Ông nói, Sơn Trà không chỉ là vấn đề được đại biểu Quốc hội quan tâm. 

"Tôi theo dõi trên mạng, đi gặp taxi, xe ôm, hàng nước cũng hỏi cái này. Thông tin rất nhiều, nhưng chưa có lúc nào cơ quan Nhà nước câu trả lời chính thức về vấn đề này. Đây là vấn đề mà Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, cả UBND thành phố Đà Nẵng nên coi là kinh nghiệm. Khi làm việc gì, nhất là những vấn đề về chuyên môn mà người dân quan tâm thì cần có thông tin chính thức", Phó thủ tướng nhấn mạnh. Sau đó ông "xin phép nói đầu đuôi về Sơn Trà".

Tại sao phải có quy hoạch này? Phó thủ tướng nêu câu hỏi và dẫn giải, Luật Du lịch quy định, Thủ tướng phải phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển du lịch cả nước, trong đó có danh mục các đô thị du lịch, các khu có tiềm năng có thể phát triển thành khu du lịch quốc gia. 

Đà Nẵng được công nhận là đô thị du lịch và có 2 khu du lịch quốc gia là Bà Nà và Sơn Trà. Cũng theo quy định của Luật Du lịch thì các khu du lịch quốc gia phải có diện tích 1.000ha trở lên, phải đón được 1 triệu khách du lịch trở lên một năm và phải có cơ sở lưu trú - Phó thủ tướng nói.

Ông cũng nhấn mạnh, đã là khu du lịch quốc gia thì phải quy hoạch. Quy hoạch du lịch Sơn Trà được xây dựng từ cuối năm 2013, ngày 15/2/2017, mới tổ chức công bố tại Đà Nẵng. Ngay sau khi quy hoạch được công bố đã có ý kiến của Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng về vấn đề này. 

"Thủ tướng và tôi đã trực tiếp yêu cầu bằng văn bản Bộ và thành phố phải xem xét, tiếp thu các đóng góp một cách rất cầu thị, khoa học, công khai", Phó thủ tướng nói tiếp.

Ông Đam cũng cho biết đã đi nhìn tận mắt những gì đã xây dựng, đang xây dựng và những gì cần bảo tồn ở Sơn Trà. 

"Tôi đã đọc 400 trang tài liệu, mời kiến trúc sư trực tiếp làm đồ án lên để hỏi. Sau đó, tôi đã quyết định để việc tiếp thu ý kiến thật sự khách quan thì tạm dừng thực hiện quy hoạch này. Cho đến nay, quy hoạch này chưa hề được triển khai" - Phó thủ tướng nói.

Vẫn theo Phó thủ tướng thì trước năm 2013, UBND thành phố Đà Nẵng theo thẩm quyền của mình đã phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/500, phê duyệt dự án đầu tư cho 25 dự án, trong đó có 18 dự án về du lịch, trong đó có 11 dự án có xây dựng cơ sở lưu trú. Chính xác số phòng là 1.400 phòng khách sạn, cộng với 1.920 căn biệt thự, nếu mỗi căn biệt thự có 2 phòng thì sẽ có 5.240, nếu mỗi căn biệt thự có 3 phòng thì sẽ có 7.160 phòng. 

Quy hoạch bán đảo Sơn Trà được thực hiện bởi cơ quan tư vấn của các nhà chuyên môn, đưa ra rất nhiều giải pháp để bảo đảm phát triển đi đôi với bảo tồn và bảo đảm quốc phòng an ninh - Phó thủ tướng khẳng định.

Ông cho hay: "Tôi đã gặp trực tiếp các nhà chuyên môn, con số 1.600 không phải là ý chí hành chính, mà kiến trúc sư trưởng, những nhà chuyên môn cho biết đây là tính toán trên các công thức mô hình chuyên ngành du lịch, người ta tính ra cái ngưỡng để bảo đảm phát triển cân đối. Nói 1.600 là con số tròn, còn người ta tính ra mô hình số lẻ, từ 1.600 đến 3.200 phòng. Hội đồng của Bộ cuối cũng đã ấn định ngưỡng thấp, nghiêng hơn cho bảo tồn là 1.600 phòng".

Thông tin tiếp theo từ Phó thủ tướng là trước kiến nghị của Hiệp hội du lịch Đà Nẵng về Sơn Trà, Đà Nẵng đã có ý kiến chính thức nói rõ là không đồng ý với kiến nghị giữ nguyên hiện trạng bán đảo Sơn Trà, không xây dựng thêm cơ sở lưu trú của Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng kiến nghị. 

Mặc dù Đà Nẵng nói vậy, nhưng tôi vẫn có văn bản yêu cầu Đà Nẵng tiếp tục rà soát văn bản, làm việc với Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng về hướng và quy mô phát triển du lịch trên bán đảo Sơn Trà, trên nguyên tắc bảo đảm phát triển bền vững - Phó thủ tướng nói tiếp.

Theo ông, có hai vấn đề cần phải thống nhất.

Thứ nhất là về nguyên tắc, Chính phủ và Thủ tướng luôn quán triệt là phải phát triển bền vững. Đương nhiên, trong quá trình phát triển, chúng ta phải khai thác tài nguyên thiên nhiên, phải khai thác các lợi thế so sánh về tự nhiên và về xã hội để phục vụ phát triển, nhưng phải bảo đảm bền vững. Khi các yếu tố bền vững còn chưa được bảo đảm thì tốt nhất là lùi lại để khi có đủ điều kiện sẽ làm.

Bảo tồn không cực đoan là đóng khung. Thực tế trên thế giới có rất nhiều khu du lịch, kể cả các khu bảo tồn thiên nhiên có động vật hoang dã, người ta vẫn phát triển du lịch và phát triển rất tốt - Phó thủ tướng nhấn mạnh.

Thứ hai là Sơn Trà thực ra trong du lịch cả nước đóng góp rất nhỏ, vì thế không ảnh hưởng lớn đến du lịch cả nước. Phát triển du lịch Sơn Trà trước hết phục vụ kinh tế xã hội Đà Nẵng, cho nên cần có sự thống nhất của cấp ủy, chính quyền Đà Nẵng và phải được sự đồng thuận của nhân dân Đà Nẵng.

Phó thủ tướng khẳng định, tinh thần của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ là nếu Đà Nẵng sau khi rà soát lại tất cả các dự án, làm việc với các nhà đầu tư, làm việc với Hiệp hội mà thống nhất kiến nghị giảm quy mô đầu tư trên bán đảo Sơn Trà xuống, xuống mức nào, Chính phủ cũng đồng ý, miễn là xuống dưới mức 1.600 phòng lưu trú.

Nếu Đà Nẵng thống nhất với các Hiệp hội là giữ nguyên trạng, Chính phủ cũng hoan nghênh. Cao hơn nữa, nếu Đà Nẵng thấy rằng, Sơn Trà chưa cần phát triển du lịch, xin rút khỏi các khu du lịch quốc gia, Chính phủ cũng đồng ý. Tinh thần chung của Chính phủ là phát triển nhưng phải bảo đảm bền vững - Phó thủ tướng nhấn mạnh.