Bộ Tài nguyên và Môi trường vừa có văn bản yêu cầu các bộ ngành và địa phương tiến hành rà soát tình hình sử dụng đất đai tại các dự án có sử dụng đất và gửi báo cáo về bộ này trước ngày 15/12/1012 để “báo cáo Thủ tướng Chính phủ và công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng để nhân dân biết, giám sát”.

Việc một cơ quan quản lý nhà nước yêu cầu các cơ quan khác phải báo cáo tình hình quản lý nhà nước trong một lĩnh vực cụ thể là bình thường, tuy nhiên việc dự định công khai các báo cáo trên “để nhân dân biết, giám sát” là khá đặc biệt trong bối cảnh hiện nay.

Yêu cầu này được phát đi sau khi vào đầu tháng 10 vừa qua, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải đã ký Công văn số 7889/VPCP-KTN về việc xử lý dự án đầu tư chậm đưa đất vào sử dụng.

Trước đó, cuối năm 2010, Thủ tướng Chính phủ cũng đã có Chỉ thị số 134/CT-TTg về tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm pháp luật đất đai của các tổ chức được Nhà nước giao đất, cho thuê đất.

Trong nỗ lực nhằm chấn chỉnh hoạt động quản lý đất đai, liên tiếp sau đó Chính phủ cũng đã có các văn bản chỉ đạo mới như Chỉ thị số 2196/CT-TTg ngày 6/12/2011 về một số giải pháp tăng cường quản lý thị trường bất động sản và Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 2/3/2012 về việc chấn chỉnh công tác quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động của các khu kinh tế, khu công nghiệp, cụm công nghiệp.

Theo công văn mới nhất, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai rà soát, phân loại các dự án chậm sử dụng đất để xử lý theo hướng yêu cầu, đôn đốc chủ đầu tư chủ động tìm giải pháp khắc phục để đảm bảo dự án đầu tư sử dụng đất đúng mục đích đã được giao, cho thuê đất.

Trường hợp chủ đầu tư không còn khả năng thực hiện dự án đầu tư thì thu hồi đất, trước hết lựa chọn thu hồi đất đối với những trường hợp chậm sử dụng đất gây bức xúc trong nhân dân, đất đã được giao, cho thuê không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất nhưng có lợi thế thương mại để giao cho tổ chức phát triển quỹ đất chủ trì quản lý, đưa ra đấu giá quyền sử dụng đất. Sau khi đấu giá quyền sử dụng đất đã thu hồi xong sẽ hoàn trả tiền cho nhà đầu tư.

Công văn cũng yêu cầu các tỉnh thành chỉ đạo ủy ban nhân dân cấp huyện, cấp xã sớm hoàn thiện việc lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và tăng cường công tác, kiểm tra giám sát việc sử dụng đất của các tổ chức sau khi được Nhà nước giao đất, cho thuê đất để đảm bảo sử dụng hợp lý, có hiệu quả nguồn tài nguyên đất.

Về khu, cụm công nghiệp, sẽ không xét duyệt quy hoạch mới các cụm công nghiệp nếu không đảm bảo đủ các điều kiện là có trong quy hoạch phát triển cụm công nghiệp đã được phê duyệt và đảm bảo các yêu cầu về hạ tầng kỹ thuật, về bảo vệ môi trường, về tỷ lệ lấp đầy.

Đặc biệt, kiên quyết không cho thành lập mới hoặc mở rộng các khu công nghiệp nếu không đảm bảo các yêu cầu phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển khu công nghiệp đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và tổng diện tích đất công nghiệp của các khu công nghiệp đã được thành lập trên địa bàn lãnh thổ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương đã cho các dự án đăng ký đầu tư, cấp giấy chứng nhận đầu tư thuê đất, thuê lại đất ít nhất là 60%.

“Đây là công việc cần thiết phải tập trung thực hiện để góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, xã hội trong giai đoạn hiện nay, Bộ Tài nguyên và Môi trường đề nghị các Bộ, ngành, ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện nghiêm các chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ và tổ chức thực hiện tốt các nhiệm vụ nêu trên”, công văn viết.