Thời cơ lớn để chuẩn hóa, nâng cấp ngành hàng lúa gạo
Chu Khôi
22/05/2023, 07:27
Việc giá gạo xuất khẩu tăng cao nhất trong 10 năm qua, cùng với những thuận lợi trên thị trường hiện nay, doanh nghiệp Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để đẩy mạnh xuất khẩu; đồng thời đây cũng là thời cơ để Việt Nam nâng cấp, chuẩn hóa ngành hàng lúa gạo, tạo sự phát triển bền vững, trong tương lai…
Xuất khẩu gạo 4 tháng tăng trưởng 54,5% về giá trị
Theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu gạo tháng 4 đạt 1,1 triệu tấn, với giá trị 573,9 triệu USD, đưa tổng khối lượng và giá trị xuất khẩu gạo 4 tháng đầu năm 2023 đạt 2,95 triệu tấn, trị giá 1,56 tỷ USD, tăng 43,6% về khối lượng và tăng 54,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2022. Đây là mức tăng trưởng cao nhất trong các nhóm sản phẩm nông sản chủ lực.
XUẤT KHẨU GẠO SANG INDONESIA TĂNG ĐỘT BIẾN
Về thị trường xuất khẩu trong 4 tháng đầu năm 2023, Philippines vẫn là khách hàng lớn nhất của gạo Việt Nam. Tính đến hết tháng 4/2023, giá trị xuất khẩu gạo sang thị trường này đạt 647,5 triệu USD, tăng 53,4% so với cùng kỳ năm trước và chiếm 42,4% tổng giá trị xuất khẩu. Đứng thứ hai là Trung Quốc với kim ngạch đạt 292,5 triệu USD, tăng 88,2% so với cùng kỳ năm trước.
Đáng chú ý, với Indonesia, nếu như cả năm 2022, xuất khẩu gạo của Việt Nam sang thị trường này chỉ đạt 58 triệu USD thì trong 4 tháng đầu năm 2023, con số này đã lên tới 149 triệu USD, tăng đột biến 2.514% so với cùng kỳ năm ngoái.
Về giá gạo xuất khẩu, số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy, trong tháng 4/2023, giá gạo xuất khẩu bình quân từ Việt Nam đã tăng lên mức cao nhất trong 10 năm qua. Giá gạo xuất khẩu bình quân 4 tháng đầu năm 2023 ước đạt 526 USD/tấn.
Trong khi đó, giá gạo Thái Lan và Ấn Độ đều có xu hướng tăng đến giữa tháng, sau đó quay đầu giảm về cuối tháng. Giá gạo 5% tấm của Việt Nam được chào bán ở mức từ 495-500 USD/tấn, tăng 50 USD/tấn so với tháng 3/2023. Tại Ấn Độ, gạo đồ 5% tấm hiện ở mức từ 382-388 USD/tấn, giảm từ 385-392 USD/tấn vào giữa tháng 4/2023. Giá gạo Ấn Độ giảm do đồng rupee mất giá, trong khi nhu cầu xuất khẩu khá ổn định. Tại Thái Lan, giá gạo tiêu chuẩn 5% tấm ở mức 480 USD/tấn, giảm 10 USD so với mức từ 485-490 USD/tấn vào trung tuần tháng 4/2023, nhưng lại tăng 17 USD/tấn so với trung bình tháng 3.
THẾ GIỚI CÓ THỂ THIẾU HỤT 8,7 TRIỆU TẤN GẠO
Báo cáo tháng 4/2023 của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA) đã hạ dự báo sản lượng gạo toàn cầu trong niên vụ 2022-2023 xuống còn 509,4 triệu tấn, giảm 4,4 triệu tấn so với niên vụ 2021-2022. Trong khi đó, tiêu thụ gạo toàn cầu dự báo tăng 0,9 triệu tấn lên mức kỷ lục 520 triệu tấn.
Phân tích của Ngân hàng Fitch Solutions (Tổ chức xếp hạng thống kê lớn của Mỹ) cho thấy, nguồn cung gạo toàn cầu đang cực kỳ căng thẳng do tác động của cuộc xung đột Nga - Ukraine cũng như việc thời tiết hủy hoại mùa màng ở các nền kinh tế sản xuất lúa gạo hàng đầu thế giới. Báo cáo của Fitch Solutions đưa ra dự đoán thị trường gạo toàn cầu sẽ thiếu hụt 8,7 triệu tấn trong niên vụ 2022 -2023, mức cao nhất kể từ niên vụ 2003 -2004, khi lượng thiếu hụt ở mức 18,6 triệu tấn.
“Sản lượng gạo đang giảm ở khắp nơi từ Trung Quốc, Pakistan đến Mỹ, Liên minh châu Âu (EU), tạo gánh nặng về giá cho hơn 3,5 tỷ người tiêu thụ trên toàn cầu. Châu Á - Thái Bình Dương chịu ảnh hưởng lớn nhất vì là nơi tiêu thụ 90% lượng gạo của thế giới”, báo cáo của Fitch Solutions nêu rõ.
Ông Charles Hart, chuyên gia phân tích hàng hóa của Fitch Solutions, cho biết ở cấp độ toàn cầu, tác động rõ nhất của việc thiếu hụt gạo là giá gạo đang ở mức cao nhất 10 năm qua và được dự doán sẽ ở quanh mức này cho đến năm 2024.
Theo báo cáo của Fitch Solutions, giá gạo trung bình ở mức 17,3 USD/cwt (1cwt gần bằng 50 kg) trong năm nay tính đến hiện tại, và phải đến năm 2024 mới giảm xuống 14,50 USD/cwt. "Do gạo là mặt hàng lương thực chính trên nhiều thị trường ở châu Á, giá gạo là yếu tố chính quyết định đến lạm phát lương thực và an ninh lương thực", ông Charles Hart nhấn mạnh
Theo ông Oscar Tjakra, nhà phân tích cao cấp tại ngân hàng lương thực và nông nghiệp toàn cầu Rabobank, tình trạng thiếu hụt này sẽ đẩy chi phí nhập khẩu gạo tăng cao, ảnh hưởng tới các nước nhập khẩu gạo lớn, trong đó có Indonesia, Philippines, Malaysia và các nước châu Phi trong năm 2023...
Nội dung bài viết được đăng tải trên Tạp chí Kinh tế Việt Nam số 21-2023 phát hành ngày 22-05-2023. Kính mời Quý độc giả tìm đọc tại đây:
Cơ giới hoá và công nghệ giúp sản xuất nông nghiệp giảm phát thải và bền vững
Thúc đẩy cơ giới hóa và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong ngành nông nghiệp không chỉ giúp nâng cao năng suất cây trồng vật nuôi, gia tăng giá trị nông sản, mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm phát thải khí nhà kính, thích ứng với biến đổi khí hậu và hướng tới sản xuất nông nghiệp bền vững…
Xuất khẩu Ninh Bình đạt 16,52 tỷ USD trong 8 tháng năm 2025
Hoạt động xuất khẩu của Ninh Bình ghi nhận kết quả tích cực trong 8 tháng năm 2025, với kim ngạch đạt trên 16,331 tỷ USD, tăng 59,7% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là kết quả quan trọng, góp phần vào hoàn thành các mục tiêu tăng trưởng 2 con số của toàn tỉnh.
Doanh nghiệp công nghiệp chủ lực tìm kiếm nhân lực chất lượng cao
Các doanh nghiệp ngành công nghiệp chủ lực tại Hà Nội đang đứng trước những thách thức không nhỏ với yêu cầu đổi mới công nghệ, chuyển đổi số, tự động hóa, hội nhập quốc tế. Trong bối cảnh đó, nguồn nhân lực chất lượng cao trở thành yếu tố quyết định sự phát triển bền vững của doanh nghiệp...
Tìm kiếm giải pháp đột phá cho ngành chăn nuôi Việt Nam
Vietstock 2025 không chỉ là nơi giới thiệu sản phẩm, công nghệ tiên tiến, mà còn là diễn đàn chia sẻ tri thức, định hình xu hướng và thúc đẩy hợp tác quốc tế. Đây là cơ hội để ngành chăn nuôi Việt Nam tiếp tục khẳng định vị thế, đột phá bằng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, hướng tới phát triển bền vững trong kỷ nguyên hội nhập…
Các ngành công nghiệp nền tảng tìm kiếm đối tác, mở rộng thị trường
Các doanh nghiệp trong lĩnh vực bán dẫn và trung tâm dữ liệu, công nghệ phòng sạch, các ngành công nghiệp nền tảng của Việt Nam mong muốn tìm kiếm đối tác và mở rộng thị trường, góp phần gia tăng năng lực cạnh tranh trong chuỗi giá trị toàn cầu...
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: