Sở hữu tỷ lệ vàng của Shark Tank Việt Nam, ông Nguyễn Ngọc Thuỷ đánh giá cao yếu tố con người trong các startup được lựa chọn đầu tư.

Sau hai mùa phát sóng, Shark Tank Việt Nam đã có nhiều thành tích. Trong số 1000 Startup đăng ký tham dự chỉ có 42 Startup lọt vào vòng thương thuyết với các Shark và được lên sóng truyền hình. Nhưng có tới 27 Startup nhận được đề nghị đầu tư của Cá Mập với tổng số tiền lên tới 206,5 tỷ đồng, gấp hai lần con số của mùa 1 là 116,7 tỷ đồng.

Quán quân đầu tư vào start up của Shark Tank Việt Nam đang thuộc về Shark Nguyễn Ngọc Thuỷ - Chủ tịch Hội đồng quản trị của Tập đoàn Egroup - đơn vị sở hữu chuỗi Apax Leaders với 8/9 thương vụ đề nghị đầu tư trên sóng truyền hình được rót vốn. Đây là tỷ lệ hiếm có - một tỷ lệ vàng của Shark Tank Việt Nam.

"Nhìn thấy phẩm chất của viên kim cương trong hòn đá"

Đạt tỷ lệ vàng, cao hơn cả Shark Tank Mỹ hay vị giám khảo huyền thoại Mark Cuban, nhiều người nghĩ Shark Thuỷ đang thừa tiền. Có phải vậy không?

Việc chốt được nhiều thương vụ xuất phát từ phẩm chất đầu tư chọn sự khác biệt, thường chốt deal ít người quan tâm. Sự khác biệt đó đến từ bản thân dự án, từ tư duy người sáng lập.

Tôi luôn nói với các bạn founder rằng phải tạo ra sự khác biệt. Không có khác biệt, không tồn tại. Các bạn có thể không hoàn hảo nhưng các bạn phải có phẩm chất của một viên kim cương trong hòn đá.

Tại thời điểm các bạn thuyết trình, nhiều Shark cũng không đầu tư. Nhưng tôi lại nhìn thấy ở đó rất nhiều cơ hội. Ví dụ ban đầu các bạn muốn tạo ra trào lưu bán đậu nành, tôi lại nghĩ các bạn không thể bán đậu nành, mà nên bán thức uống có lợi cho sức khỏe. Lúc đầu các bạn chỉ nghĩ đến việc mở chuỗi, tôi nghĩ các bạn phải là công ty công nghệ trong lĩnh vực F&B.

Khi các bạn nói muốn mở 100 cửa hàng trong 5 năm thì tôi đưa ra đầu bài mở 100 trong 1 năm. Và làm thế nào để giấc mơ ra nước ngoài không chỉ sau 5 năm mà rút ngắn còn 2-3 năm. Mục tiêu của tôi là mỗi năm sẽ chọn 1 dự án và nuôi dưỡng dự án đó trở thành startup kỳ lân (tỷ USD).

Với Soya Garden, chúng tôi đã cam kết đầu tư lên tới 100 tỷ đồng, hiện đã giải ngân 45 tỷ -cao gấp 6,7 lần so với con số cam kết đầu tư trên sóng truyền hình. Với tầm nhìn trở thành công ty công nghệ F&B, công ty dự định mở rộng kinh doanh sang Úc, Hàn Quốc theo mô hình nhượng quyền.

Đầu tư với tỷ lệ vàng như thế, hẳn rủi ro thất bại sẽ có xác suất cao hơn so với người khác?

Khởi nghiệp đang được xem là quốc sách để đưa quốc gia đến con đường thịnh vượng. Cơ hội mở ra cho doanh nghiệp, cho khởi nghiệp, cho những ai đang nuôi giấc mơ kinh doanh.

Tôi cược vào tiềm năng khát vọng của các startup trẻ. Nhưng khát vọng cũng cần được nuôi dưỡng, cần bao dung và chấp nhận thất bại. Ngay cả những nước phát triển tỷ lệ khởi nghiệp thành công cũng dưới 10%, nhưng giá trị thành công mang lại sẽ gấp nhiều lần cái giá phải trả.

Tôi đầu tư không phải 4-5 năm sau đó chốt lời mà muốn đồng hành cùng các doanh nghiệp. Tôi muốn song hành cùng startup, muốn biến họ thành công ty lớn, dẫn đầu trong ngành họ đang hướng đến. Chính vì vậy, tôi luôn đặt ra mục tiêu thách thức để họ tiến nhanh hơn. Còn tỷ lệ chi tiết nắm giữ bao nhiêu thì cũng tùy theo từng dự án và tôi sẽ công bố sau.

Chiến lược đầu tư vào con người

Shark Thuỷ vừa nói khi quyết định đầu tư đề cao "phẩm chất kim cương trong một hòn đá", tức là đề cao yếu tố người sáng lập trong một startup?

Chúng tôi đầu tư vào con người, nhìn thương vụ Bống chè bưởi thì nhiều người nghĩ rằng tôi đang làm từ thiện nhưng đó là thương vụ rất nghiêm túc. Tôi đã đi nhiều nơi và có nhiều học sinh thực sự xuất sắc. Thế giới có những em học sinh nhỏ tuổi làm được những sáng tạo lớn. Bống chè bưởi sẽ là một thương vụ lãi lớn. Năm 2019 chúng tôi sẽ phát triển môi trường khởi nghiệp cho trẻ em, vào ngày nghỉ.

Chúng tôi đầu tư vào Bống chè bưởi không phải vì giá trị của startup này mà vì giá trị con người bạn ấy, ai biết rằng với tư duy kinh doanh đó 10 -20 năm nữa bạn Bống sẽ làm được gì lớn lao hơn nữa.

Muốn đầu tư ngành và người thành công thì ngành phải đủ lớn, người phải có ý tưởng lớn. Người phải đủ tốt - phải có tinh thần khởi nghiệp, phải vượt khó, không có cơ hội nào dễ dàng cả.

Shark Thuỷ cũng đã trải qua thời kỳ gọi vốn bôn ba khó khăn khi khởi nghiệp để có thể đạt được thành quả ngày hôm nay. Ông đánh giá như thế nào về môi trường khởi nghiệp Việt Nam hôm nay?

Việt Nam đang phát triển, Việt Nam chưa giàu mới chính là cơ hội. Nếu chúng ta sinh ra ở nước đã giàu rồi thì khởi nghiệp sẽ rất khó. 10 -20 năm tới phụ thuộc vào tinh thần khởi nghiệp của các bạn chính ngày hôm nay. Hãy ước mơ, chinh phục, dám nghĩ, dám làm, đừng bao giờ bỏ mục tiêu, khát vọng.

Khi bắt đầu khởi nghiệp, chúng tôi cũng mượn thương hiệu của tập đoàn uy tín nước ngoài, mượn công nghệ để giành thị phần vì thế tôi vẫn luôn nói với các bạn trẻ rằng, hãy mượn chung tôi đi, chúng tôi miễn phí điều đó. Các bạn phải nghĩ lớn, phải làm thật xuất sắc những chuyện nhỏ. Các tập đoàn bán lẻ lừng danh thế giới cũng bắt đầu từ việc bán cây kim, sợi chỉ, họ khởi nghiệp từ những điều nhỏ nhất. Muốn có startup kỳ lân thì phải ấp trứng kỳ lân.

Muốn startup thành công thì phải có tinh thần học hỏi mỗi ngày, học từ những người thành công, thậm chí thất bại. Tinh thần học hỏi sẽ quyết định bạn có gì trong 10 - 20 năm tới. Chúng ta sẽ là ai trong 10 - 20 năm nữa sẽ bắt đầu từ việc chúng ta học cái gì, làm gì trong hôm nay. Việt Nam chưa bao giờ có cơ hội khởi nghiệp tốt như bây giờ. Với thị trường 100 triệu dân, các nhà đầu tư nước ngoài đang rất thèm muốn thị trường Việt.

Cảm ơn những chia sẻ của ông!