Theo Irakli Menabde, quản lý quỹ M2 Capital Partners, "vàng là sự phản ánh những gì đang diễn ra trong việc hoạch định các chính sách tài chính và tiền tệ ở khu vực các nước phát triển, cũng như tình hình ở các nền kinh tế mới nổi đang bị đe dọa bởi tỷ lệ lạm phát cao".
Theo báo cáo 6 tháng đầu năm về thị trường vàng do hãng tin Reuters công bố cuối tuần qua, phần lớn các chuyên gia dự báo giá vàng có thể trên, dưới mức trung bình 1.500 USD/ounce trong năm nay, do các nhân tố cơ bản giúp vàng trở thành kênh đầu tư an toàn và hấp dẫn đối với các nhà đầu tư vẫn rất mạnh.
Trên thực tế, những tình huống lúc thắt lúc mở ở hai bờ Đại Tây Dương trong tuần qua đúng là các yếu tố hỗ trợ tốt cho thị trường vàng, thậm chí là trong tuần này. Thêm vào đó là một số thông tin bất lợi từ các nền kinh tế mới nổi ở châu Á như Trung Quốc.
Mỹ: Bế tắc vẫn còn
Phát biểu ngày hôm qua (24/7), Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Timothy Geithner tuyên bố, quốc gia này sẽ không xảy ra tình trạng vỡ nợ. Phát biểu trên kênh truyền hình CNN, ông Geithner nói, "thật không thể tưởng tượng nổi rằng chúng ta sẽ không đáp ứng được các nghĩa vụ của mình đúng thời điểm. Vỡ nợ sẽ không xảy ra".
Cùng ngày, Chánh Văn phòng Nhà Trắng Bill Daley cảnh báo, các cuộc thương lượng về một thỏa thuận nâng trần nợ công và giảm thâm hụt ngân sách của Mỹ đang bước vào "những ngày khó khăn" và việc sớm đạt được một thỏa thuận sẽ có ý nghĩa quyết định đối với niềm tin của thị trường.
Hôm 23/7, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã triệu tập các nghị sĩ hàng đầu của nước này để họp khẩn cấp bàn về kế hoạch nâng mức trần nợ công. Động thái này được đưa ra sau khi nỗ lực phá vỡ bế tắc giữa Nhà Trắng và phe Cộng hòa một lần nữa thất bại khi Chủ tịch Hạ viện John Boehner ngày 22/7 bất ngờ tuyên bố từ bỏ thương lượng với Tổng thống Obama.
Trước đó, hôm 22/7, Tổng thống Obama đã tổ chức cuộc họp với các nghị sỹ chủ chốt đảng Cộng hòa thuộc Hạ viện Mỹ để thảo luận riêng về một kế hoạch do 6 thượng nghị sỹ thuộc hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đưa ra về vấn đề cắt giảm chi tiêu và nâng mức trần vay nợ quốc gia.
Theo đó, kế hoạch này yêu cầu cắt giảm ngay 500 tỷ USD chi tiêu của Chính phủ Mỹ và coi đó là một phần của nỗ lực nhằm cắt giảm 4.000 tỷ USD trong thập kỷ tới, ngoài ra kế hoạch này cũng sẽ tăng 1.000 tỷ USD từ thu thuế trong 10 năm tiếp theo.
Tổng thống Mỹ Obama ủng hộ đề xuất này vì cho rằng nó có cách tiếp cận tương tự như đề xuất của Nhà Trắng. Tuy nhiên, ông John Boehner, Chủ tịch Hạ Viện Mỹ nói rằng, sẽ không bao giờ đạt được thỏa thuận vì phe Cộng hòa kịch liệt phản đối dự định tăng thuế với người giàu.
Ngược lại, các nghị sỹ Cộng hòa thúc giục Tổng thống thông qua một kế hoạch mà họ đề xuất, tăng mức trần vay nợ quốc gia nhưng cắt giảm mạnh ngân sách liên bang. Kế hoạch này đã được Hạ viện Mỹ chấp thuận, song ông Obama cho hay sẽ phủ quyết nó, kể cả trong trường hợp kế hoạch này được Thượng viện Mỹ ủng hộ.
Trong khi đó, các tổ chức định mức tín nhiệm như Standard & Poor’s và Moody’s đã lên tiếng cảnh báo sẽ hạ mức tín dụng của Mỹ trong tháng 7 này, nếu Chính phủ và Quốc hội Mỹ không thể đạt được thỏa thuận về nâng mức trần nợ công.
Chưa hết, tổ chức định mức Standard & Poor's còn cảnh báo rằng, những tranh cãi về mức trần vay nợ của Mỹ có thể càng làm gia tăng những căng thẳng quy mô toàn cầu đang nổi lên từ các nền kinh tế gặp "rắc rối" tại châu Âu.
Châu Âu: Còn nhiều hoài nghi
Hôm 21/7, kết thúc hội nghị thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU), các nhà lãnh đạo Khu vực đồng tiền chung châu Âu đã thỏa thuận rằng, khu vực tư nhân sẽ đóng góp 37 tỷ Euro trong gói cứu trợ khổng lồ thứ hai trị giá 109 tỷ Euro dành cho Hy Lạp.
Cùng với khoản vay mới, thỏa thuận cũng bao gồm cam kết từ phía các lãnh đạo châu Âu về việc tiếp tục hỗ trợ cho Athens, cho đến khi nước này có thể tiếp cận được với thị trường tài chính. Như vậy người đóng thuế tại châu Âu sẽ phải góp tiền để cứu Hy Lạp trong nhiều năm.
Ngoài ra, để tránh gây ra hoảng loạn trên các thị trường, lãnh đạo các nước thuộc châu Âu công bố thay đổi, nới lỏng điều kiện cho vay giải cứu của quỹ 440 tỷ Euro. Lãi suất cho Ireland, Bồ Đào Nha và Hy Lạp vay sẽ xuống mức 3,5% và sẽ không phải trả lại trong 30 năm.
Jose Manuel Barroso, Chủ tịch Ủy ban châu Âu, cho biết, những quyết định này là rất quan trọng. Theo ông, đây là lần đầu tiên kể từ sau khi khủng hoảng nợ công nổ ra, chính trị và thị trường sát cánh cùng nhau.
Ngay sau khi quyết định trên được công bố, tổ chức định mức tín nhiệm Fitch Ratings tuyên bố Hy Lạp sẽ vỡ nợ tạm thời, nhưng theo tổ chức này, việc giảm lãi suất và kéo dài thời gian đáo hạn của Hy Lạp mở ra cơ hội khôi phục khả năng thanh toán, bất chấp những thách thức ghê gớm mà nước này đang đối mặt.
Dẫu vậy, nhiều chuyên gia kinh tế vẫn tỏ ra nghi ngờ về triển vọng kinh tế Hy Lạp trong thời gian tới. Nhiều nhà đầu tư cho rằng, hiệu quả mà các chính sách hỗ trợ dành cho Hy Lạp có thể sẽ không đạt được kết quả thực sự như mong muốn và cuộc khủng hoảng nợ vẫn có thể lan rộng sang các nước khác.
Tờ Financial Times dẫn lời Willem Buiter, chuyên gia kinh tế trưởng tại Citi cho rằng, không có gì chắc chắn về việc Italy và Tây Ban Nha đã được bảo vệ trước sự lan rộng, cuộc khủng hoảng có thể tấn công một lần nữa bất kì lúc nào.
Gói cứu trợ thứ 2 rõ ràng đã giúp Hy Lạp có thể tránh được cuộc khủng hoảng tài chính trong ngắn hạn nhưng vẫn chưa giải quyết được triệt để khoản nợ khổng lồ, tình trạng mất cân bằng kinh tế và các vấn đề chính trị xã hội khác.
Trong một diễn biến khác khá bất ngờ, hôm 22/7, Bộ trưởng Bộ Tài chính Ba Lan, ông Yasek Rostovsky tuyên bố nước ông không vội vàng gia nhập Khu vực đồng tiền chung châu Âu. Ông Rostovsky nhấn mạnh, cuộc khủng hoảng nợ hiện nay tại nhiều nước thành viên cho thấy vẫn còn nhiều lỗ hổng về cơ cấu, cần phải hàn gắn và quá trình đó phải mất nhiều năm.
Trung Quốc: Nguy cơ bề nổi vẫn còn
Hôm 22/7, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã bày tỏ sự lo ngại về khả năng vỡ bong bóng giá bất động sản tại Trung Quốc. Một chuyên gia của IMF cho biết, mặc dù những nỗ lực của Chính phủ Trung Quốc để kìm hãm thị trường bất động sản đã làm giảm khối lượng giao dịch và đà tăng của giá cả, nhưng giá nhà tại một số thành phố lớn vẫn "rất bong bóng".
"Chừng nào chi phí tài chính còn thấp và những lựa chọn đầu tư khác còn chưa nhiều, thì xu hướng giá bất động sản bị thổi phồng sẽ vẫn tồn tại và chính phủ sẽ phải áp dụng những chính sách quản lý mạnh tay để giảm cầu và làm dịu cơn sốt giá", báo cáo của IMF cho biết.
Chuyên gia Nidel Chalk của IMF cho rằng, Trung Quốc nên giảm thiểu rủi ro vỡ bong bóng giá bất động sản bằng cách tăng các chi phí về vốn, áp thuế cho bất động sản và phát triển những hình thức tiết kiệm nhà ở khác.
Lạm phát hiện đang trở thành vấn đề áp lực lớn đối với kinh tế và xã hội Trung Quốc. Mặc dù tình hình đã có dấu hiệu ổn định hơn trong một hai tháng gần đây nhưng những cú sốc khó dự đoán từ giá lương thực thực phẩm và hàng hóa vẫn là một rủi ro đẩy lạm phát cao trở lại.
Bên cạnh đó, IMF cũng đã kêu gọi Trung Quốc thắt chặt hơn nữa chính sách tiền tệ của nước này nhằm ngăn chặn tốc độ tăng trưởng quá nóng của nền kinh tế và cho phép đồng Nhân dân tệ tăng giá. IMF cho rằng, Trung Quốc vẫn còn khả năng thắt chặt hơn nữa các điều kiện tiền tệ nhờ tăng lãi suất và tỷ giá hối đoái danh nghĩa.
Theo IMF, mặc dù đồng Nhân dân tệ được định giá cao hơn khoảng 5,5% so với đồng USD trong vòng một năm qua, song đến nay giá trị đồng nội tệ của Trung Quốc vẫn thấp hơn, cả trên danh nghĩa và trong giao dịch thực tế.
Thể chế tài chính quốc tế này nhấn mạnh, mặc dù tình trạng lạm phát có dấu hiệu giảm nhẹ và cho thấy hiệu quả của chính sách thắt chặt tiền tệ của Trung Quốc hiện nay, song các nguy cơ bề nổi vẫn tồn tại, đặc biệt xuất phát từ thực tế giá lương thực và hàng hóa vẫn không ngừng tăng thời gian qua.
Các chuyên gia IMF dự báo, kinh tế Trung Quốc có thể đạt mức tăng trưởng 9,6% trong năm nay và tăng 9,5% vào năm 2012. Chỉ số giá tiêu dùng năm nay dự kiến tăng trung bình 4,7% và năm 2012 tăng 3,3%.