Vàng là “hầm trú ẩn” được ưa chuộng nhất từ đầu năm đến nay

Từ đầu năm đến nay, vàng là tài sản an toàn được giới đầu tư toàn cầu ưa chuộng nhất. Điều đó được thể hiện qua mức tăng 30% của giá vàng từ đầu năm, vượt xa mức tăng của các “hầm trú ẩn” truyền thống khác như yên Nhật, franc Thụy Sỹ và trái phiếu kho bạc Mỹ.

Giới chuyên gia nhấn mạnh rằng điều cốt lõi làm nên sức hấp dẫn của vàng là tài sản này không có bất kỳ sự liên quan nào đến các nghĩa vụ nợ của Chính phủ.

“Lợi thế chính của vàng là vàng không phải là nghĩa vụ nợ của ai cả. Khi nhà đầu tư sở hữu trái phiếu kho bạc Mỹ, trái phiếu chính phủ khác hay kể cả các đồng tiền, xét cho cùng họ đang đặt cược vào triển vọng của nền kinh tế tương ứng” - Giám đốc điều hành Nikos Kavalis của công ty Metals Focus nói với hãng tin CNBC.

So với các tài sản an toàn khác, mức tăng của giá vàng từ đầu năm đến nay là vượt trội. Đồng USD đã mất giá mạnh trong năm nay, với chỉ số Dollar Index giảm gần 10%. Đồng yên Nhật và franc Thụy Sỹ tăng giá, nhưng mức tăng tương ứng chỉ đạt 8% và 10%.

Đối với trái phiếu kho bạc Mỹ, lợi suất của kỳ hạn 10 năm đã giảm khoảng 0,19 điểm phần trăm trong cùng khoảng thời gian. Lợi suất và giá trái phiếu diễn biến ngược chiều nhau, lợi suất giảm đồng nghĩa giá trái phiếu tăng.

Trong khi đó, giá vàng đã tăng khoảng 30% và lập kỷ lục hàng chục lần. Sau khi đạt đỉnh lịch sử trên 3.500 USD/oz trong tháng 4, giá vàng gần đây giao dịch quanh ngưỡng 3.400 USD/oz.

Nhu cầu đầu tư vàng toàn cầu tăng mạnh trong bối cảnh sự bất định tăng cao, do chính sách thương mại khó lường của Tổng thống Donald Trump và gần đây hơn là căng thẳng địa chính trị leo thang ở Trung Đông.

“Đang có một cảm giác không chắc chắn ngày càng gia tăng về tương lai của đồng USD và thị trường trái phiếu kho bạc Mỹ. Tôi cho rằng điều đó dẫn tới mối quan tâm lớn hơn đối với một tài sản an toàn khác như vàng”, ông Shaokai Fan - trưởng bộ phận ngân hàng trung ương tại Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) - nhận xét.

Đồng USD và trái phiếu kho bạc Mỹ vốn được coi là một “pháo đài” ổn định tài chính, nhưng gần đây, giới đầu tư toàn cầu đã trở nên hoài nghi về những tài sản này. Trái phiếu kho bạc Mỹ đã bị bán tháo trong tháng 4 sau khi ông Trump công bố kế hoạch thuế quan đối ứng gây chấn động.

Tiếp đó, trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn dài bị xả trong tháng 5 sau khi tổ chức đánh giá tín nhiệm Moody’s hạ điểm tín nhiệm của Mỹ. Dự luật giảm thuế của ông Trump cũng gây lo ngại lớn về tình trạng nợ nần và thâm hụt ngân sách của Chính phủ liên bang Mỹ, góp phần khiến lợi suất trái phiếu kho bạc Mỹ kỳ hạn 30 năm có luc vọt qua ngưỡng chủ chốt 5%.

Gần đây, giá trái phiếu kho bạc Mỹ đã hồi phục nhẹ, nhưng niềm tin của nhà đầu vào các tài sản Mỹ đã suy yếu phần nào.

“Vàng là tài sản không bị ảnh hưởng bởi tỷ lệ nợ công so với GDP - yếu tố ảnh hưởng đến các đồng tiền”, chuyên gia Nicholas Frappell của công ty ABC Refinery nói. Ông nhấn mạnh rằng lập trường tài khóa của Mỹ và nhiều quốc gia lớn khác vẫn đang thoải mái bất chấp những tín hiệu báo động từ thị trường trái phiếu về sự tăng trưởng không kiểm soát của nợ nần.

Không chỉ trái phiếu kho bạc Mỹ mà trái phiếu chính phủ Nhật - một tài sản an toàn truyền thống khác - cũng đang bị nghi ngờ. Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm đã tăng 0,39 điểm phần trăm trong năm nay, cho thấy nhu cầu giảm xuống.

Đối với Thụy Sỹ, việc đồng franc tăng giá mạnh đang đặt ra thách thức cho nền kinh tế vì làm gia tăng áp lực giảm phát. Ngân hàng Trung ương Thụy Sỹ (SNB) vì thế đang tìm cách kìm hãm sự tăng giá của đồng nội tệ. Một số nhà dự báo cho rằng cơ quan này có thể sẽ giảm lãi suất dưới ngưỡng 0.

“Franc Thụy Sỹ vẫn rất hấp dẫn, nhưng vấn đề là nếu Thụy Sỹ giảm lãi suất về âm, nhà đầu tư sẽ chẳng lời lãi gì mấy nếu mua đồng tiền này”, chiến lược gia trưởng Bart Melek của công ty TD Securities nhận xét.

Trong bối cảnh như vậy, vàng trở thành một tài sản an toàn nổi bật. “Lý do vàng nổi trội nằm ở việc thị trường vàng là một thị trường lớn, có độ thanh khoản cao và phi chính trị. Tất cả các tài sản khác đều do các chính phủ phát hành, còn vàng thì không và nguồn cung vàng lại hạn chế”, ông Fan nói.

Việc các ngân hàng trung ương liên tục mua ròng vàng trong những năm gần đây cũng gia tăng sức hấp dẫn của vàng - ông Melek nhấn mạnh. Năm 2024, các ngân hàng trung ương trên thế giới mua ròng gần 1.045 tấn vàng, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp mua ròng trên 1.000 tấn.

Gần đây, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) có một báo cáo cho biết vàng đã vượt qua đồng euro để trửo thành tài sản dự trữ lớn thứ hai thế giới, chiếm khoảng 20% dự trữ ngoại hối toàn cầu ở thời điểm cuối năm 2024.