Diễn biến mới tại dự án 47.000 tỷ đồng sau một thập kỷ “sa lầy” tại Thanh Hóa

Dự án này đã được chính thức bổ sung vào Quy hoạch điện VIII điều chỉnh và sẽ khởi động trong giai đoạn 2030-2035 nhưng có thể được thúc đẩy sớm tùy vào điều kiện thực tế.

DỰ ÁN CHẬM TIẾN HƠN MỘT THẬP KỶ VÀ BƯỚC NGOẶT LNG

Dự án Nhiệt điện Công Thanh được khởi công từ năm 2011 với quy mô 600 MW sử dụng than, vốn đầu tư khoảng 1,2 tỷ USD. Kế hoạch ban đầu dự kiến hai tổ máy sẽ vận hành trong năm 2014, nhưng sau hơn một thập kỷ, dự án vẫn chưa hoàn thành hạng mục chính. Hiện trạng chủ yếu mới có cổng, tường rào và phần diện tích san lấp, trong khi khu đất rộng gần 200 ha vẫn bỏ trống. Nguyên nhân chính là sự thay đổi cổ đông, khó khăn trong thu xếp vốn và những hạn chế về chính sách đối với các dự án nhiệt điện than.

Trong bối cảnh đó, chủ đầu tư đề xuất chuyển đổi nhiên liệu sang khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) nhập khẩu, nâng quy mô thành 4.500 MW, trong đó giai đoạn một 1.500 MW và giai đoạn hai 3.000 MW. Công nghệ áp dụng là tua bin khí chu trình hỗn hợp, phù hợp định hướng phát triển năng lượng sạch và giảm dần nhiệt điện than. Tổng vốn đầu tư được điều chỉnh khoảng 47.000 tỷ đồng cho giai đoạn 1. Diện tích sử dụng đất được mở rộng lên 197,3 ha, bao gồm khu nhà máy chính, kho cảng LNG, tuyến ống khí và hệ thống nước làm mát.

Theo tính toán, khi đi vào vận hành, dự án sẽ cung cấp khoảng 9 tỷ kWh điện mỗi năm, bổ sung nguồn điện quan trọng cho miền Bắc và khu vực phụ tải cao. Dự án đã được bổ sung vào Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 (Quy hoạch điện VIII điều chỉnh), với mốc vận hành có thể rơi vào giai đoạn 2026-2030 hoặc lùi sang 2031-2035 tùy theo tiến độ hệ thống điện quốc gia. Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai các bước tiếp theo sau nhiều năm đình trệ.

Ngày 19/8/2025, Công ty Cổ phần Nhiệt điện Công Thanh đã ký thỏa thuận nguyên tắc với Liên danh Doosan Enerbility – PECC2. Đây là bước khởi động lại dự án sau hơn mười năm gián đoạn. Doosan và PECC2 từng tham gia các dự án điện lớn như Vĩnh Tân, Vĩnh Tân 4 mở rộng, Ô Môn 4, và được kỳ vọng mang lại kinh nghiệm EPC, tư vấn và công nghệ cho dự án LNG Công Thanh.

Trước đó, từ tháng 7/2022, dự án đã có sự tham gia của tổ hợp nhà đầu tư quốc tế gồm BP (Anh), Actis (Anh) và GE (Mỹ). BP đảm nhận giải pháp kho cảng LNG, cung cấp khí và tham gia thu xếp vốn quốc tế. Actis tập trung huy động nguồn vốn từ các ngân hàng thương mại và tổ chức tín dụng xuất khẩu. GE cung cấp tuabin khí, máy phát điện và công nghệ chu trình hỗn hợp hiện đại. Sự phối hợp của các bên được xem là yếu tố quan trọng để khắc phục những khó khăn về tài chính và công nghệ vốn kéo dài nhiều năm qua. Đến nay, Công Thanh đã cơ bản hoàn thành giải phóng mặt bằng và san lấp một phần hạ tầng kỹ thuật ban đầu.

TIẾN ĐỘ, PHƯƠNG ÁN ĐẤU NỐI VÀ THÁCH THỨC

Một trong những vấn đề then chốt hiện nay là phương án đấu nối vào hệ thống điện quốc gia. Các phương án đang được nghiên cứu gồm kết nối với trạm biến áp 500 kV tại Hưng Yên, Nam Hà Nội hoặc Long Biên. Lựa chọn điểm đấu nối sẽ quyết định lộ trình vận hành và khả năng khai thác công suất của nhà máy trong giai đoạn tới.

Cùng với việc xây dựng hạ tầng nhà máy, dự án phải triển khai đồng bộ hệ thống kho cảng LNG, tuyến ống khí và cơ sở logistics. Đây là những hạng mục có vốn đầu tư lớn, kỹ thuật phức tạp và chịu tác động trực tiếp từ biến động giá LNG trên thị trường quốc tế. Ngoài ra, tiến độ thu xếp vốn từ các tổ chức tài chính quốc tế cũng là thách thức lớn, bởi dự án cần nguồn vốn ngoại tệ dài hạn và cam kết bảo lãnh tín dụng.

Đáng chú ý, Tập đoàn SK (Hàn Quốc) cũng đã bày tỏ sự quan tâm tới dự án LNG Công Thanh. Với vốn hóa gần 200 tỷ USD và nhiều kinh nghiệm đầu tư vào Việt Nam, SK đang nghiên cứu phát triển hệ sinh thái công nghiệp LNG gắn với các trung tâm công nghiệp tại Thanh Hóa, Nghệ An, Cà Ná và Cà Mau. Đại diện SK đã làm việc với Bộ Công Thương vào tháng 4/2025, thể hiện ý định tham gia sâu hơn vào các dự án LNG tại miền Trung và miền Bắc.

Dự án LNG Công Thanh được kỳ vọng khi vận hành sẽ góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, cung cấp điện cho phụ tải miền Bắc, đồng thời phù hợp định hướng chuyển đổi năng lượng trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh. Tuy nhiên, để dự án triển khai đúng tiến độ, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chủ đầu tư, các nhà thầu quốc tế, bộ ngành và chính quyền địa phương trong giải quyết vấn đề hạ tầng, vốn và đấu nối. Đây sẽ là những yếu tố quyết định việc dự án có thể thoát khỏi tình trạng đình trệ kéo dài và trở thành nguồn điện thực sự bổ sung cho hệ thống quốc gia trong giai đoạn tới.