Thời cơ lớn để chuẩn hóa, nâng cấp ngành hàng lúa gạo
Chu Khôi
22/05/2023, 07:27
Việc giá gạo xuất khẩu tăng cao nhất trong 10 năm qua, cùng với những thuận lợi trên thị trường hiện nay, doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để đẩy mạnh xuất khẩu; đồng thời đây cũng là thời cơ để Việt Nam nâng cấp, chuẩn hóa ngành hàng lúa gạo, tạo sự phát triển bền vững, trong tương lai…
Xuất khẩu gạo 4 tháng tăng trưởng 54,5% về giá trị
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gạo tháng 4 đạt 1,1 triệu tấn, với giá trị 573,9 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo 4 tháng đầu năm 2023 đạt 2,95 triệu tấn, trị giá 1,56 tỷ USD, tăng 43,6% về khối lượng và tăng 54,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022. Đây là mức tăng trưởng cao nhất trong các nhóm sản phẩm nông sản chủ lực.
XUẤT KHẨU GẠO SANG INDONESIA TĂNG ĐỘT BIẾN
Về thị trường xuất khẩu trong 4 tháng đầu năm 2023, Philippines vẫn là khách hàng lớn nhất của gạo Việt Nam. Tính đến hết tháng 4/2023, giá trị xuất khẩu gạo sang thị trường này đạt 647,5 triệu USD, tăng 53,4% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 42,4% tổng giá trị xuất khẩu. Đứng thứ hai là Trung Quốc với kim ngạch đạt 292,5 triệu USD, tăng 88,2% so với cùng kỳ năm trước.
Đáng chú ý, với Indonesia, nếu như cả năm 2022, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường này chỉ đạt 58 triệu USD thì trong 4 tháng đầu năm 2023, con số này đã lên tới 149 triệu USD, tăng đột biến 2.514% so với cùng kỳ năm ngoái.
Về giá gạo xuất khẩu, số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 4/2023, giá gạo xuất khẩu bình quân từ Việt Nam đã tăng lên mức cao nhất trong 10 năm qua. Giá gạo xuất khẩu bình quân 4 tháng đầu năm 2023 ước đạt 526 USD/tấn.
Trong khi đó, giá gạo Thái Lan và Ấn Độ đều có xu hướng tăng đến giữa tháng, sau đó quay đầu giảm về cuối tháng. Giá gạo 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức từ 495-500 USD/tấn, tăng 50 USD/tấn so với tháng 3/2023. Tại Ấn Độ, gạo đồ 5% tấm hiện ở mức từ 382-388 USD/tấn, giảm từ 385-392 USD/tấn vào giữa tháng 4/2023. Giá gạo Ấn Độ giảm do đồng rupee mất giá, trong khi nhu cầu xuất khẩu khá ổn định. Tại Thái Lan, giá gạo tiêu chuẩn 5% tấm ở mức 480 USD/tấn, giảm 10 USD so với mức từ 485-490 USD/tấn vào trung tuần tháng 4/2023, nhưng lại tăng 17 USD/tấn so với trung bình tháng 3.
THẾ GIỚI CÓ THỂ THIẾU HỤT 8,7 TRIỆU TẤN GẠO
Báo cáo tháng 4/2023 của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã hạ dự báo sản lượng gạo toàn cầu trong niên vụ 2022-2023 xuống còn 509,4 triệu tấn, giảm 4,4 triệu tấn so với niên vụ 2021-2022. Trong khi đó, tiêu thụ gạo toàn cầu dự báo tăng 0,9 triệu tấn lên mức kỷ lục 520 triệu tấn.
Phân tích của Ngân hàng Fitch Solutions (Tổ chức xếp hạng thống kê lớn của Mỹ) cho thấy, nguồn cung gạo toàn cầu đang cực kỳ căng thẳng do tác động của cuộc xung đột Nga - Ukraine cũng như việc thời tiết hủy hoại mùa màng ở các nền kinh tế sản xuất lúa gạo hàng đầu thế giới. Báo cáo của Fitch Solutions đưa ra dự đoán thị trường gạo toàn cầu sẽ thiếu hụt 8,7 triệu tấn trong niên vụ 2022 -2023, mức cao nhất kể từ niên vụ 2003 -2004, khi lượng thiếu hụt ở mức 18,6 triệu tấn.
“Sản lượng gạo đang giảm ở khắp nơi từ Trung Quốc, Pakistan đến Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), tạo gánh nặng về giá cho hơn 3,5 tỷ người tiêu thụ trên toàn cầu. Châu Á - Thái Bình Dương chịu ảnh hưởng lớn nhất vì là nơi tiêu thụ 90% lượng gạo của thế giới”, báo cáo của Fitch Solutions nêu rõ.
Ông Charles Hart, chuyên gia phân tích hàng hóa của Fitch Solutions, cho biết ở cấp độ toàn cầu, tác động rõ nhất của việc thiếu hụt gạo là giá gạo đang ở mức cao nhất 10 năm qua và được dự doán sẽ ở quanh mức này cho đến năm 2024.
Theo báo cáo của Fitch Solutions, giá gạo trung bình ở mức 17,3 USD/cwt (1cwt gần bằng 50 kg) trong năm nay tính đến hiện tại, và phải đến năm 2024 mới giảm xuống 14,50 USD/cwt. "Do gạo là mặt hàng lương thực chính trên nhiều thị trường ở châu Á, giá gạo là yếu tố chính quyết định đến lạm phát lương thực và an ninh lương thực", ông Charles Hart nhấn mạnh
Theo ông Oscar Tjakra, nhà phân tích cao cấp tại ngân hàng lương thực và nông nghiệp toàn cầu Rabobank, tình trạng thiếu hụt này sẽ đẩy chi phí nhập khẩu gạo tăng cao, ảnh hưởng tới các nước nhập khẩu gạo lớn, trong đó có Indonesia, Philippines, Malaysia và các nước châu Phi trong năm 2023...
Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 21-2023 phát hành ngày 22-05-2023. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
Xuất khẩu gạo của Việt Nam sẽ tăng cao do các nước đẩy mạnh dự trữ lương thực
Thu hút đầu tư và tăng cường hiện đại hóa, cải thiện tính bền vững của ngành lúa gạo
Xuất khẩu gạo tháng 10 tăng cao kỷ lục, dự kiến cả năm sẽ đạt 7,2 triệu tấn
Đọc thêm
Kim ngạch xuất khẩu 8 tháng của Thanh Hóa đạt xấp xỉ 4,7 tỷ USD
Tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Thanh Hóa trong 8 tháng năm 2025 ước đạt 4,695 tỷ USD, tăng 18,4% so với cùng kỳ và bằng 58,7% kế hoạch năm. Đây là kết quả khả quan, cho thấy xuất khẩu tiếp tục là điểm sáng của kinh tế tỉnh trong bối cảnh nhiều khó khăn về thị trường và thời tiết.
Chiến lược “kiềng ba chân” để logistics xuyên biên giới vùng Bắc Trung Bộ và Duyên hải miền Trung tăng tốc
Hạ tầng logistics miền Trung hiện vẫn thiếu tính đồng bộ; kết nối giữa cảng biển - đường sắt - đường bộ - hàng không dù đang được đẩy mạnh đầu tư nhưng vẫn chưa phát huy hiệu quả tương xứng, khiến chi phí vận tải cao hơn so với mức trung bình khu vực. Trung tâm logistics hiện đại, có khả năng kết nối đa phương thức còn rất ít...
Ấn Độ tuyên bố vẫn tiếp tục mua dầu Nga
Ấn Độ cho biết sẽ vẫn tiếp tục nhập khẩu dầu của Nga, bất chấp thuế quan trừng phạt của Mỹ liên quan đến vấn đề này sắp có hiệu lực...
Đột phá trong ngành năng lượng để đạt tăng trưởng kinh tế cao và bền vững
Các chuyên gia nhận định: "Để ngành năng lượng đáp ứng được nhu cầu tăng trưởng kinh tế thì cần có những giải pháp triệt về đầu tư, công nghệ cũng như đào tạo nhân lực..."...
Ứng phó với áp thấp nhiệt đới sắp mạnh lên thành bão số 5
Sáng nay (22/8), vùng áp thấp trên khu vực phía Đông đảo Lu-Dông (Philippin) đã mạnh lên thành áp thấp nhiệt đới. Hồi 10 giờ ngày 22/8, vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở trên đảo Lu-Dông (Philippin), với sức gió mạnh nhất ở vùng gần tâm cấp 6-7, giật cấp 9; di chuyển theo hướng Tây Bắc với tốc độ 10-15km/h. Áp thấp nhiệt đới sẽ sớm mạnh lên thành bão…
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: