07:45 29/02/2024

Gia tăng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ sản phẩm Nhật Bản trên thị trường Việt Nam

Vũ Khuê

Giai đoạn năm 2021 – 2023, lực lượng quản lý thị trường đã tiến hành kiểm tra, xử lý hàng nghìn vụ việc liên quan đến xâm phạm sở hữu trí tuệ sản phẩm Nhật Bản tại Việt Nam...

Triển lãm hàng mẫu sản phẩm chính hãng - sản phẩm giả.
Triển lãm hàng mẫu sản phẩm chính hãng - sản phẩm giả.

Tại hội thảo “Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ Việt Nam - Nhật Bản” ngày 28/2, Phó Đại sứ, Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam Shige Watanabe đánh giá, tình trạng hàng nhái, hàng giả nổi cộm tại Việt Nam tác động tiêu cực đến quá trình hình thành một thị trường lành mạnh.

HÀNG NHẬT ĐƯỢC ƯA CHUỘNG NÊN BỊ LÀM NHÁI NHIỀU

Thông qua hội thảo, Phó Đại sứ mong muốn năng lực giải quyết xâm hại sở hữu trí tuệ Nhật Bản tại Việt Nam sẽ được nâng cao. Từ đó hỗ trợ 200 doanh nghiệp cũng như hơn 90 tổ chức Nhật Bản đang hoạt động trên thị trường Việt Nam.

Theo số liệu thống kê, giai đoạn năm 2021 – 2023, lực lượng quản lý thị trường đã tiến hành kiểm tra, xử lý hàng nghìn vụ việc liên quan đến xâm phạm sở hữu trí tuệ sản phẩm Nhật Bản tại Việt Nam.

Cụ thể, mặt hàng mỹ phẩm có 123 vụ bị xử lý, xử phạt hơn 959 triệu đồng; thực phẩm chức năng có 31 vụ, xử phạt 226 triệu đồng; 100 vụ liên quan đến vệ sinh an toàn thực phẩm, xử phạt 707 triệu đồng.

Gia tăng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ sản phẩm Nhật Bản trên thị trường Việt Nam - Ảnh 1

Đối với đồ điện gia dụng Nhật Bản, mặt hàng vốn được ưa chuộng tại thị trường Việt Nam, lực lượng quản lý thị trường phát hiện xử lý 95 vụ, xử phạt trên 1,6 tỷ đồng; ngành hàng thời trang có 93 vụ bị xử lý, xử phạt trên 1,3 tỷ đồng và nhiều nhất là các sản phẩm phụ tùng xe máy với 611 vụ bị xử lý, xử phạt hơn 4,2 tỷ đồng.

Dù đạt được những kết quả tích cực, song Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) Nguyễn Thanh Bình cho rằng những kết quả đạt được vẫn chưa thực sự bền vững, tình trạng hàng giả, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ, hàng hóa xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ diễn biến ngày càng phức tạp.

Trong đó có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan như: phương thức thủ đoạn sản xuất, buôn bán hàng giả ngày càng phức tạp, tinh vi; cơ chế thực thi còn chồng chéo, chưa đồng bộ; nguồn lực còn hạn chế; nhận thức của các tổ chức, cá nhân chưa được nâng cao… Ngoài ra là sự phối hợp chưa đồng bộ, chặt chẽ giữa doanh nghiệp và cơ quan thực thi pháp luật.

Mặt khác, việc kiểm tra, xử lý của các lực lượng thực thi gặp không ít khó khăn trong cách nhận biết hàng thật, hàng giả, các hàng hóa được bảo hộ là những loại nào.

Cùng với đó là các hình thức gian lận mới của các đối tượng sản xuất, kinh doanh; các phương thức kinh doanh mới, sự phối hợp giữa chủ thể quyền và cơ quan kiểm tra…

Bổ sung thêm, Chánh Thanh tra bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Như Quỳnh cho rằng còn nhiều khó khăn, một phần do vi phạm liên tục có biến thể, phần khác do năng lực cán bộ thực thi còn những giới hạn nhất định.

"Như vậy, logic là hoàn thiện chính sách pháp luật, tăng cường đào tạo nâng cao nhân lực, nâng cao nhận thức của người tiêu dùng", Chánh thanh tra Nguyễn Như Quỳnh nhấn mạnh. Bởi nếu vẫn có sự dung túng của người dùng với sản phẩm giả thì mọi nỗ lực từ góc độ quản lý sẽ không mang lại hiệu quả.

CẦN SỰ PHỐI HỢP GIỮA HAI BÊN

Đưa ra các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác đấu tranh phòng chống hàng giả, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ đối với các sản phẩm Nhật Bản, ông Nguyễn Đức Lê, Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ, Tổng cục Quản lý thị trường cho biết, Tổng cục đã ban hành và tập trung triển khai Quyết định số 888/QĐ-TCQLTT về Kế hoạch đấu tranh phòng chống hàng giả, không rõ nguồn gốc xuất xứ và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ giai đoạn từ năm 2021 đến 2025...

Triển lãm hàng mẫu sản phẩm chính hãng - sản phẩm giả.
Triển lãm hàng mẫu sản phẩm chính hãng - sản phẩm giả.

Mục tiêu hướng đến không còn tình trạng hàng giả, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng không rõ nguồn gốc được trưng bày công khai trên toàn quốc. Không còn tình trạng công khai sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ tại các làng nghề trên cả nước.

Chủ sở hữu các trang thương mại điện tử và mạng xã hội cam kết không cho phép rao bán công khai hàng giả, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, hàng hóa không rõ nguồn gốc trên nền tảng của mình.

Đồng thời, hướng đến hoàn thiện hệ thống chính sách, pháp luật về thanh tra, xử lý vi phạm hành chính, tiêu chuẩn, đo lường, chất lượng sản phẩm, hàng hóa, nhãn hiệu trong hoạt động thương mại điện tử... 100% các sàn thương mại điện tử lớn ký cam kết không kinh doanh hàng giả.

Phó Cục trưởng Nguyễn Đức Lê khuyến cáo, các doanh nghiệp Nhật Bản có sản phẩm bán tại thị trường Việt Nam cần tăng cường phối hợp, cung cấp thông tin và cử đầu mối đại diện pháp lý để hỗ trợ công tác kiểm tra, xử lý vi phạm của Tổng cục Quản lý thị trường.

Năm 2024, Tổng cục và Cơ quan sáng chế Nhật Bản (JPO) cần phối hợp tổ chức hội thảo tiếp xúc giữa các chủ thể quyền, đại diện chủ thể quyền các nhãn hiệu Nhật Bản tại Việt Nam để tạo cơ sở phối hợp trong thời gian tới.

Cùng đó, hai bên tích cực, tăng cường phối hợp tổ chức các hội thảo, giao lưu chia sẻ kinh nghiệm của JPO và các cơ quan chức năng của Nhật Bản trong đấu tranh phòng, chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Chia sẻ kinh nghiệm, phối hợp, hỗ trợ các khoá học, tập huấn đào tạo chuyên môn phòng, chống hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và quản lý, giám sát hoạt động thương mại điện tử.