Tim mạch Nguy cơ: Buồng trứng ngưng hoạt động tạo ra nhiều thay đổi. Các hormon (estrogen) có chức năng chống lại bệnh tim mạch. Sự giảm tiết hormon sản sinh ra nhiều cholesterol xấu và ít cholesterol tốt. Với lý do đó, bệnh tim mạch gây tử vong cho 1/3 bệnh nhân nữ. Hiện nay bệnh tim mạch đang gia tăng đối với phần lớn phụ nữ ở tuổi 50. Vấn đề của bạn: Ăn uống và thể dục. Nếu như thời kỳ mãn kinh làm gia tăng nguy cơ bệnh tim mạch, xu hướng di truyền và nếp sống lành mạnh vẫn là những yếu tố còn quan trọng hơn. Hàng ngày, bạn nên ăn ít nhất 5 trái hoa quả và rau. Hạn chế mỡ động vật và ưu tiên dùng chất béo có lợi cho sức khỏe: mỗi ngày 2 muỗng súp dầu cải (colza) và cứ 2 lần/tuần nên ăn 1 con cá biển (cá ngừ, cá hồi), đủ để đáp ứng nhu cầu omega-3 cho cơ thể của bạn. Cùng với tuổi tác số lượng sợi cơ giảm dần, cách tốt nhất để chống lại tình trạng nhão cơ là gia tăng thời gian tập thể dục: chia làm 3 ca, mỗi ca là 45 phút. Tập luyện để có sức dẻo dai như đi xe đạp, thể dục dưới nước, bơi lội. Ca hát cũng là một cách tập luyện cơ hoành, rất có lợi cho sức khỏe. Kể từ sau tuổi 40, mỗi năm bạn nên lập bảng tổng kết sinh học: Xét nghiệm máu với hàm lượng cholesterol, triglyceride và đường máu (lượng cholesterol có hàm lượng khoảng 1,5 đến 2,5 g/l và tỉ lệ LDL- cholesterol phải dưới 1,5 g/l). Thêm nữa, hãy kiểm tra huyết áp thường xuyên.

Hệ cơ xương Nguy cơ: Khởi đầu là việc giảm calci, tuy mỗi người có thể diễn ra quá trình này nhanh hay chậm và có liên quan đến sự giảm sút estrogen. Điều quan trọng là phải kích thích để xương tiếp tục tái tạo. Vấn đề của bạn: Các bác sĩ không khuyến khích bạn thực hiện xét nghiệm đo tỷ trọng xương vào thời kỳ tiền mãn kinh. Xét nghiệm này chỉ được thực hiện trong trường hợp những người có nguy cơ bị loãng xương (trong gia đình có tiền sử bệnh mãn kinh sớm). Mỗi ngày, bạn nên có vài hoạt động thể dục được hướng dẫn để làm cho bộ xương vững vàng (chạy bộ, chơi tennis, đi bộ, bài tập để cơ phát triển, nên tập những động tác làm giãn gân). Nên dùng những sản phẩm làm từ sữa bò không chất béo hoặc nước khoáng có chứa calci. Hãy dùng phô-mai làm bằng sữa dê, ăn nhiều rau quả và trái cây, đặc biệt là rau họ cải (chồi cải bắp) để mang đến nhiều calci cho cơ thể.

Tuyến vú Nguy cơ: Ngày nay ta biết rằng bệnh ung thư vú phát triển với tỷ lệ 1/11 phụ nữ. Nguyên nhân là rất nhiều và khó xác định: hormone, môi trường, thực phẩm. Phát hiện khối u càng sớm thì việc chữa trị càng dễ đi nhiều. Vấn đề của bạn: Cứ hai năm/lần, bạn nên đến bác sỹ chuyên khoa để chụp nhũ ảnh vú. Bạn có thể bổ sung bằng cách siêu âm nếu như việc chụp nhũ ảnh khó xác định, thậm chí khi cần có thể sinh thiết để chẩn đoán chắc chắn. Ung thư vú càng được phát hiện sớm thì khả năng chữa khỏi càng cao. Chỉ tính riêng phương pháp phẫu thuật, tỷ lệ chữa khỏi bệnh là 100% đối với những bệnh nhân ung thư vú ở giai đoạn 0, 70 đến 80% với bệnh nhân ở giai đoạn I, 50% với bệnh nhân ở giai đoạn II. Tỷ lệ được chữa khỏi bệnh này có thể cải thiện đáng kể bằng cách áp dụng bổ sung liệu pháp hormone, hóa trị liệu hoặc một vài liệu pháp mới nhằm vào mục tiêu các cơ quan cụ thể. Vì thế, đừng bỏ qua bất cứ đấu hiệu bất thường nào mà bạn tình cờ phát hiện khi đang tắm, đang ngắm mình trước gương… và hãy đều đặn đến khám bác sỹ chuyên khoa.

Tuyến giáp Nguy cơ: Tuyến giáp tác dụng đến cơ quan nội tạng (tim, sự chuyển hóa) và có ảnh hưởng đến tóc, móng: Tóc trở nên khô hoặc thưa, gẫy móng tay, da bị khô. Một người bị chứng thiểu năng tuyến giáp thì cuộc sống trở nên chậm chạp với một nhịp tim chậm hơn bình thường. Vấn đề của bạn: Bạn nên làm xét nghiệm lượng TSH trong máu (hormon kích thích bài tiết hormon giáp trạng) do bác sĩ chỉ định, 1 lần/năm. Kết quả chẩn đoán được xác định nhờ các xét nghiệm đo lường các mức nội tiết tố của tuyến giáp trong máu. Điều trị bằng bổ sung nội tiết tố tuyến giáp thyroxin. Với hầu hết các trường hợp thiểu năng tuyến giáp, phải dùng nội tiết tố liên tục suốt đời. Tuy nhiên, nếu cách điều trị này không chữa khỏi hoàn toàn thì phải cần đến phẫu thuật. Da và tóc Nguy cơ: Cùng với tuổi tác và sự suy giảm estrogen, càng ngày bạn sẽ thấy tóc trở nên thưa và mỏng. Vấn đề của bạn: Các mức oestrogen thấp vào thời kỳ mãn kinh gây thay đổi cho làn da, mái tóc, móng tay chân, mắt, miệng và nướu răng. Những thay đổi xuất hiện một phần là do sự phân rã của các sợi collagen cùng sự suy yếu của chất elasin - một chất giúp mô liên kết được dẻo dai. Một trong các thay đổi đáng chú ý nhất là sự xuất hiện của các nếp nhăn trên da mặt. Bạn có thể sử dụng loại dầu gội làm cho tóc bồng bềnh hoặc những loại dầu gội chữa bệnh rụng tóc. Tảo spirulina là nguồn bổ sung thức ăn hiệu quả. Loại tảo này giàu chất đạm, chất khoáng và sinh tố B, chuyển hóa năng lượng, làm biến đổi tóc và cải thiện tình trạng tóc thiếu dinh dưỡng. Dùng 2 muỗng cà phê mật ong trộn với ít bột tảo spirulina mỗi ngày sẽ làm cho da và tóc đẹp hơn. Vào tuổi 50, bạn nên thay đổi kem bôi mặt, da của bạn đòi hỏi loại kem đặc biệt chống nhăn và cũng nên dùng thực phẩm chống oxy hóa. Đời sống vợ chồng Nguy cơ: Khô âm đạo, suy giảm bản năng tình dục, những cơn cáu gắt và lo lắng… sẽ đồng hành với sự suy giảm estrogen. Một số phụ nữ hài lòng với sự thay đổi và coi như cuộc sống tình dục của mình “đến đây là hết”. Một số khác thì cố gắng duy trì cuộc sống vợ chồng và phải chịu ít nhiều đau đớn. Vấn đề của bạn: Cần khám phụ khoa định kì mỗi 6 tháng một lần để phát hiện và xử trí kịp thời khi có các bệnh phụ khoa. Việc dùng nội tiết thay thế phải hết sức thận trọng, liệu pháp này có thể làm giảm những triệu chứng tiền mãn kinh, giúp người phụ nữ vẫn có đời sống tình dục bình thường, giảm sự mệt mỏi, giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng, giảm khả năng loãng xương, làm cho da không bị lão hóa mà vẫn hồng hào. Nhưng bên cạnh đó cũng có những ảnh hưởng không tốt như: nguy cơ ung thư vú và buồng trứng sẽ gia tăng. Bạn có thể áp dụng thử liệu pháp mùi hương để “tạo đà” mới cho bản năng giới tính. Trong một tuần, hãy xoa bóp dưới xương sống 2 lần với hỗn hợp các loại tinh dầu: 2 giọt hoa cúc cam (camonille), 2 giọt cây Ylang Y lang, 1 giọt đan sâm (sauge). Việc tập thể dục, đều đặn sử dụng biện pháp massage trị liệu, bấm huyệt hay châm cứu trị liệu cũng có thể đem đến cho bạn những hiệu quả bất ngờ. Những triệu chứng quan trọng mà phụ nữ U50 không nên bỏ qua    - Cơn đau tim: nếu bạn thấy đau hoặc khó chịu ở vùng giữa ngực đôi khi kèm với những cơn đau ở phần trên cơ thể như vai, cánh tay, lưng, cổ, hàm hoặc bao tử; khó thở; ra mồ hôi lạnh; buồn nôn; và hơi nhức đầu.    - Đột qụy: các triệu chứng thình lình xảy ra có ảnh hưởng tới khả năng thị lực, thăng bằng đi kèm với cảm giác yếu đi ở mặt, tay và chân.    - Các vấn đề về phụ khoa: rong huyết hoặc ra huyết thấm giọt giữa kỳ kinh, cảm giác nóng, sưng, đau nhói vùng âm hộ và bộ phận sinh dục, đau lúc quan hệ; thống kinh; đau nhức ở vùng bụng dưới, khí hư bất thường nhất là khí hư nặng mùi; cảm giác căng cứng và đau vùng thắt lưng.    - Các vấn đề về vú: tiết dịch núm vú, căng hay đau ở vú, những thay đổi trên vùng da quanh vú và núm vú (các lằn dấu, nếp nhăn, vết lõm, sưng tấy, chấm đỏ, hoặc tróc da), khối u hoặc hạch dưới mô vú hoặc vùng dưới cánh tay, hoặc căng đau ở những vùng này.    - Các vấn đề về tiêu hóa và dạ dày: xuất huyết trực tràng; có máu hoặc chất nhầy trong phân;thay đổi thói quen đi tiêu; táo bón, tiêu chảy, hoặc cả hai; ợ nóng thường xuyên cảm thấy đau hoặc đầy hơi; ói (nôn) ra máu.    - Các vấn đề về da: những nốt ruồi thay đổi về màu sắc, hình dạng, kích thước, một u da nhỏ láng, sáng có màu nâu đỏ; những tổng thương da gây đau, cứng, tróc da, hoặc rỉ dịch mà không lành trong vòng 14 ngày. Dinh dưỡng cần thiết cho tuổi 50: Bạn cần chú trọng bổ sung vitamin B, các chất chống oxy hóa, canxi và vitamin D. Giữ tim khỏe mạnh với các vi chất quan trọng như vitamin B6 và B12 (đạt 1,5mg B6 và 2,4 microgram B12 mỗi ngày). Khoáng chất củng cố hệ xương đặc biệt quan trọng, vì thế cần tăng lượng canxi lên 1.500mg trong ngày nếu bạn đang ở thời kỳ hậu mãn kinh; 1.200mg mỗi ngày nếu bạn đang điều trị rối loạn hormone. Vì 70% phụ nữ từ 51 - 70 tuổi không nạp đủ vitamin D (loại chất thiết yếu cho xương) nên bạn phải đảm bảo cung cấp ít nhất 400 IU mỗi ngày cho cơ thể. Hãy hỏi tư vấn của bác sỹ về việc sử dụng chất bổ.   - Bạn có thể tăng cường lượng vitamin B6 bằng cách ăn chuối, khoai tây và quả lựu. Nạp vitamin B12 từ trứng, cá và thịt gà. Ngoài ra cần ăn thêm ngũ cốc.
   - Ăn nhiều thực phẩm có tác dụng phòng ngừa ung thư vú như các loại rau có lá xanh thẫm, vàng đậm và các loại cam, rau quả khác như cải bông xanh và cải bruxen.
   - Bảo vệ đôi mắt bằng chất lutein và zeaxanthin có trong rau chân vịt.
   - Giảm triệu chứng thời kỳ mãn kinh với hạt điều, ngô, táo và đậu nành - tất cả là nguồn cung cấp chất xơ dồi dào cho cơ thể.
   - Ăn một số thực phẩm giàu canxi như pho mát ít béo, quả hạnh và bông cải xanh. Dùng thực phẩm giàu axit folic như cam, măng tây và những loại rau ăn lá. Củng cố hệ xương với những thực phẩm ít béo - sữa, pho mát, sữa chua, pho mát không kem cung cấp cho bạn nguồn canxi phong phú.

Hoài Phương