Vì sao nhiều doanh nghiệp còn ngại lên UPCoM?

Việc khởi động thị trường giao dịch cổ phiếu công ty đại chúng chưa niêm yết (UPCoM) với mục tiêu góp phần thu hẹp thị trường tự do và mở rộng phạm vi thị trường có quản lý của Nhà nước chính thức đã có lộ trình.

Với Quyết định 55/2009/QĐ-TTg ngày 15/4/2009 quy định tỷ lệ tham gia của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường chứng khoán Việt Nam, vướng mắc cuối cùng cho việc mở thị trường UPCoM, đã được giải quyết.

Trả lời câu hỏi về thời điểm thị trường UPCoM chính thức vận hành, ông Nguyễn Vũ Quang Trung, Phó tổng giám đốc Trung tâm Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HASTC), nói:

- Sau khi có Quyết định 55 chúng tôi tái khởi động ngay quá trình tổ chức thị trường UPCoM. Quyết định 55 sẽ có hiệu lực từ 1/6/2009, dự kiến sau đó khoảng 1 đến 2 tuần, thị trường UPCoM sẽ chính thức vận hành.

Các công việc chuẩn bị cho việc vận hành thị trường đã sẵn sàng chưa, thưa ông?

Về hệ thống, hệ thống phần mềm đã được kiểm tra thử nghiệm với các công ty chứng khoán thành viên và hoạt động ổn định. Tháng 12/2008, Ủy ban Chứng khoán đã xuống kiểm tra và đánh giá giao dịch hoạt động tốt và hầu như chưa phát sinh lỗi gì ảnh hưởng đến giao dịch.

Tới đây, HASTC sẽ chuyển sang 81 Trần Hưng Đạo, vì vậy hệ thống giao dịch sẽ cần 1 đến 2 tuần chạy và thử nghiệm lại với các công ty chứng khoán với việc sẽ có bảng hiện thị giá, giao dịch trong ngày, cổng công bố thông tin...

Riêng về hàng hóa, chúng tôi đang đề nghị Ủy ban Chứng khoán rà soát lại tình hình quản lý sổ cổ đông của các công ty chứng khoán, trên cơ sở đó tháng 5 này sẽ có buổi làm việc với các công ty chứng khoán để vận động tạo hàng từ khối doanh nghiệp đang có hợp đồng quản lý sổ cổ đông với công ty chứng khoán.

Bên cạnh đó, HASTC cũng sẽ có những cuộc tiếp xúc với các công ty đại chúng để thuyết phục họ đưa cổ phiếu vào giao dịch tại UPCoM. Riêng với nhà đầu tư, nếu đã có tài khoản tại công ty chứng khoán rồi thì dùng luôn tài khoản đó, chưa có thì phải mở tài khoản.

Về vấn đề thành viên, về nguyên tắc, tất cả các công ty chứng khoán là thành viên của HASTC là thành viên của thị trường UPCoM, nhưng do UPCoM không có sàn giao dịch nên chỉ các công ty chứng khoán đang thực hiện giao dịch từ xa mới tham gia được.

Tính đến thời điểm này, HASTC có 90 công ty chứng khoán thành viên và đã kết nối thành công hệ thống giao dịch từ xa với 70 công ty chứng khoán. Từ nay đến đó có thêm khoảng 4-5 công ty chứng khoán thực hiện được kết nối từ xa nữa.

Sẽ có bao nhiêu doanh nghiệp đăng ký giao dịch trên UPCoM?

Hiện chúng tôi chưa thể chắc chắn được có bao nhiêu doanh nghiệp lên sàn UPCoM được. Nhưng chúng tôi kiến nghị với Ủy ban Chứng khoán là cần yêu cầu các công ty chứng khoán đang quản lý sổ cổ đông của những doanh nghiệp đang giao dịch hiện nay phải báo cáo lên cơ quan quản lý.

Trên cơ sở đó, chúng tôi sẽ họp với công ty chứng khoán để họ hướng dẫn doanh nghiệp mà họ đang quản lý sổ cổ đông lên sàn UPCoM. Khi thị trường UPCoM đi vào hoạt động, hy vọng sẽ có 10 - 15 doanh nghiệp đăng ký tham gia và số lượng này cũng còn phải tùy vào số doanh nghiệp mà công ty chứng khoán báo cáo lên.

Tuy nhiên, đó phải là những doanh nghiệp quản lý sổ cổ đông tốt, có công ty chứng khoán cam kết hỗ trợ.

Theo hy vọng của tôi, nguồn hàng chính tới đây là các cổ phiếu đang giao dịch trên thị trường tự do hiện nay vì đây là những doanh nghiệp có quản lý sổ cổ đông tốt, hiểu biết nhiều về thị trường chứng khoán. Đây là những doanh nghiệp tiềm năng nhất.

Vậy danh sách hơn 10 doanh nghiệp (trong đó có 8 ngân hàng và công ty chứng khoán) đăng ký trước đây vào UPCoM với HASTC có gì thay đổi không, thưa ông?

Danh sách công ty đại chúng đăng ký UPCoM cách đây một năm không còn giữ nguyên nữa do kinh tế khó khăn, thị trường chứng khoán suy giảm. Trước kia có 12 đến 13 doanh nghiệp nhưng có doanh nghiệp đã lên sàn rồi, có doanh nghiệp do tình hình thị trường chứng khoán khó khăn cũng đang cân nhắc lại... Theo tôi đánh giá, danh sách đó chỉ là tham chiếu chứ chưa phải là con số chuẩn.

Hệ thống sẽ đáp ứng tối đa được bao nhiêu cổ phiếu?

Hệ thống sẽ có thể đáp ứng được 500-1.000 doanh nghiệp.

Theo ông, khó khăn lớn nhất khiến các doanh nghiệp ngại lên UPCoM là gì?

Trong những lần vận động lên sàn đăng ký giao dịch, chúng tôi thấy rằng cho dù là công ty đại chúng nhưng các doanh nghiệp vẫn ngại ngần bởi: hiểu biết về thị trường chứng khoán còn hạn chế, không đồng đều; doanh nghiệp chưa biết công bố thông tin sẽ như thế nào; lên sàn đòi hỏi phải có một hệ thống báo cáo tài chính tốt để kiểm toán được; hoặc ngay cả chuyện quản lý sổ cổ đông, trước đây họ trực tiếp quản lý sổ cổ đông nay giao cho công ty khác và như thế không biết được cổ đông là ai; giá cổ phiếu cao – thấp...