Chiều tối ngày 20/5, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt, đã chủ trì cuộc họp với các bộ ngành, đơn vị liên quan để rà soát việc triển khai các dự án đường sắt kết nối với Trung Quốc.

Cuộc họp có sự tham dự của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo, cùng lãnh đạo các bộ, ngành liên quan.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng tại cuộc họp, tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có chiều dài gần 419 km, tổng mức đầu tư dự kiến hơn 8,3 tỷ USD. Hiện chủ đầu tư đã hoàn tất thiết kế ranh giới giải phóng mặt bằng, xác định tọa độ tim tuyến và vị trí các nhà ga.

Các công tác rà soát, đo đạc và điều chỉnh hướng tuyến cũng đã được triển khai xong. Các địa phương liên quan đã thành lập Ban Chỉ đạo giải phóng mặt bằng và đang tiến hành các công việc cần thiết để chuẩn bị mặt bằng cho dự án.

Chủ đầu tư hiện đang lựa chọn đơn vị tư vấn để lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, hoàn tất thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng rừng, đồng thời xây dựng dự toán cho các gói thầu tư vấn thiết kế và báo cáo nghiên cứu khả thi. Việc tính toán và đăng ký nhu cầu vốn cũng đang được xúc tiến nhằm đàm phán với các đối tác liên quan.

Ngoài ra, các tuyến đường sắt khác kết nối với Trung Quốc cũng đang được đẩy mạnh triển khai, gồm tuyến Hà Nội - Đồng Đăng với chiều dài 156 km, tổng vốn đầu tư khoảng 6 tỷ USD; và tuyến Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái dài khoảng 187 km, tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 7 tỷ USD. Hiện các cơ quan chức năng đang tiến hành lập quy hoạch, báo cáo nghiên cứu tiền khả thi và dự thảo các cơ chế, chính sách cần thiết cho việc đầu tư.

Sau khi nghe báo cáo, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao sự chủ động và nỗ lực của Bộ Xây dựng cùng các cơ quan liên quan trong quá trình triển khai nhiệm vụ được giao.

Đồng thời, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh ngày 19/12/2025 sẽ là thời điểm chính thức khởi công đồng loạt tại 5 điểm thuộc dự án tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Trên cơ sở đó, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng căn cứ mục tiêu này để xây dựng đường găng tiến độ chi tiết, báo cáo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà để phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành, bảo đảm tổ chức thực hiện dự án một cách bài bản, khoa học, góp phần phát triển ngành công nghiệp đường sắt Việt Nam.

Về nhiệm vụ cụ thể, Thủ tướng chỉ đạo các bộ, ngành tập trung xây dựng bộ tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, sớm thống nhất và chốt phương án hướng tuyến gửi về các địa phương để triển khai giải phóng mặt bằng. Đồng thời, cần xây dựng nhiều phương án huy động vốn đầu tư, từ vốn vay, ngân sách, trái phiếu, vốn đầu tư công đến hợp tác công - tư (PPP), nhằm đa dạng hóa các nguồn lực tài chính phục vụ dự án.

Về chuyển giao công nghệ, Thủ tướng nhấn mạnh đây là vấn đề then chốt, cần tiếp tục đàm phán với các đối tác để tập trung chuyển giao công nghệ vào hai lĩnh vực trọng tâm là sản xuất đầu máy kéo và hệ thống tín hiệu, thông tin.

Về đào tạo nguồn nhân lực, cần xây dựng kế hoạch bài bản cho cả ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, phù hợp với ba cấp độ gồm công nhân kỹ thuật, kỹ sư và tiến sĩ.

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành và địa phương phối hợp chặt chẽ để tháo gỡ những vướng mắc liên quan đến kỹ thuật, địa chất, đất đai và mặt bằng. Bộ Ngoại giao cần tiếp tục đẩy mạnh hợp tác với phía Trung Quốc để triển khai hiệu quả các tuyến đường sắt kết nối theo đúng tinh thần Tuyên bố chung giữa hai nước.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh các bộ, ngành phải triển khai nhiệm vụ một cách khẩn trương, nghiêm túc, khoa học, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn được giao. Việc thực hiện cần được phân công rõ ràng về người, việc, thời gian, kết quả, trách nhiệm và thẩm quyền, dưới sự điều phối của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà. Tiến độ thực hiện sẽ được báo cáo định kỳ với Thủ tướng vào mỗi thứ hai hàng tuần.