TS Hồ Quốc Tuấn: Sự phát triển của nền kinh tế đôi khi chưa chắc phản ánh vào tất cả các cổ phiếu

Nhận định về triển vọng thị trường chứng khoán năm 2026, TS. Hồ Quốc Tuấn, Giảng viên Cao cấp, Đại học Bristol, Anh cho rằng về vĩ mô, chúng ta đang có một nền kinh tế tăng trưởng, trong hầu hết các cấu phần chính, đặc biệt, đầu tư công có sự thay đổi đột biến so với các năm trước.

Đa số các tổ chức đều dự báo năm 2026, Việt Nam sẽ tăng trưởng tốt hơn 2025. Tuy nhiên, một số khác có phần bi quan hơn khi đưa ra dự báo rằng, Việt Nam sẽ có sự tăng trưởng thấp hơn, chỉ dừng lại ở mức tăng trưởng một con số. Cũng bởi vì, chúng ta đang đưa ra một mục tiêu tương đối cao và chưa có nhiều quốc gia làm được. Sự ngần ngại ở đây là chuyện dễ hiểu và tôi sẽ tóm tắt lại ở hai góc nhìn. 

Thứ nhất, chúng ta cần phải có một chính sách tiền tệ hỗ trợ và cởi mở hơn ở mức độ nhất định, tuy rằng, dư địa không còn nhiều nữa. Bên cạnh đó, chúng ta cũng thấy, dự báo lạm phát đang tăng lên và như vậy, chính sách tiền tệ của Việt Nam sẽ phải tìm cách kiểm soát được phần này. 

Thứ hai, thông qua chi tiêu công, đó đang và sẽ trở thành một động lực vô cùng quan trọng cho không chỉ Việt Nam mà còn rất nhiều nước trong năm sau. Với Việt Nam, điều này lại đặc biệt quan trọng khi chúng ta đặt ra mục tiêu tăng trưởng là 10%. 

Tuy nhiên, một điều cần lưu ý: Đó là sự phát triển của nền kinh tế, đôi khi sẽ chưa chắc phản ánh vào giá cổ phiếu, chưa chắc cổ phiếu của các doanh nghiệp niêm yết đều sẽ tăng theo. Câu chuyện tăng trưởng ở đây vẫn chỉ là tập trung vào một số nhóm cổ phiếu nhất định, đặc biệt là các doanh nghiệp lớn sẽ được hưởng lợi nhiều hơn từ đầu tư công, hạ tầng và những ngành được Chính phủ ưu tiên thúc đẩy. 

Điều này không phải là lạ trong bối cảnh hiện nay trên toàn cầu. Không chỉ ở Việt Nam mà trên thị trường quốc tế, việc chỉ một số ít cổ phiếu tăng mạnh và dẫn dắt thị trường đang trở nên phổ biến. Ngay cả với thị trường hàng đầu về thanh khoản và độ đa dạng hóa như Mỹ mà 5 cổ phiếu lớn nhất cũng đã chiếm hơn 20% tỷ trọng thị trường, điều rất ít thấy trước đây. Trong khi đó có những thị trường thì Top 5 chiếm đến trên 60% như Thái Lan, Hong Kong hay Singapore. Tính tập trung của dòng tiền vào một vài cổ phiếu phản chiếu sự tập trung phân bổ dòng vốn trong nền kinh tế.

Nếu  lấy những con số dự báo từ đầu năm 2025 đem ra so sánh, so với thị trường Mỹ, thị trường Việt Nam của chúng ta cũng nằm trên mức dự báo trung bình. Đồng thời, nếu chỉ so với số liệu đầu năm và cuối năm, sự tăng đột biến của thị trường lại đến từ cú sốc thuế quan của thời điểm tháng tư, đây cũng là yếu tố chính khiến cho chúng ta cảm giác thị trường đã có một cú tăng mạnh.

Và năm 2026, thị trường sẽ không còn xảy ra đột biến như vậy nữa, nếu có, cũng sẽ êm đềm hơn. "Điều mà tôi nghĩ rằng điều có thể gây bất ngờ trong 2026 sẽ đến từ câu chuyện huy động vốn của nền kinh tế sẽ diễn ra tốt hơn mong đợi của đa số giới đầu tư", ông Tuấn nhấn mạnh.

Cũng theo đánh giá của TS Hồ Quốc Tuấn, từ những tháng cuối năm 2025, giới đầu tư toàn cầu đang ở trạng thái tương đối phòng thủ, cảm giác sẽ có sự khó khăn hơn. Nhưng mà biết đâu đấy, chính sự thận trọng của số đông ở giai đoạn đầu và giữa năm 2026 sẽ có thể đem lại sự thuận lợi cho cuối năm 2026, nếu mọi chuyện diễn biến tốt.

Hiện nay, có rất nhiều thị trường chỉ tập trung tăng giá vào một vài nhóm cổ phiếu dẫn đầu, bởi vậy, câu chuyện định giá lại ở những nhóm cổ phiếu khác có thể tạo ra một cú chuyển mình. Bởi sau một khoảng thời gian người ta nhận thấy, mặc dù kinh tế tăng trưởng tốt, nhưng những cổ phiếu dẫn đầu đã có mức định giá quá cao so với mặt bằng chung, lúc này, người ta sẽ phải phân phối lại.

Đó không phải là điều xấu mà đó lại là cơ hội. Với tôi, đây là câu chuyện tái phân bổ lại và giảm bớt sự phụ thuộc vào một số nhóm cổ phiếu nhất định. Đây là chuyện hoàn toàn có thể xảy ra trong năm 2026.

Dòng vốn của thị trường đầu năm 2026 vẫn sẽ chảy vào những nhóm cổ phiếu được hưởng lợi từ đầu tư công và đó là một cách phân bổ mà theo tôi, sẽ diễn ra có tính chủ đạo trong các tháng đầu năm.

Nguyên nhân là bởi, sẽ không có sự đột biến lớn về kỳ vọng trong đầu năm sau và tôi nghĩ rằng những thay đổi lớn sẽ diễn ra vào những giai đoạn sau của năm 2026, khi mà người ta nhận thấy rằng, việc chỉ tập trung lượng tiền vào một số cổ phiếu nhất định, sẽ đẩy định giá của những cổ phiếu đó lên quá cao, và sẽ đến một lúc nào đó, dòng tiền thị trường sẽ phải phân bổ lại vào các nhóm cổ phiếu khác, có chất lượng tốt hơn nhưng vẫn chưa có sự tăng giá nhiều ở giai đoạn trước đó.

Đơn cử như, nhóm cổ phiếu ngân hàng, họ sẽ được hưởng lợi nói chung từ những yếu tố của nền kinh tế với sự tăng trưởng nhanh hơn. Về các dự án hạ tầng, hay như, về năng lượng, và một số cổ phiếu liên quan đến xây dựng, định giá của một số cổ phiếu này còn có thể còn có nhiều dư địa tăng trưởng và chưa có sự phân bổ vốn quá nhiều.

Tuy nhiên, chúng ta cũng cần phải lưu ý về câu chuyện phân bổ vốn vào các nhóm ngành. Yếu tố quan trọng đầu tiên là câu chuyện về lãi suất, có thể sẽ có những biến động khác đi so với kỳ vọng ban đầu. Ví dụ, một cú sốc về lãi suất nước ngoài cao hơn dự đoán chẳng hạn, có thể gây ra tác động lớn lên một một số nhóm ngành, nếu như sử dụng vay nợ cao thì đó là một điều mà chúng ta cũng nên lưu ý.

Lấy ví dụ, lãi suất Nhật có thể tiếp tục tăng, và điều đó sẽ ảnh hưởng đến doanh nghiệp vay nợ bằng Yên Nhật nếu lãi suất tăng đồng thời đồng Yên cũng tăng, và giảm mối quan tâm của nhà đầu tư Nhật đối với tài sản của Việt Nam.