Mục tiêu xuất khẩu năm 2007 đặt ra là tăng 17,4%, nghĩa là phải thêm được 6,9 tỷ USD so với kim ngạch năm 2006.

Trị giá đó tuy không bằng mức tăng của năm 2006 so với năm 2005 (7,2 tỷ USD), song lại gần bằng kim ngạch cả năm 1996.

Trên bình diện chung, do đẩy mạnh tiến trình công nghiệp hóa, tiếp tục mở mang giao thông, đô thị hoá sôi động, bùng nổ thu hút đầu tư nước ngoài..., sẽ dần thu hẹp diện tích trồng trọt, kể cả các cánh đồng “nhất đẳng điền”.  

Rồi mùa mưa năm ngoái kết thúc sớm, mới đầu năm mà các dòng sông đã cạn kiệt, vụ đông-xuân năm nay hạn hán trên diện rộng là không tránh khỏi, nên năm 2007 việc tăng sản lượng nông, lâm sản, là khó.  

Cà phê xuất khẩu đứng thứ 2 thế giới, song do không tuân thủ đầy đủ kỹ thuật canh tác, thu hoạch và năng lực chế biến chưa đáp ứng nên chất lượng “dậm chân tại chỗ”. Hai “tuyển thủ” trụ cột là tôm và mực tại thị trường Nhật đã bị “thổi còi” vì lỗi dư lượng chất kháng sinh.  

Với dầu thô, do kế hoạch khai thác không tăng và giá  vẫn cao nhưng chắc không ngất ngưởng như năm ngoái. Việc xoá bỏ hạn ngạch dệt may vào thị trường Hoa Kỳ từ 1/1/2007 là cơ chế giám sát 6 tháng 1 lần, vì thế mặt hàng này có thể bị điều tra chống bán phá giá bất cứ lúc nào. xuất khẩu sản phẩm gỗ vẫn phụ thuộc vào gỗ nguyên liệu nhập khẩu, trong khi nguồn từ nhiều thị trường đang bị thắt chặt. 

Không ít sản vật vẫn còn xuất khẩu dưới dạng thô, qua trung gian với thương hiệu của người khác - đồng nghĩa với hiệu quả tăng trưởng vẫn còn là điều day dứt... Giá nguyên, nhiên, vật liệu trên thị trường thế giới vẫn cao, có lợi cho giá một số mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam, song liền theo khi chúng ta nhập khẩu các chủng loại thiết yếu khác cũng chịu giá cao, rồi việc tăng giá điện, giá than..., nghĩa là muốn cải thiện giá thành cùng sức cạnh tranh của hàng hoá xuất khẩu, không dễ dàng. 

Chỉ cần ngần ấy tín hiệu cũng đủ thấy để năm 2007 đạt được kế hoạch tăng trưởng như trên là không đơn giản. Dĩ nhiên không thể bi quan, ngồi chờ khó khăn đi qua, mà phải tỉnh táo và quyết tâm khi tìm ra những kế sách, có thể là: 

Một, tổ chức lại sản xuất, áp dụng tiến bộ của công nghệ sinh học đi đôi với việc đẩy mạnh xã hội hoá các dịch vụ phù trợ hiện chỉ do Nhà nước đảm nhận, chọn giống cây trồng vật nuôi năng suất cao, phẩm cấp tốt, có khả năng kháng dịch bệnh. Áp dụng công nghệ mới, quy trình kỹ thuật nghiêm ngặt để hàng hoá hợp chuẩn quốc tế.

Ý tưởng đó cần được cụ thể hoá với từng nhóm mặt hàng, tập trung vào khâu trọng yếu. Thuỷ sản kiên quyết chấn chỉnh từ nuôi trồng đến bảo quản sau khi đánh bắt để có nguyên liệu sạch từ gốc và đảm bảo vệ sinh trong khâu chế biến, lấy lại uy tín trên thị trường đã bị tai tiếng.  

Khơi dậy sự sáng tạo của từng doanh nghiệp, mỗi nghệ nhân sản xuất và xuất khẩu hàng thủ công mỹ nghệ trong việc thiết kế mẫu mã mới, tận dụng nguyên liệu sẵn có, xen ghép các vật liệu kim khí, chất dẻo, da thuộc, đá tấm, gỗ công nghiệp thay thế gỗ, song, mây, tre, lá thiên nhiên, đưa công nghệ tạo chất liệu mới, làm cho ngành hàng này vừa tiếp thu nét tân tiến vừa giữ được bản sắc dân tộc. Giày mũ da bị áp thuế chống bán phá giá, ngoài việc chuyển sang thị trường khác, cần làm thêm giầy mũ giả da, vải thêu và giày cao su.

Hai, trên nền tảng cơ chế xuất nhập khẩu ổn định lâu dài, thông thoáng theo thông lệ quốc tế, cần hoàn thiện các biện pháp điều hành, ngăn ngừa việc tăng trưởng nóng - tự phát, phương hại tới sự phát triển xuất khẩu bền vững.  

Ngăn ngừa việc xuất khẩu ồ ạt hàng dệt may vào thị trường Hoa Kỳ, dễ bị điều tra bán phá giá. Theo sát thị trường gạo thế giới, dự báo sớm diễn biến cung cầu-giá cả để khuyến cáo doanh nghiệp bán vào thời điểm hiệu quả nhất, tránh tình trạng như 2006, các quý đầu giá thấp thì đua nhau xuất, đến quý IV có khá nhiều hợp đồng giao ngay với giá “rất được” thì chân hàng đã cạn. 

Ba, khi phải bỏ những biện pháp mang tính trợ cấp, cần sớm tìm ra các biện pháp hỗ trợ mới, trong đó nổi bật là tăng cường xúc tiến thương mại - lĩnh vực đầy hứa hẹn trong thời kỳ WTO, vì nhu cầu xúc tiến thương mại sẽ ngày một tăng và vì sự hỗ trợ của Nhà nước qua xúc tiến thương mại sẽ không phạm luật của WTO.  

Vì vậy, cần nâng cao tính chuyên nghiệp của nghiệp vụ xúc tiến thương mại, tập trung vào các dự án tạo mặt hàng mới, tìm thị trường mới. Đồng thời cung cấp tín dụng qua ngân hàng hỗ trợ phát triển, để doanh nghiệp có vốn thu mua tạm trữ trong vụ thu hoạch, chờ thời khi giá hời nhất mới tung ra. Nêu cao vai trò của các hiệp hội làm hạt nhân quy tụ tạo sức mạnh tổng hợp của cộng đồng doanh nghiệp. 

Bốn, bồi dưỡng các mặt hàng là “phát hiện mới” hiện còn ẩn danh trong nhóm các mặt hàng khác, mấy năm gần đây thường tăng trưởng cao, chưa bị giới hạn về năng lực sản xuất, chế biến, về rào cản để kéo dài danh sách các mặt hàng xuất khẩu chủ lực. 

Năm, đẩy mạnh xây dựng, quảng bá và bảo vệ thương hiệu bản quyền, nhất là thương hiệu quốc gia thông qua việc quy vùng và tổ chức sản xuất-kinh doanh, đào tạo nhân lực, hoàn thiện các văn bản pháp lý... để doanh nghiệp không còn ngại ngùng vì sợ tốn kém và rắc rối về thủ tục mỗi khi nghĩ đến thương hiệu.  

Sáu, để thực hiện chủ trương cải cách hành chính là khâu đột phá, không chỉ dừng ở việc ban hành, bổ sung các quy chế, quy trình tác nghiệp mà phải tổ chức lại bộ máy làm việc, thiết lập kỷ cương nghiêm đối với người thừa hành cùng với việc áp dụng công nghệ thông tin, tạo thuận lợi cho hàng hoá lưu trong kho bãi, trên đường vận chuyển, qua cửa khẩu nhằm giảm chi phí tiền bạc, thời gian của doanh nghiệp và coi việc làm khó dễ đến họ là hành vi cản trở sự nghiệp chấn hưng quốc gia.