghìn người so với quý trước. Tính chung 6 tháng đầu năm 2023, tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức là 64,8%, giảm 1,6 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước.
Lý giải về nguyên nhân, Tổng Cục Thống kê cho biết chủ yếu do nhiều doanh nghiệp công nghiệp cắt giảm lao động nên lao động có xu hướng chuyển dịch sang khu vực dịch vụ và chấp nhận làm công việc ít ổn định hơn.
“Lao động có việc làm có xu hướng tăng nhưng thị trường lao động phát triển chưa bền vững khi số lao động có việc làm phi chính thức chiếm tỷ trọng lớn. Tỷ lệ lao động có việc làm phi chính thức tăng lên ở hầu hết các vùng kinh tế - xã hội”, Tổng Cục Thống kê cho biết thêm.
LỆCH PHA CUNG - CẦU LAO ĐỘNG
Tình trạng nhiều doanh nghiệp ở các ngành nghề thiếu đơn hàng diễn ra từ quý 4/2022 và tiếp tục kéo dài sang quý 2/2023, dẫn đến hàng trăm nghìn người lao động bị giảm giờ làm, mất việc làm, ảnh hưởng tới đời sống của người lao động.
Số người và tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động các quý năm 2021-2023 - Nguồn: Tổng Cục Thống kê
Tuy nhiên, theo Tổng Cục Thống kê, số lượng người lao động thất nghiệp quý 2 tăng cả về số lượng và tỉ lệ so với quý trước, nhưng điểm đáng mừng là tỉ lệ này giảm so với cùng kỳ năm 2022.
Tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động quý 2/2023 là 2,3%, tăng 0,05 điểm phần trăm so với quý trước và giảm 0,02 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, khu vực thành thị là 2,75%; khu vực nông thôn là 2,01%.
Trong quý 2/2023, Đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ là hai vùng có tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động cao nhất cả nước, tương ứng là 2,65% và 2,64%.
Theo báo cáo từ các địa phương, số lao động nghỉ giãn việc của các doanh nghiệp trên cả nước trong quý 2 năm nay khoảng 241,5 nghìn người, giảm 52,5 nghìn người so với quý trước, chủ yếu là lao động ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (chiếm 84,1%), tập trung ở ngành da giày với 66,3% và dệt may với 14,4%.
Một số địa phương có số lao động nghỉ giãn việc cao như: Bắc Giang (9.300 người), Bình Dương (9.800 người), Quảng Ngãi (10.300 người), Tiền Giang (11.900 người), Bình Phước (17.000 người), Ninh Bình (19.800 người), Thanh Hóa (98.300 người).
Tính chung 6 tháng đầu năm, tỷ lệ thất nghiệp trong độ tuổi lao động ước khoảng 2,27%, giảm 0,12 điểm phần trăm so với cùng kỳ năm trước, trong đó khu vực thành thị là 2,71%; khu vực nông thôn là 2%.
Hệ lụy của tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm gia tăng là tỉ lệ lao động không sử dụng hết tiềm năng đang có dấu hiệu tăng trở lại. Trước đó, tỷ lệ này đã tăng rất nhanh từ thời điểm quý 1/2020 và đạt mức cao kỷ lục là 10,4% vào quý III/2021 do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Báo cáo cho thấy, tỷ lệ lao động không sử dụng hết tiềm năng của Việt Nam thường dao động ở mức 4%. Tuy nhiên, tỷ lệ này có dấu hiệu tăng trở lại vào quý 1/2023 ở mức 4,5% và giữ mức 4,3% vào quý 2/2023 (tương ứng với khoảng 2,2 triệu người). Tính chung 6 tháng đầu năm 2023, số lao động không sử dụng hết tiềm năng là 2,3 triệu người, giảm gần 0,5 triệu người so với cùng kỳ năm trước
Theo Tổng Cục Thống kê, tỷ lệ lao động không sử dụng hết tiềm năng là chỉ tiêu tổng hợp cho biết mức độ “lệch pha” giữa cung và cầu lao động trên thị trường, phản ánh tình trạng dư cung về lao động.
“Đa số lao động không sử dụng hết tiềm năng là những người từ 15-34 tuổi (51,7%). Điều này cho thấy Việt Nam vẫn còn một bộ phận không nhỏ lực lượng lao động tiềm năng chưa được khai thác, đặc biệt là nhóm lao động trẻ”, Tổng Cục Thống kê cho biết thêm.
Theo báo cáo Giám sát việc làm trên thế giới tháng 5/2023, Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), các cú sốc và rủi ro toàn cầu đang kìm hãm sự phục hồi của thị trường lao động, đặc biệt là ở các nước có thu nhập thấp và trung bình.
Do đó, để ổn định và củng cố thị trường lao động, cần có các chính sách, biện pháp để giải quyết những khó khăn, thách thức hiện nay để tránh những tác động tiêu cực kéo dài đến tăng trưởng và phát triển kinh tế - xã hội.
GDP quý 2/2023 tăng 4,14%, chỉ cao hơn cùng kỳ năm 2020 giai đoạn 2011-2023
Hà Nội: Hơn 40.000 lao động hưởng trợ cấp thất nghiệp trong 6 tháng đầu năm
Cách tính lương, phụ cấp công chức, viên chức, người lao động từ ngày 1/7/2023
Dự án Nhà máy điện khí LNG hơn 2 tỷ USD tại Nghệ An đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của các tập đoàn năng lượng quốc tế, trở thành tâm điểm trong “đường đua” của các nhà đầu tư Hàn Quốc và nhiều tập đoàn lớn khác...
Kiểm toán thông đồng doanh nghiệp bóp méo báo cáo tài chính sẽ bị phạt tối đa 2 tỷ đồng
Doanh nghiệp kiểm toán“bắt tay” với khách hàng để bóp méo báo cáo tài chính sẽ bị phạt tối đa 2 tỷ đồng, buộc nộp lại toàn bộ số lợi bất chính và bị đình chỉ kinh doanh dịch vụ kiểm toán; kiểm toán viên trực tiếp tham gia cũng bị phạt tiền và thu hồi giấy phép hành nghề...
Doanh nghiệp hiến kế gỡ hai "điểm nghẽn" lớn nhất của du lịch Thanh Hóa
Tối 22/8, tại Thanh Hóa, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức Tọa đàm tham vấn hoàn thiện sản phẩm du lịch với chủ đề “Hương sắc bốn mùa”, thu hút hơn 60 đại biểu là đại diện các đơn vị, doanh nghiệp lữ hành, dịch vụ trong cả nước tham gia. Trước đó, đoàn đã có chuyến khảo sát nhiều điểm du lịch trên địa bàn tỉnh trong hai ngày 21 – 22/8.
Xây dựng Trung tâm xét nghiệm Gene lớn nhất Châu Á
Chiều ngày 22/8/2025 tại Hà Nội, Công ty JS Link (Hàn Quốc) và Công ty Cổ phần Sinh học phân tử Gene Viet chính thức ký kết hợp tác chiến lược về việc xây dựng, chuyển giao công nghệ và cung cấp trang thiết bị cho Trung tâm xét nghiệm Gene hiện đại hàng đầu khu vực.
Chiến lược “kiềng ba chân” để logistics xuyên biên giới vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung tăng tốc
Hạ tầng logistics miền Trung hiện vẫn thiếu tính đồng bộ; kết nối giữa cảng biển - đường sắt - đường bộ - hàng không dù đang được đẩy mạnh đầu tư nhưng vẫn chưa phát huy hiệu quả tương xứng, khiến chi phí vận tải cao hơn so với mức trung bình khu vực. Trung tâm logistics hiện đại, có khả năng kết nối đa phương thức còn rất ít...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: