Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ 2, Quốc hội khóa XV, chiều 23/10, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Công an Tô Lâm trình bày Báo cáo công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2021.

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, trong năm 2021, công tác phòng ngừa tội phạm và vi phạm pháp luật tiếp tục triển khai đồng bộ các hoạt động tuyên truyền phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật lồng ghép với tuyên truyền về phòng, chống dịch Covid-19. 

Công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật trên lĩnh vực an ninh quốc gia, Chính phủ đã tham mưu Trung ương Đảng, Quốc hội những giải pháp cơ bản, chiến lược về bảo vệ an ninh quốc gia; bảo vệ tuyệt đối an ninh, an toàn các sự kiện chính trị trọng đại; tăng cường các giải pháp bảo đảm an ninh chính trị nội bộ, an ninh mạng, an ninh truyền thông, an ninh xã hội, dân tộc, tôn giáo; giữ vững an ninh, trật tự tại các địa bàn chiến lược. Kịp thời khởi tố điều tra, làm rõ các vụ án xâm phạm an ninh quốc gia.

Trong công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội. về cơ bản, các vụ án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng đều được khẩn trương điều tra làm rõ, đạt 87,05%.

"Trong đó, án rất nghiêm trọng đạt 95%, án đặc biệt nghiêm trọng đạt gần 96,6%, vượt chỉ tiêu Quốc hội giao; tội phạm về trật tự xã hội tiếp tục được kéo giảm 8,06%", Bộ trưởng Công an Tô Lâm cho biết.

Trong công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu, Chính phủ đã chỉ đạo tăng cường công tác nghiệp vụ, chọn đúng khâu đột phá để phát hiện, xử lý; nhất là trong đấu tranh với các vi phạm trong buôn bán các mặt hàng thiết yếu, vật tư y tế phục vụ phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Song song với đó, đẩy mạnh điều tra các vụ án, vụ việc kinh tế, tham nhũng đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp thuộc diện Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng theo dõi, chỉ đạo.

Nhờ đó, số vụ phạm tội về trật tự quản lý kinh tế phát hiện tăng 1,87%, số vụ phạm tội về tham nhũng phát hiện tăng 22,44%.

"Tuy nhiên, tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu diễn ra rất phức tạp; nhất là các vi phạm trong hoạt động đấu thầu, đấu giá, xã hội hóa y tế và chỉ định thầu mua trang thiết bị y tế phòng, chống dịch bệnh Covid-19", Bộ trưởng nêu rõ.

Trong công tác phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật về môi trường, tài nguyên, an toàn thực phẩm, số vụ phát hiện, xử lý giảm 4,92%; đã điều tra, xử lý nghiêm hành vi làm lây lan dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, góp phần tích cực phục vụ công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19.

Đáng chú ý, số vụ khởi tố mới trong với các vi phạm pháp luật trong lĩnh vực công nghệ thông tin, mạng viễn thông đã tăng gần 88,82%.

"Hành vi vi phạm chủ yếu là giao dịch tài chính trái phép, lừa đảo, mua bán dữ liệu thông tin cá nhân, giả danh nhà mạng, cơ quan chức năng, đánh bạc, đưa tin sai sự thật, không được kiểm chứng, nhất là liên quan đến công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19", Bộ trưởng Tô Lâm cho biết.

Về công tác phòng, chống tội phạm về ma túy, số vụ mới được phát hiện giảm 0,41%, triệt phá nhiều đường dây mua bán, vận chuyển ma túy xuyên quốc gia với số lượng lớn. 

Về công tác quản lý nhà nước về an ninh, trật tự, tiếp tục tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với người nước ngoài nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú và hoạt động tại Việt Nam, nhất là trong thời điểm phòng, chống Covid-19.

Trong công tác xử lý vi phạm hành chính: Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương tập trung xây dựng, hoàn thiện hành lang pháp luật; đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, góp phần nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước.

Ngoài ra, các Bộ, ngành, địa phương tiếp tục phối hợp với các cơ quan, tổ chức quốc tế, các tỉnh giáp biên về công tác phòng, chống tội phạm, phòng, chống ma túy, phòng, chống mua bán người. Tích cực tham gia các diễn đàn song phương, đa phương theo thỏa thuận hợp tác, biên bản ghi nhớ mà Việt Nam hoặc các bộ, ngành đã ký kết, tham gia.

Theo Bộ trưởng Tô Lâm, công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2021 đã có những ưu điểm, tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Đó là tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật vẫn còn diễn biến phức tạp. Công tác tuyên truyền, phòng ngừa tội phạm một số nơi còn hình thức.

Bên cạnh đó, tỷ lệ giải quyết tin báo, tố giác tội phạm, kiến nghị khởi tố chưa đạt chỉ tiêu Quốc hội đề ra; số vụ tạm đình chỉ điều tra còn tăng. Còn vi phạm trong hoạt động điều tra, xử lý tội phạm, công tác tạm giữ, tạm giam. Vi phạm hành chính còn diễn ra phổ biến trên các lĩnh vực, nhưng việc xử lý chưa nghiêm, chưa đủ sức răn đe.

"Nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế nêu trên chủ yếu là do tác động tiêu cực của đại dịch Covid-19; lực lượng phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật được tăng cường tối đa cho công tác phòng, chống dịch dẫn tới thiếu hụt nhân lực cho các công tác thường xuyên. Một số cán bộ thực thi pháp luật ý thức kỷ luật kém, thậm chí có sai phạm, tiêu cực trong thực hiện nhiệm vụ... làm ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật", Bộ trưởng nhìn nhận.

Để nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật, năm 2022, Chính phủ tập trung chỉ đạo, thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm như đẩy mạnh việc xây dựng và hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách pháp luật liên quan; kịp thời tham mưu, đề xuất các chủ trương, đối sách phù hợp nhằm giữ vững chủ quyền, lợi ích, an ninh quốc gia; Kết hợp chặt chẽ giữa phòng ngừa xã hội và phòng ngừa nghiệp vụ; thực hiện đồng bộ các giải pháp kiềm chế, kéo giảm tội phạm...

Bộ trưởng Tô Lâm cũng cho biết, Chính phủ đề nghị Quốc hội tiếp tục chỉ đạo tăng cường công tác xây dựng, giải thích pháp luật để hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật. Bên cạnh đó, đề nghị Quốc hội tiếp tục tổ chức giám sát tối cao các chuyên đề về phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật, nhất là những vấn đề dư luận xã hội quan tâm.