Năm 2023, sản xuất và xuất khẩu của Việt Nam sụt giảm gây tác động lớn đến tăng trưởng kinh tế. Điều tích cực là chuỗi suy giảm lâu nhất trong vòng 10 năm qua của lĩnh vực xuất khẩu Việt Nam đã chạm đáy và nhiều khả năng sẽ tăng trưởng trở lại trong suốt năm 2024, theo nhận định của VinaCapital.

Đơn hàng xuất khẩu trên toàn cầu đã sẵn sàng tăng trở lại khi hàng tồn kho cuối năm 2023 của các nhà bán lẻ ở Mỹ sẽ giảm 5-7% so với năm trước đó theo báo cáo lợi nhuận của một số bên như Walmart, Target, Best Buy, Nike. Hàng tồn kho của các nhà bán lẻ Mỹ cuối năm 2022 đã tăng hơn 20% so với năm trước đó khiến cho họ phải nỗ lực giải quyết hàng tồn và hậu quả là đơn hàng xuất khẩu trên toàn cầu đã sụt giảm trong năm 2023.

Trong năm 2024, VinaCapital kỳ vọng hàng xuất khẩu Việt Nam sang Mỹ sẽ hồi phục nhẹ một phần bởi dư nợ tín dụng ở Mỹ đã tăng gần 40% trong hai năm qua, hạn chế người tiêu dùng ở Mỹ tiếp tục mua sắm các sản phẩm Made in Vietnam, Điều này thể hiện qua doanh số không như mong đợi trong dịp Black Friday vừa qua ở Mỹ.

Xuất khẩu linh kiện máy tính và hàng điện tử đã tăng trở lại nhưng xuất khẩu điện thoại thông minh và hàng may mặc vẫn đang suy giảm. Doanh số sản phẩm máy tính và các sản phẩm dành cho xu hướng work from home đã giảm sau Covid nhưng người tiêu dùng đang có nhu cầu nâng cấp máy tính để sử dụng các chương trình về trí tuệ nhân tạo, lý giải vì sao công ty nghiên cứu Canalys dự báo doanh số máy tính toàn cầu sẽ hồi phục từ mức giảm 12% năm 2023 lên mức tăng 10% năm 2024.

Trái lại, doanh số điện thoại thông minh toàn cầu sẽ chỉ hồi phục từ mức giảm 3,5% năm 2023 lên mức tăng 3,8% năm 2024, theo IDC. Doanh số điện thoại di động đã tăng trở lại lần đầu sau hai năm vào cuối 2023, nhưng không như trường hợp sản phẩm máy tính người tiêu dùng không có nhiều nhu cầu để nâng cấp điện thoại của họ.

Kết quả là ngành sản phẩm công nghệ đã chạm đáy dẫn đầu bởi nhu cầu thay thế hàng điện tử tiêu dùng như Standard Chartered trình bày trong báo cáo chiến lược toàn cầu năm 2024. Báo cáo này cũng quan sát rằng xuất khẩu hàng tiện tử sẽ dẫn đầu sự phục hồi tăng trưởng xuất khẩu ở châu Á - tin vui cho xuất khẩu Việt Nam năm 2024. Báo cáo chiến lược 2024 của JP Morgan cũng nhấn mạnh sự hồi phục của lĩnh vực sản xuất sản phẩm công nghệ ở châu Á sẽ tích cực cho tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2024.

Thêm vào đó, nhập khẩu linh kiện điện tử vào Việt Nam để sản xuất máy tính và sản phẩm điện tử tiêu dùng đang tăng lên, là chỉ báo đáng tin cậy rằng các công ty đang chuẩn bị để sản xuất cho các đơn hàng đã đặt.

Cuối cùng, xuất khẩu hàng may mặc và giày dép của Việt Nam vẫn chưa bắt đầu hồi phục bởi nhu cầu từ thị trường Mỹ còn yếu; một số nhà cung cấp đang chuyển nhà máy đến các nước có nhân công rẻ hơn và một số nhà cung cấp đang chuyển nhà máy ra khỏi châu Á để tránh khả năng phải nhập cotton hoặc các nguyên liệu khác từ Trung Quốc.

Dù vậy, khách hàng quốc tế đặt hàng may mặc và giày dép từ Việt Nam đã thông báo cho các đơn vị sản xuất về việc chuẩn bị đón lượng đơn hàng lớn hơn trong năm nay, theo nguồn tin trong ngành. Các đơn vị sản xuất còn cho biết khách hàng lại đặt đơn nhỏ và giao gấp nhiều hơn thay vì kế hoạch nhập hàng từ 6-12 tháng như trước.