Thuế quan và đồng euro mạnh khiến xuất khẩu của châu Âu sang Mỹ gặp khó

Trong những tháng gần đây, xuất khẩu của châu Âu sang Mỹ đã giảm mạnh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các ngành công nghiệp chủ chốt của nền kinh tế khu vực như ô tô và dược phẩm.

Theo dữ liệu từ UN Comtrade - nền tảng dữ liệu thương mại toàn cầu của Liên hiệp quốc - trong tháng 7 năm nay, Mỹ đã nhập khẩu lượng hàng hóa trị giá 53,7 tỷ USD từ Liên minh châu Âu (EU), giảm 10% so với cùng kỳ năm trước.

Trong kỳ 3 tháng tính đến hết tháng 7, tổng giá trị xuất khẩu hàng hóa của EU sang Mỹ đạt 168,1 tỷ USD, giảm mạnh so với 213,2 tỷ USD trong kỳ 3 tháng trước đó. Mặc dù con số của kỳ 3 tháng trước đó đã được thúc đẩy bởi một đợt nhập khẩu ồ ạt vào tháng 3 do các công ty Mỹ tranh thủ nhập khẩu hàng hóa trước khi thuế quan đối ứng được ông Trump công bố vào ngày 2/4, nhưng xu hướng giảm vẫn rõ rệt.

Các ngành dược phẩm và ô tô là những lĩnh vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất. Trong tháng 7, nhập khẩu dược phẩm từ châu Âu của Mỹ giảm xuống còn 9,5 tỷ USD, so với 11,5 tỷ USD cùng kỳ năm trước. Ngành ô tô cũng chịu tác động lớn không kém, khi nhập khẩu xe hơi từ châu Âu vào Mỹ trong tháng 7 giảm xuống còn 4,68 tỷ USD, so với 6,2 tỷ USD vào tháng 7/2024.

Số liệu theo kỳ 3 tháng phản ánh xu hướng giảm thậm chí còn rõ nét hơn. Xuất khẩu ô tô của EU sang Mỹ trong quý 2 đạt 13,6 tỷ USD, giảm từ 16,23 tỷ USD của quý 1 và 19,3 tỷ USD của cùng kỳ 2024.

Xu hướng giảm này đã có ảnh hưởng lớn đến thặng dư thương mại của châu Âu với Mỹ.

Thặng dư thương mại của EU với Mỹ trong tháng 7 chỉ đạt 11,97 tỷ USD, gần như giảm một nửa so với 23,6 tỷ USD của năm trước. Trong kỳ 3 tháng tính đến hết tháng 7, thặng dư thương mại của EU với Mỹ giảm xuống còn 40,4 tỷ USD, so với 85,8 tỷ USD trong kỳ 3 tháng trước đó và 61,9 tỷ USD cùng kỳ năm 2024.

Trong kế hoạch thuế quan đối ứng công bố hôm 2/4, Tổng thống Trump đã áp mức thuế 20% lên tất cả hàng nhập khẩu từ EU, sau đó giảm xuống còn 15% vào tháng 7. Mức thuế này thấp hơn nhiều so với thuế quan mà ông Trump áp lên một số đối tác thương mại khác của Mỹ như Ấn Độ và Brazil, nhưng vẫn cao gấp 5 lần so với mức thuế của năm trước.

Đối với ngành ô tô, Mỹ mới đây đã chính thức áp dụng mức thuế 15% với châu Âu, giảm từ mức 27,5% trước đó. Tuy nhiên, không chỉ có thuế quan là nguyên nhân gây áp lực giảm lên xuất khẩu của châu Âu sang thị trường Mỹ.

Một nguyên nhân nữa phải kể đến là đồng euro đã tăng giá đáng kể so với đồng USD trong năm nay, khiến hàng hóa châu Âu trở nên đắt đỏ hơn đối với người mua Mỹ. Đồng tiền chung này đã tăng từ mức 1,02 USD vào đầu năm lên 1,18 USD vào tháng 9. So với tháng 7/2024, đồng euro đã tăng hơn 8%, làm xói mòn dần khả năng cạnh tranh về giá của hàng châu Âu.

Nhà kinh tế Nicola Nobile của công ty nghiên cứu kinh tế Oxford Economics nhận định rằng mức thuế 15% trong thỏa thuận thương mại Mỹ-EU cao hơn so với dự đoán ban đầu, nhưng có thể giảm bớt sự bất định trong chính sách thương mại - một vấn đề lớn trong những tháng gần đây.

Tuy nhiên, vẫn còn quá nhiều điều chưa biết về chính sách thương mại của Mỹ để sự bất định có thể được giải quyết hoàn toàn. Với những thách thức về chính sách và tiền tệ hiện nay, nửa cuối năm 2025 có thể tiếp tục là một giai đoạn khó khăn cho các nhà xuất khẩu châu Âu khi bán hàng sang Mỹ.