10 startup thúc đẩy kinh tế tuần hoàn ở châu Âu

Thoả thuận Xanh châu Âu (European Green Deal) đặt mục tiêu đến năm 2050 khu vực này đạt phát thải ròng bằng 0, đưa châu Âu trở thành châu lục đầu tiên trên thế giới đạt trung hoà khí hậu (climate-neutral).

Thoả thuận trên cũng bao gồm Kế hoạch Hành động kinh tế tuần hoàn (Circular Economy Action Plan). Việc dịch chuyển châu Âu theo hướng một nền kinh tế tuần hoàn sẽ giảm áp lực đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên và mang lại tăng trưởng kinh tế và việc làm bền vững.

Châu Âu là một khu vực dẫn đầu thế giới về chính sách kinh tế tuần hoàn. Các chính phủ châu Âu đã gây ảnh hưởng để có được các thay đổi trong luật nhằm hỗ trợ sự dịch chuyển theo hướng nền kinh tế tuần hoàn, bằng những chính sách như cấm các sản phẩm nhựa sử dụng một lần, đạt mục tiêu cho tái sử dụng và tái chế, và quy định bắt buộc về thu gom riêng rác thải là vải vóc và chất thải hữu cơ.

Với những tham vọng mà châu Âu đã đề ra, không có gì đáng ngạc nhiên khi nơi này đã sản sinh hàng loạt startup với ý tưởng thú vị liên quan đến kinh tế tuần hoàn, nhằm giúp dịch chuyển khỏi nền kinh tế tuyến tính (linear economy). Những công ty khởi nghiệp này thúc đẩy sự tuần hoàn bằng nhiều góc độ khác nhau, từ tái chế, đóng gói sản phẩm, thời trang, thực phẩm, và giải pháp cho các gia đình với con nhỏ.

Bên cạnh các startup kinh tế tuần hoàn, châu Âu còn có những quỹ tập trung vào nền kinh tế tuần hoàn. Đầu năm nay, công ty quản lý quỹ Polesta Capital có trụ sở tại Hà Lan đã mở quỹ đầu tư kinh tế tuần hoàn lớn nhất ở châu Âu. Các quỹ khác trong lĩnh vực này ở châu Âu còn có Circularity Capital đặt ở Edinburgh và Closed Loop Partners đến từ New York.

Dưới đây là 10 startup về kinh tế tuần hoàn nổi bật ở châu Âu, do trang EU-Startups điểm qua:

REATH

Thành lập vào năm 2019, Reath là một startup đặt ở Edinburgh với mục đích đưa bao bì tái sử dụng trở nên phổ biến hơn so với bao bì chỉ sử dụng 1 lần. Reath đã cộng tác với các đơn vị như Innovate UK, Open Data Institute và Đại học Lancaster để thiết lập tiêu chuẩn dữ liệu mở (Open Data Standard) đầu tiên trên thế giới dành cho bao bì tái sử dụng, có tên reuse.id. Nền tảng dễ sử dụng này tạo ra “hộ chiếu kỹ thuật số” cho các vật phẩm thực tế và theo dõi các vật phẩm đó tại mọi giai đoạn vòng đời của chúng.

Công nghệ của Reath nhằm mục đích tạo ra một cuộc cách mạng về cách thức các công ty theo dõi và lưu trữ dữ liệu cần thiết để áp dụng những hệ thống đóng gói tái sử dụng bao bì an toàn, hợp quy định, và trên quy mô lớn. Công ty đã ký thoả thuận đối tác thương mại với một số thương hiệu như M&S và Bower Collective. Năm ngoái, công ty huy động được số vốn đầu tư 365.000 Euro.

SOJO

Sojo là startup với sứ mệnh giúp cho ngành công nghiệp thời trang trở nên tuần hoàn hơn bằng cách đưa các dịch vụ sửa chữa quần áo và may đo trở nên thuận tiện và phổ biến hơn. Nền tảng D2C (trực tiếp đến khác hàng) của Sojo kết nối khách hàng với thợ may tại địa phương, rồi quần áo của khách sẽ được thu và trả bởi một người giao hàng đi xe đạp. Như vậy, khách hàng có thể được sửa đồ mà không cần phải đi ra ngoài. Startup này cũng có một nền tảng B2B (doanh nghiệp với doanh nghiệp) và đã hợp tác với công ty GIANNI để cung cấp dịch vụ may đo và sửa đồ cho khách hàng ở London.

Sojo thành lập năm 2021 và mới đây đã hoàn thành một vòng gọi vốn 2,2 triệu Euro. Với số vốn này, Sojo sẽ thuê thêm nhân viên và tiếp tục thúc đẩy mảng B2B.

CIRPLUS

Có trụ sở ở Hamburg, Cirplus là một chợ B2B dành cho đồ nhựa tái chế. Startup này làm nhiệm vụ số hoá và rút ngắn quy trình giao dịch cho các công ty chế biến nhựa và các doanh nghiệp tái chế. Thành lập năm 2018, nền tảng của Cirplus kết hợp tất cả các công đoạn trong quy trình giao dịch gồm tìm đối tác, đàm phán, ký hợp đồng, vận chuyển, bảo hiểm, và thanh toán cho các sản phẩm tái chế và rác thải nhựa.

Sứ mệnh của startup này là giảm chi phí của nhựa tái chế so với nhựa nguyên sinh, qua đó hỗ trợ sự dịch chuyển sang kinh tế tuần hoàn trong lĩnh vực nhựa. Đến hiện tại, Cirplus đã huy động được 3,5 triệu USD và có 21 nhân viên.

AGAIN

Again đặt ra sứ mệnh đưa hàng tỷ bao bì sử dụng 1 lần thành bao bì tái sử dụng. Công ty đang xây dựng một mạng lưới phân tán gồm hàng trăm cơ sở làm sạch tự động có tên CleanCell. Mỗi cơ sở đều làm nhiệm vụ xử lý và làm sạch bao bì để bao bì đó được tái sử dụng tại những thương hiệu hàng tiêu dùng nhanh lớn nhất thế giới.

Mục tiêu của Again là đến năm 2025 tạo ra một thế giới nơi việc tái sử dụng bao bì sẽ vượt qua việc sử dụng bao bì 1 lần trên mọi phương diện. Điều này sẽ giúp cho hàng tỷ bao bì tránh được việc bị đưa ra bãi chôn lấp rác hoặc lò đốt rác mỗi năm. Thành lập năm 2021, Again có trụ sở ở London và hiện có 7 nhân viên.

GREYPARROT

Greyparrot là một nền tảng phân tích dành cho nền kinh tế tuần hoàn. Công ty khởi nghiệp này sử dụng công nghệ thị giác máy (computer vision technology) để theo dõi, phân tích và phân loại một lúc hàng tấn rác thải. Thiết kế bao bì tồi và sự kém hiệu quả trong phân loại rác thải để tái chế đồng nghĩa phần lớn những thứ được đưa vào thùng rác tái chế rốt cục lại bị đưa ra bãi chôn lấp rác. Greyparrot mang lại sự minh bạch và tự động hoá cho một hệ thống kém hiệu quả.

Công nghệ của Greyparrot đã phân tích hơn 10 tỷ bao bì tại các nhà máy phân loại rác, giúp tăng tốc độ tái chế và mang lại tính đáng tin cậy cao cho chuỗi giá trị rác thải. Cung cấp dữ liệu về rác có thể ảnh hưởng đến chính sách của các chính phủ về dữ liệu tái chế và đóng gói. Thành lập năm 2019, Greyparrot gần đây đã huy động được 10,2 triệu Euro trong vòng gọi vốn Series A.

BIKE CLUB

Bike Club là một dịch vụ cho thuê bao và trao đổi xe đạp cho trẻ em khi những đứa trẻ lớn lên. Bọn trẻ lớn nhanh và thường phải đổi xe đạp dù những chiếc xe vẫn còn mới, và đó là lý do Bike Club ra đời. Thành lập năm 2016, startup này là nền tảng cho thuê-trao đổi duy nhất được cơ quan giám sát tài chính Anh FCA điều tiết. Gần đây, Bike Club đã hoàn thành vòng gọi vốn Series B với số vốn 19,5 triệu Euro. Với số vốn này, công ty đang nỗ lực mở rộng thị trường trên toàn Anh và sang châu Âu đại lục.

FAIROWN

Fairown thực thi sứ mệnh trao sức mạnh để có thêm nhiều thương hiệu dịch chuyển khỏi nền kinh tế tuyến tính sang nền kinh tế tuần hoàn. Startup này tạo điều kiện để các doanh nghiệp có ý thức về môi trường cung cấp sản phẩm theo hình thức thuê bao tháng và đảm bảo một chu kỳ tái sinh sản phẩm một cách trơn tru bằng cách thu gom và sử dụng các sản phẩm cũ. Trước khi huy động vốn, công ty đã bắt đầu có lãi, đạt doanh thu 1,2 triệu Euro, và có mặt tại 8 quốc gia. Đến nay, startup ra đời năm 2018 và đặt ở Tallinn, Estonia này đã huy động được 4,2 triệu Euro tiền vốn.

TWIG

Thành lập năm 2021, Twig tự xưng là “ngân hàng vạn vật” và mang lại cuộc sống mới cho những thứ mà người tiêu dùng không còn muốn nữa. Startup này trao cho người tiêu dùng sức mạnh để “mở khoá” những giá trị mà họ thậm chí không biết là họ có. Người tiêu dùng có thể tải những vật phẩm mà họ có lên hệ thống của Twig trong chưa đầy 30 giây, để nhận được một mức định giá, rồi ngay lập tức nhận được đề nghị bán lại thứ đó. Twig có trụ sở ở London, hiện đang có 81 nhân viên, và đã huy động được tổng cộng 38,7 triệu USD.

VINTERIOR

Vinterior là chợ dành cho đồ nội thất và phụ kiện trong nhà thuộc hàng đồ cổ (vintage). Ngày càng có nhiều người tiêu dùng muốn tìm những món đồ nội thất độc đáo, phong cách và bền vững. Do thị trường hàng nội thất còn khá phân tán, sự lựa chọn của người tiêu dùng thường dừng lại ở “nội thất nhanh”, những công ty thiết kế nội thất với mức giá đắt đỏ, hoặc dành thời gian săn lùng trong các cửa hàng đồ nội thất cũ.

Vinterior được thành lập vào năm 2016 với 12 điểm giao dịch ở London với 200 món đồ nội thất có độ tuổi vài chục năm. Từ khi ra đời, Vinterior đã phát triển thành một cộng đồng gồm 1.800 nhà bán đồ nội thất cổ trên khắp châu Âu. Trụ sở công ty đặt tại London với 60 nhân viên. Trong vòng gọi vốn Series A, Vinterior đã huy động được 9,3 triệu Euro và với số vốn này, công ty đang đẩy mạnh tăng trưởng và tiến vào các thị trường mới.

GOOD CLUB

Ra đời năm 2019, Good Club có sứ mệnh làm cho việc mua sắm không tạo ra rác thải trở nên đơn giản hơn. Công ty này mang đến cho khách hàng một loạt cửa hiệu thực phẩm với bao bì tái sử dụng, không dùng nhựa, và trung tính carbon, đồng thời giao hàng đến tận cửa. Good Club hiện đang giao hàng thực phẩm tới người tiêu dùng trên toàn nước Anh và đã huy động được số vốn 5,05 triệu Euro. Để đáp ứng nhu cầu khách hàng, Good Club đang nỗ lực tăng số lượng sản phẩm. Gần đây, công ty công bố hợp tác với dịch vụ giao sữa tận nhà Milk & More của Muller Group.