Dự án cao tốc trục ngang Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng có tổng chiều dài 188 km, đi qua địa phận 4 tỉnh, thành gồm An Giang, Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng với 4 dự án thành phần, được khởi công toàn tuyến vào tháng 6/2023.

Bộ Giao thông vận tải, tại cuộc họp thông tin tình hình cung ứng vật liệu phục vụ thi công cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng vừa qua đã cho biết, theo tính toán thì nguồn cát phục vụ san lấp thi công dự án vào khoảng 31 triệu m³. Tính toán ban đầu của cơ quan này là 28,91 triệu m³; trong đó, năm 2023 cần 6,8 triệu m³, năm 2024 cần 13,16 triệu m³ và năm 2025 là 8,95 triệu m³. 

Ở dự án thành phần 1 qua địa phận tỉnh An Giang do Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang chịu trách nhiệm nhà nước về đầu tư, tính đến giữa tháng 02/2024, nguồn cát ở các mỏ tại địa phương cơ bản đáp ứng yêu cầu đắp cát nền cho dự án thành phần 1 và hiện các đơn vị nhà thầu đang hoàn tất hồ sơ đăng ký khai thác tại tất cả 4 mỏ trên địa bàn.

Ở dự án thành phần 4 qua Sóc Trăng, địa phương này cũng cho biết các đơn vị chức năng và nhà thầu đang hoàn thiện thủ tục để khai thác 7 mỏ cát trong quy hoạch, nhưng cơ bản nguồn cát đáp ứng nhu cầu dự án. Riêng hai dự án thành phần 2 và 3, thành phố Cần Thơ và tỉnh Hậu Giang cho biết, đang thiếu hụt nguồn cát đồng thời khẩn trương tìm nguồn hỗ trợ cát để đáp ứng tiến độ thi công dự án.

Cụ thể, theo Bộ Giao thông vận tải, Ủy ban nhân dân TP. Cần Thơ và Ủy ban nhân dân tỉnh Hậu Giang đã có văn bản đề nghị các tỉnh Vĩnh Long, Đồng Tháp và Tiền Giang hỗ trợ tổng cộng khoảng 8,2 triệu m³ cát. Bao gồm như sau: Tỉnh Vĩnh Long được đề nghị hỗ trợ Hậu Giang 1,8 triệu m³ và Cần Thơ 0,8 triệu m³; tỉnh Đồng Tháp được đề nghị hỗ trợ Hậu Giang 2,6 triệu m³; tỉnh Tiền Giang được đề nghị hỗ trợ Cần Thơ 3 triệu m³.

Cần Thơ và Hậu Giang là hai địa phương gặp khó khăn về nguồn cát san lấp cho các dự án thành phần 2 và 3 qua địa bàn. Hiện nguồn cát chủ yếu được xác định vào khoảng 5 triệu m³ (đạt 38% tổng nhu cầu), nguồn khai thác từ An Giang nưng chưa hoàn thiện các thủ tục khai thác. Riêng Cần Thơ, Ban quản lý Dự án Đầu tư xây dựng TP. Cần Thơ cho hay đang chờ Uỷ ban nhân dân tỉnh An Giang cấp phép để khai thác phục vụ cho công trình. Tuy nhiên, mỏ cát được cấp phép ở An Giang chỉ hơn 2,2 triệu m³, cơ bản đáp ứng nhu cầu trong năm 2024; còn lượng cát thiếu hụt của dự án gần 5 triệu m³ đang nhờ sự hỗ trợ của các tỉnh Tiền Giang và Vĩnh Long.

Khu vực đồng bằng sông Cửu Long hiện đang triển khai hàng loạt dự án cao tốc thuộc dự án cao tốc Bắc Nam phía Đông, gồm: Trung Lương – Mỹ Thuận – Cần Thơ (đã hoàn thành giai đoạn 1 và đưa vào khai thác), 4 dự án đang thi công là Cần Thơ – Cà Mau, 3 tuyến trục ngang Châu Đốc – Cần Thơ – Sóc Trăng, Mỹ An - Cao Lãnh, Cao Lãnh – An Hữu. Tổng nhu cầu cát cho 4 dự án đang triển khai là khoảng 56 triệu m3. Mặc dù tổng trữ lượng cát ở đồng bằng sông Cửu Long, theo tính toán trước đó của Bộ Tài nguyên và Môi trường lên đến 120 triệu m³, thừa khả năng cung cấp cho các dự án cao tốc trọng điểm đang triển khai trong khu vực, nhưng thực tế sản lượng khai thác lại thiếu hụt trầm trọng.

Vì vậy, Bộ Giao thông vận tải đã lưu ý và đề nghị các địa phương liên quan khẩn trương có giải pháp hiệu quả bảo đảm cung cấp đủ khối lượng vật liệu xây dựng phục vụ thi công. Cơ quan chính phủ này cũng đề nghị các đơn vị cần chủ động tìm kiếm nguồn cát thương mại sao cho bảo đảm tiến độ xây dựng theo yêu cầu.