Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) với sự hỗ trợ của Viện Konrad – Adenauer Stiftung (KAS), sáng 26/9, đã tổ chức Chương trình Đối thoại Chính sách "Tăng năng suất lao động cho Việt Nam", tại Hà Nội.

Theo PGS.TS Nguyễn Đức Thành, Viện trưởng Viện nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VERP), tốc độ tăng trưởng bình quân năng suất lao động giai đoạn 2012-2017 đạt 5,3% một năm. Cao nhất vào năm 2015 với tốc độ 6,49%.

Mặc dù duy trì được tốc độ tăng trưởng tương đối cao, nhưng năng suất lao động của Việt Nam vẫn ở mức thấp khi so sánh với năng suất lao động bình quân của các nhóm quốc gia phân chia theo thu nhập. 

Năm 2017, năng suất lao động của Việt Nam gấp 2 lần năng suất lao động trung bình của nhóm nước thu nhập thấp, bằng hơn 50% nhóm nước thu nhập trung bình thấp và bằng 18,3% nhóm các nước thu nhập trung bình cao.

Xét theo nhóm ngành, trong giai đoạn 2008 - 2016, các ngành kinh tế vẫn duy trì năng suất lao động ở mức cao là ngành khai khoáng, sản xuất và phân phối điện, khí, nước nóng, hoạt động tài chính ngân hàng và bảo hiểm, hoạt động kinh doanh bất động sản.

Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo có năng suất lao động chưa cao. Còn ngành nông lâm và thuỷ sản vẫn nằm trong số các ngành có mức năng suất lao động thấp nhất nền kinh tế.

Nếu đem so sánh năng suất lao động của từng ngành với các nước trong khu vực Đông Bắc Á và ASEAN thì năm 2015, ba nhóm ngành công nghiệp, chế biến chế tạo; Xây dựng; Vận tải và kho bãi có năng suất lao động thấp nhất, xếp sau cả Campuchia.

Năng suất lao động ở nhóm ngành Nông nghiệp; Bán buôn bán lẻ, điện nước, khí đốt chỉ cao hơn Campuchia và thấp nhất các nhóm nước còn lại.

Điểm sáng duy nhất là Việt Nam có năng suất lao động cao hơn cả Hàn Quốc, Malaysia, Campuchia ở ba nhóm ngành gồm: Bất động sản và dịch vụ văn phòng; Khai mỏ và khai khoáng; Dịch vụ cộng đồng xã hội, cá nhân.

Năng suất lao động ở từng ngành so sánh với các nước.

Theo quan điểm của PGS.TS. Nguyễn Đức Thành, hiệu ứng dịch chuyển vẫn có đóng góp lớn vào tăng trường năng suất lao động với hiệu ứng nội ngành. Hiệu ứng tương tác làm giảm tăng trưởng năng suất không nằm ngoài quy luật, vì việc dịch chuyển lao động nhanh từ ngành có năng suất lao động thấp lên cao làm giảm năng suất ở ngành có năng suất lao động cao. 

"Nếu Việt Nam có thể mở rộng thị trường quốc tế nhanh hơn nữa cho các ngành có năng suất lao động cao thị hiệu ứng này sẽ bớt ảnh hưởng, giống như trường hợp của Trung Quốc", PGS.TS. Nguyễn Đức Thành nêu rõ.