Một vụ đụng đầu nữa giữa quân đội Mỹ và Trung Quốc diễn ra hôm qua (20/5) trên biển Đông, trong đó hải quân Trung Quốc cảnh báo và yêu cầu một máy bay do thám của Mỹ bay phía trên các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đang xây dựng rời khu vực này.

Phía Trung Quốc tám lần liên tiếp yêu cầu máy bay Mỹ rời đi, theo CNN và Reuters. Sau khi các phi công Mỹ trả lời là máy bay đang bay trên không phận quốc tế, phía Trung Quốc nói với vẻ bực bội: “Đây là hải quân Trung Quốc. Đi ngay!”

Chiếc máy bay mang tên P8-A Poseidon được sử dụng cho chuyến bay hôm qua là máy bay do thám hiện đại nhất của Mỹ và bay ở độ cao tối thiểu 4.500 mét.

Sự việc hôm qua, cùng với các cảnh báo mà Trung Quốc đưa ra để yêu cầu máy bay quân sự của Philippines rời khu vực quanh quần đảo Trường Sa, cho thấy Bắc Kinh đang tìm cách tạo lập một khu vực quân sự của riêng mình quanh các đảo mới xây dựng trái phép trên biển Đông.

Một số chuyên gia về an ninh tỏ ra lo ngại về rủi ro đối đầu tại khu vực này, đặc biệt sau khi một quan chức Mỹ tuần trước cho biết Bộ Quốc phòng Mỹ đang xem xét gửi máy bay và tàu chiến tới để đảm bảo tự do hàng hải quanh các đảo mà Trung Quốc mới xây dựng.

Hôm qua cũng là lần đầu tiên Lầu Năm Góc công bố đoạn video cho thấy hoạt động xây dựng trái phép của Trung Quốc trên biển Đông, cũng như đoạn ghi âm cho thấy sự thách thức của phía Trung Quốc với máy bay Mỹ.

“Chúng tôi vừa bị thách thức cách đây 30 phút và lời thách thức đến từ hải quân Trung Quốc”, Đại uý Mike Parker, chỉ huy chiếc máy bay do thám, cho biết.

Theo các quan chức Mỹ, hoạt động xây dựng căn cứ quân sự trái phép của Trung Quốc tại bãi Đá Chữ Thập có thể sẽ hoàn tất vào cuối năm nay, trong đó có một đường băng dài 3.000 mét.

Trung Quốc đơn phương tuyên bố chủ quyền với phần lớn diện tích biển Đông, nơi có hoạt động thương mại bằng đường biển trị giá 5.000 tỷ USD mỗi năm.

Bắc Kinh cũng tuyên bố "có đầy đủ quyền" để thiết lập một vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) trên biển Đông nhưng các điều kiện hiện nay chưa đảm bảo điều đó.

Một số nước sử dụng vùng nhận dạng phòng không để mở rộng kiểm soát ra ngoài biên giới của mình, trong đó yêu cầu các máy bay dân sự và quân sự thông báo về hoạt động của mình, nếu không có thể phải đối mặt với các biện pháp quân sự.

Trong chuyến bay do thám của chiếc P8-A Poseidon vào hôm qua, người ta có thể nghe cuộc thấy trao đổi giữa phi công của một chiếc máy bay của hãng Delta Air Line của Mỹ với phía Trung Quốc sau khi nghe thấy lời thách thức của hải quân Trung Quốc.

Viên phi công thông báo máy bay mình đang điều khiển là dân sự. Phía Trung Quốc sau đó trấn an viên phi công và chiếc máy bay của Delta tiếp tục hành trình.