Chính phủ Mỹ ngày 29/5 tuyên bố giữ nguyên kế hoạch áp thuế lên 50 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc và hạn chế hoạt động đầu tư của các công ty Trung Quốc vào Mỹ. Tuyên bố này ngay lập tức vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ từ Bắc Kinh.

Theo tin từ Reuters, Nhà Trắng nói rằng lời đe dọa áp thuế quan mạnh tay lên 50 tỷ USD hàng hóa Trung Quốc vẫn được giữ nguyên. Tuyên bố cũng nói quyết định đánh thuế sẽ được công bố trước ngày 30/6 và danh sách cuối cùng những mặt hàng bị áp thuế sẽ được đưa ra trước ngày 15/6.

Trước khi tuyên bố này được đưa ra, các quan chức Mỹ đã nói rằng kế hoạch đánh thuế và hạn chế đầu tư đối với Trung Quốc vẫn được Washington giữ nguyên dù Mỹ-Trung đã đạt thỏa thuận sơ bộ mới đây về cắt giảm mức thặng dư thương mại 375 tỷ USD của Trung Quốc với Mỹ.

Một danh sách sơ bộ những mặt hàng Trung Quốc có thể bị áp thuế cũng đã được Đại diện thương mại Mỹ (USTR) công bố từ trước, chủ yếu là những hàng hóa trung gian mà các công ty Mỹ nhập về để sản xuất các sản phẩm khác, cùng những mặt hàng tiêu dùng như TV.

Dù vậy, Bắc Kinh vẫn phản ứng mạnh trước tuyên bố ngày thứ Ba của Mỹ, bày tỏ sự ngạc nhiên về tuyên bố này và khẳng định sẽ "chiến đấu đến cùng" để bảo vệ các lợi ích của mình.

Thời gian gần đây, những lời đe dọa chiến tranh thương mại giữa hai nước đã khiến thị trường tài chính toàn cầu nhiều phen chao đảo, dù phần lớn các chuyên gia kinh tế tin Washington và Bắc Kinh sẽ tìm được giải pháp cho vấn đề.

Trung Quốc cũng liên tục nói rằng sẽ thúc đẩy phát triển công nghệ của riêng mình để giảm phụ thuộc vào công nghệ Mỹ, và sẽ không lùi bước trước sự đe dọa thương mại từ Washington.

Trong cuộc đàm phán gần đây nhất ở Washington, hai bên đã nhất trí tìm biện pháp để giảm thâm hụt thương mại Mỹ-Trung. Tuy vậy, thỏa thuận này không bao gồm cuộc điều tra của Mỹ nhằm vào nghi vấn cho rằng Trung Quốc đánh cắp tài sản sở hữu trí tuệ của Mỹ.

Dự kiến, Bộ trưởng Bộ Thương mại Mỹ Wilbur Ross sẽ đến Washington tuần này để tiếp tục đàm phán, với mục đích thuyết phục Trung Quốc chốt số lượng những mặt hàng mà Mỹ có thể tăng xuất khẩu sang Trung Quốc. Mỹ đã nói là nước này muốn thâm hụt thương mại Mỹ-Trung giảm 200 tỷ USD trong vòng 2 năm, dù đây là một con số mà các chuyên gia cho là "không tưởng".

Về cơ bản, Trung Quốc đã đồng ý sẽ mua thêm hàng nông sản và năng lượng Mỹ, nhưng hai bên chưa có được một thảo thuận rõ ràng. Một số chuyên gia ước tính, xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc có thể tăng thêm 90 tỷ USD sau vài năm.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc sáng thứ Tư đồng loạt đăng tải những bài viết chỉ trích Mỹ về việc giữ nguyên kế hoạch áp thuế hàng Trung Quốc.

"Quan điểm của Trung Quốc luôn là: chúng tôi không muốn phải chiến đấu, nhưng chúng tôi không sợ chiến đấu", một bài viết của hãng thông tấn Tân Hoa Xã có đoạn. "Trung Quốc sẽ tiếp tục đàm phán tích cực với Mỹ, và hy vọng Mỹ sẽ hành động phù hợp với tinh thần của tuyên bố chung".

Tờ Thời báo Hoàn cầu cho rằng Mỹ đang "mắc chứng hoang tưởng" và cảnh báo rằng sự rút lui của Mỹ trong vấn đề thương mại "có thể sẽ khiến Washington tự khiêu vũ với chính mình". "Chính phủ Trung Quốc sẽ có những biện pháp cần thiết để xử lý việc Trung Quốc rút khỏi bất kỳ một thỏa thuận nào. Nếu Mỹ muốn chơi trò chơi, Trung Quốc sẵn sàng chơi, và chơi đến cùng".

Tờ Nhân dân Nhật báo nói cáo buộc của Mỹ về việc Trung Quốc buộc các công ty nước ngoài phải chuyển giao công nghệ cho doanh nghiệp Trung Quốc là vô căn cứ và được sử dụng như một cái cớ để thực thi chính sách bảo hộ thương mại của Washington. Bài báo khẳng định việc chuyển giao công nghệ giữa các công ty Mỹ với đối tác Trung Quốc là kết quả của các hoạt động kinh doanh bình thường, chứ không phải là sự cưỡng ép như Mỹ cáo buộc.