
Diễn đàn Kinh tế mới Việt Nam 2025
Sáng kiến Diễn đàn thường niên Kinh tế mới Việt Nam (VNEF) đã được khởi xướng và tổ chức thành công từ năm 2023. VNEF 2025 (lần thứ 3) có chủ đề: "Sức bật kinh tế Việt Nam: từ nội lực tới chuỗi giá trị toàn cầu".
Thứ Năm, 02/10/2025
Phúc Minh
09/05/2025, 09:13
Để đảm bảo người dân được tiếp cận với các sản phẩm an toàn và chất lượng, cần có sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía; trong đó, các cơ sở sản xuất phải đặt đạo đức kinh doanh lên hàng đầu. Sự trung thực và trách nhiệm của doanh nghiệp là nền tảng quan trọng nhất để xây dựng niềm tin của người tiêu dùng, theo Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Trần Việt Nga…
Tình trạng thực phẩm chức năng giả, kém chất lượng đang là vấn nạn nhức nhối. Liên quan đến vấn đề này, bà Trần Việt Nga, Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), đã chia sẻ về những giải pháp của Bộ Y tế trong việc tăng cường quản lý, đồng thời khuyến cáo người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác.
Theo bà Trần Việt Nga, trong thời gian qua, cơ quan Cảnh sát điều tra của Bộ Công an đã triệt phá một số đường dây sản xuất, kinh doanh thực phẩm giả, bao gồm cả sữa giả và thực phẩm bảo vệ sức khỏe giả. Với vai trò là cơ quan thường trực của Ban chỉ đạo liên ngành Trung ương về an toàn thực phẩm, Bộ Y tế đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để đưa ra đánh giá và kết luận cuối cùng về những vụ việc này.
“Chúng tôi nhận định đây là những vụ việc nghiêm trọng và hy vọng các tổ chức, cá nhân phi đạo đức kinh doanh sẽ thay đổi hành vi sau những vụ triệt phá này. Đây cũng là hồi chuông cảnh tỉnh cho những ai đang và có ý định sản xuất, kinh doanh hàng giả”, bà Nga cho biết.
Về nguyên nhân và khó khăn trong quản lý, bà Nga cho rằng, tình trạng thực phẩm giả và hàng hóa giả nói chung không chỉ tồn tại ở Việt Nam, mà còn ở nhiều quốc gia trên thế giới. Theo một số tài liệu, việc sản xuất thực phẩm giả gây thiệt hại cho cộng đồng châu Âu hàng chục tỷ Euro mỗi năm. Các chuyên gia độc lập cũng ước tính ngành công nghiệp thực phẩm toàn cầu chịu thiệt hại khoảng 40 tỷ USD do thực phẩm giả.
Tại Việt Nam, tình trạng này có một phần nguyên nhân từ những bất cập trong cơ chế quản lý. Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ quy định cơ chế tự công bố sản phẩm, tạo điều kiện thông thoáng cho doanh nghiệp tự công bố và chịu trách nhiệm về chất lượng, an toàn của sản phẩm. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp đã lợi dụng cơ chế này để làm ăn phi pháp.
“Với cơ chế tự công bố, doanh nghiệp có thể tự công bố và sản xuất ngay mà không cần cơ quan quản lý nhà nước thẩm định hồ sơ. Lợi dụng sự thông thoáng này, một số doanh nghiệp tự công bố các sản phẩm dinh dưỡng y học hoặc sản phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt là thực phẩm bổ sung. Đây là hành vi lách luật đáng bị lên án”, bà Nga thông tin.
Ngoài ra, thủ tục tự công bố khá đơn giản, hồ sơ không phức tạp và không mất phí. Do đó, nhiều doanh nghiệp ồ ạt tự công bố sản phẩm, nhưng số lượng sản xuất kinh doanh thực tế có thể không đúng với số lượng đã công bố. Điều này gây khó khăn cho cơ quan quản lý nhà nước trong thanh tra, hậu kiểm.
Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm nhấn mạnh, khi trao quyền cho doanh nghiệp, trách nhiệm của họ phải là cao nhất, phải tuân thủ đúng các văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan quản lý ban hành.
Trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, chúng ta đã có hệ thống văn bản quy phạm pháp luật tương đối đầy đủ, bao gồm Luật An toàn thực phẩm, Nghị định số 15/2018/NĐ-CP, các quy chuẩn kỹ thuật của các bộ, ngành.
Trong lĩnh vực hàng giả, Nghị định số 98/2020/NĐ-CP của Chính phủ cũng đã quy định rõ về hàng giả và chế tài xử phạt. Bộ luật Hình sự cũng có điều khoản riêng về xử lý hình sự đối với thực phẩm giả. Nếu doanh nghiệp tuân thủ các quy định này thì sẽ không có vấn đề lớn. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp cố tình làm sai, sản xuất hàng giả vì lợi nhuận, bất chấp đạo đức kinh doanh.
Về phía cơ quan quản lý, bên cạnh hành vi cố tình vi phạm của doanh nghiệp, bà Nga đánh giá cũng gặp khó khăn do số lượng sản phẩm công bố quá lớn. Bất kỳ doanh nghiệp nào có đăng ký kinh doanh đều có thể công bố sản phẩm thực phẩm.
Trong khi đó, lực lượng hậu kiểm còn hạn chế. Công tác hậu kiểm bao gồm nhiều hoạt động như kiểm tra hồ sơ, kiểm tra cơ sở sản xuất, lấy mẫu sản phẩm trên thị trường, hoặc tại cơ sở sản xuất để kiểm nghiệm, chi phí cho công tác kiểm nghiệm khá cao, gây khó khăn cho các địa phương.
Để giải quyết vấn đề này, Chính phủ đang tiến hành sửa Luật An toàn thực phẩm. Bộ Y tế đã tham mưu để trình Chính phủ sửa đổi Nghị định số 15/2018/NĐ-CP và các văn bản quy phạm pháp luật, theo hướng thắt chặt quản lý và khắc phục những tồn tại hiện nay. Đồng thời, kiến nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố tăng cường đầu tư về nhân lực và kinh phí cho công tác hậu kiểm.
Theo bà Nga, để đảm bảo người dân được tiếp cận với các sản phẩm an toàn và chất lượng, cần có sự phối hợp đồng bộ từ nhiều phía. Trước hết, các cơ sở sản xuất phải đặt đạo đức kinh doanh lên hàng đầu, tuân thủ nghiêm ngặt mọi quy định của pháp luật về sản xuất và kinh doanh thực phẩm. "Sự trung thực và trách nhiệm của doanh nghiệp là nền tảng quan trọng nhất để xây dựng niềm tin của người tiêu dùng", bà Nga nhấn mạnh.
Thứ hai, vai trò của cơ quan quản lý nhà nước là không thể thiếu. Việc ban hành đầy đủ, kịp thời các văn bản pháp luật, cùng với việc trang bị các công cụ hiệu quả để kiểm soát chặt chẽ sản phẩm lưu thông trên thị trường, là yếu tố then chốt để ngăn chặn hàng giả, hàng kém chất lượng. Công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm cần được thực hiện nghiêm minh và thường xuyên.
Thứ ba, mỗi người dân cũng cần trang bị cho mình những kiến thức cần thiết để có thể tự mình lựa chọn thực phẩm một cách thông thái. "Việc tìm hiểu thông tin về sản phẩm, nguồn gốc xuất xứ, thành phần, nhãn mác, cũng như cập nhật các cảnh báo từ cơ quan chức năng, sẽ giúp người tiêu dùng đưa ra những quyết định sáng suốt, bảo vệ sức khỏe cho bản thân và gia đình", Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm Trần Việt Nga lưu ý.
Việt Nam thường xuyên chịu ảnh hưởng mạnh từ hiện tượng La Niña, khi tần suất bão và lũ lụt gia tăng, đặc biệt tại miền Trung. Ở đồng bằng sông Hồng, La Niña kết hợp với bão cuối mùa gây rủi ro ngập lụt đô thị. Đồng bằng sông Cửu Long đứng trước nguy cơ đặc biệt cao khi La Niña làm gia tăng lượng mưa trên toàn lưu vực Mekong. Lũ từ thượng nguồn đổ về kết hợp triều cường và nước biển dâng khiến tình trạng ngập lụt kéo dài…
Bộ trưởng Bộ Y tế đề nghị các đơn vị, nhà thầu rà soát lại tiến độ thi công dự án cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Việt Đức, đề xuất những giải pháp tháo gỡ, đẩy nhanh tiến độ, có cam kết và lộ trình thực hiện cụ thể…
Đến 16 hôm nay, trên địa bàn TP Hà Nội vẫn còn 11-13 điểm úng ngập như Dương Đình Nghệ, Võ Chí Công, cầu Bươu, Triều Khúc, Nam Trung Yên. Đặc biệt tuyến đường Lê Quang Đạo đoạn qua sân vận động Mỹ Đình do không có lực lượng chức năng hướng dẫn, hàng loạt xe máy vẫn lao vào điểm ngập sâu và chết máy…
Trong vòng hơn một tháng, Hà Tĩnh liên tiếp hứng ba cơn bão, gây tổng thiệt hại trên 9.000 tỷ đồng. Riêng bão Bualoi đã khiến hàng chục nghìn ngôi nhà hư hỏng, hạ tầng tê liệt, ước tính thiệt hại hơn 6.000 tỷ đồng...
Đến ngày 1/10, mưa lớn kéo dài khiến nước trên các sông Bưởi, Yên, Cầu Chày vượt mức báo động 3, gây ngập lụt diện rộng tại nhiều khu vực của Thanh Hóa. Toàn tỉnh hiện có hơn 15.000 ngôi nhà bị ngập sâu từ 1–2 m, đặc biệt tập trung ở các xã Nông Cống, Kim Tân, khiến đời sống người dân bị đảo lộn hoàn toàn.
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán), có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu). Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: