Chứng khoán Đông Nam Á: Từ niềm hy vọng đến nỗi thất vọng của khối ngoại

Tuy nhiên, đợt bán tháo gần đây của thị trường chứng khoán khu vực cho thấy sức hấp dẫn này có vẻ đang giảm mạnh - theo hãng tin Bloomberg.

Với phiên giảm khoảng 7% vào hôm 18/3, chứng khoán Indonesia đang tiến gần tới vị trí của Thái Lan là thị trường chứng khoán giảm điểm mạnh nhất thế giới năm nay trong số 92 chỉ số chứng khoán chính được Bloomberg theo dõi. Trong nhóm 10 thị trường giảm sâu nhất còn có một cái tên khác đến từ Đông Nam Á là Malaysia.

Giới phân tích không cho rằng đà giảm này sẽ sớm kết thúc bởi nền kinh tế trong nước của các thị trường này đang nổi lên nhiều vấn đề, bên cạnh việc các nhà giao dịch bắt đầu nhận thấy tác động lớn từ các chính sách thương mại của ông Trump.

DÒNG VỐN NGOẠI ĐẢO CHIỀU

Đối với các nhà đầu tư đã đặt hy vọng vào vị thế của Đông Nam Á với tư cách một điểm đến thay thế cho Trung Quốc trong chuỗi cung ứng toàn cầu, sự sụt giảm nói trên là một lời nhắc nhở về rủi ro luôn đi kèm với việc rót vốn vào các thị trường mới nổi nói chung. Các chính sách dân túy của Tổng thống Prabowo Subianto đang gây áp lực giảm lên giá tài sản ở Indonesia, trong khi triển vọng kinh tế Thái Lan ảm đạm đến mức các nỗ lực giải cứu thị trường của nước này thất bại. Đối với Malaysia, hoạt động xuất khẩu con chip đang đứng trước rủi ro do khả năng ông Trump sẽ áp thuế quan theo ngành.

“Bức tranh kinh tế vĩ mô và chính trị kém thuận lợi ở một số nước Đông Nam Á đang làm trầm trọng thêm tâm lý bi quan của nhà đầu tư vào thời điểm thế giới đang đương đầu với chiến tranh thuế quan và sự nổi lên của Trung Quốc trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Tôi cho rằng khó có lý do để nhà đầu tư sớm quay trở lại các thị trường này”, Giám đốc đầu tư Xin-Yao Ng của công ty Aberdeen Investments nhận định với Bloomberg.

Việc các quỹ ngoại ồ ạt rút lui đã khiến chỉ số MSCI ASEAN Index của chứng khoán Đông Nam Á rơi vào trạng thái thị trường điều chỉnh. 5 thị trường ở Đông Nam Á đang trên đà hoàn tất 6 tháng liên tiếp bị khối ngoại rút vốn ròng. Trong đó, bị thoái vốn nhiều nhất là Indonesia, với 1,8 tỷ USD cổ phiếu bị nhà đầu tư ngoại bán ròng.

Dòng vốn chảy khỏi chứng khoán Đông Nam Á cho thấy sức hấp dẫn của thị trường này suy giảm trong bối cảnh chứng khoán Trung Quốc bất ngờ hút vốn trở lại. Sự đặt cược vào các thị trường mới nổi ngoài Trung Quốc - vốn gia tăng mạnh mẽ trong năm qua - đang đảo chiều do chứng khoán Trung Quốc tăng điểm vượt trội nhờ cơn sốt nhờ sức mạnh công nghệ của DeepSeek và triển vọng kinh tế của nước này trở nên khả quan hơn.

Nhiệm kỳ cầm quyền trước của ông Trump đã mang đến một số lợi ích cho các nước Đông Nam Á, khi các công ty toàn cầu dịch chuyển cơ sở sản xuất từ Trung Quốc sang khu vực này. Tuy nhiên, chính sách thương mại cứng rắn của ông Trump trong nhiệm kỳ thứ hai nhằm vào tất cả các đối tác thương mại của Mỹ, dẫn tới ảnh hưởng tiêu cực trên diện rộng.

Ông Trump đã tuyên bố sẽ áp thuế quan có đi có lại và thuế quan đối với một số loại sản phẩm nhất định vào ngày 2/4. Mặc dù thực tế này đòi hỏi phải giảm thêm lãi suất để hỗ trợ nền kinh tế, Ngân hàng Trung ương Indonesia (BI) đã giữ nguyên lãi suất trong cuộc họp chính sách tiền tệ vào ngày thứ Tư (19/3) do áp lực mất giá đồng nội tệ khiến dư địa chính sách trở nên hạn hẹp.

Đến nay, Jakarta Composite Index - chỉ số chính của chứng khoán Malaysia - đã giảm 20% so với mức kỷ lục thiết lập vào tháng 9 năm ngoái. Chuyên gia Jahnavi Bhagwati của công ty Koka Capital nhận định thị trường đang “choàng tỉnh” trước những rủi ro.

BẮT ĐÁY HAY KHÔNG?

Khi Tổng thống Prabowo lên cầm quyền, nhà đầu tư kỳ vọng ông sẽ tiếp nối chủ trương thân thiện với kinh doanh của người tiền kiệm Jokowi. Tuy nhiên, các chính sách dân túy của ông Prabowo và việc ông cải tổ cách thức quản lý các công ty quốc doanh đã khiến giới đầu tư hoảng sợ.

“Các chính sách của Indonesia đã trở nên tập trung hóa hơn với trước kia”, đúng vào lúc hầu hết đồng tiền của các nền kinh tế mới nổi suy yếu - nhà quản lý danh mục Kenneth Tang của công ty Nikko Asset Management nhấn mạnh. “Tất cả mang lại cho nhà đầu tư lý do hoàn hảo để đánh giá lại rủi ro”, ông nói.

Sự sụt giảm gần đây của chứng khoán Đông Nam Á đã dẫn tới một số khuyến nghị bắt đáy, xét tới mức định giá cổ phiếu đã giảm xuống thấp. Tuần này, ngân hàng UBS khuyến nghị tăng nắm giữ cổ phiếu Thái Lan, cho rằng ảnh hưởng của các chính sách dẫn tới đợt bán tháo vừa rồi đã lắng xuống. Trong một báo cáo khác, UBS nhận định cơ hội mua vào chứng khoán Indonesia đã xuất hiện.

Chỉ số SET của chứng khoán Thái Lan đang có hệ số P/E (giá cổ phiếu/thu nhập dự phóng) ở mức 12 lần, so với mức bình quân của 3 năm là 14,5 lần. Đối với các thị trường Indonesia và Philippines, tỷ lệ tương ứng là khoảng 10 lần, đều thấp hươn trung bình nhiều năm.

Tuy nhiên, nhà đầu tư vẫn có lý do để thận trọng.

Mối lo ngại sâu sắc về mức nợ cao của hộ gia đình ở Thái Lan và các vụ bê bối doanh nghiệp nước này đã góp phần khiến chứng khoán Thái Lan sụt giảm dù Chính phủ đã triển khai một sáng kiến trị giá 4,5 tỷ USD để hỗ trợ thị trường. Ở Philippines, những diễn biến xung quanh vụ bắt giữ cựu Tổng thống Rodrigo Duterte đang làm phức tạp thêm những thách thức đối với thị trường chứng khoán.

“Tưởng như Đông Nam Á sẽ hưởng lợi từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, nhưng mỗi thị trường trong khu vực lại có những vấn đề riêng đang nổi lên”, nhà phân tích Nirgunan Tiruchelvam của công ty Aletheia Capital nhận xét.