TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Xử lý nước tương có độc tố
Có 10/14 doanh nghiệp và cơ sở có sản phẩm nước tương chứa hợp chất 3-MCPD vượt quá qui định cho phép
Ngày 26/5, Sở Y tế Tp.HCM cho biết, có 5 trong số 10 cơ sở và doanh nghiệp bị phát hiện vi phạm về tiêu chuẩn 3-MCPD đã gửi báo cáo về việc thực hiện yêu cầu của cơ quan này.
Theo Sở Y tế Tp.HCM, trong danh sách 5 cơ sở và doanh nghiệp nói trên có một doanh nghiệp đã tiến hành thu hồi và tiêu hủy những chai nước tương có hàm lượng 3-MCPD cao nhưng không có cơ quan nào giám sát. Một doanh nghiệp đang chuẩn bị tiến hành thu hồi và yêu cầu có sự giám sát của cơ quan chức năng. Ba doanh nghiệp còn lại cho biết đã tiêu thụ hết lô hàng có chứa chất 3-MCPD hàm lượng cao. Trong khi đó những cơ sở và doanh nghiệp còn lại không có thông tin phản hồi gì với Sở Y tế.
Ông Nguyễn Thế Dũng, Giám đốc Sở Y tế Tp.HCM cho biết sẽ cứng rắn trong việc xử lý các cơ sở và doanh nghiệp sản xuất nước tương có độc tố.
Vừa qua, Sở Y tế Tp.HCM đã công bố danh sách những công ty và cơ sở sản xuất nước tương trên địa bàn thành phố vi phạm qui định về tiêu chuẩn hàm lượng 3-MCPD (3 monochlor-1,2-propanediol). Theo đó, có 10/14 doanh nghiệp và cơ sở có sản phẩm nước tương chứa hợp chất 3-MCPD vượt quá qui định cho phép của Bộ Y tế. Điều bất ngờ là hàm lượng chất 3-MCPD trong nước tương của những cơ sở và doanh nghiệp này rất cao, có nơi gấp hơn 4.000 lần tiêu chuẩn Việt Nam.
Những cơ sở và doanh nghiệp bị cơ quan quản lý y tế Tp.HCM nêu danh bao gồm các cơ sở Trường Thành, Đông Phương, Nam Dương, Lợi Ký, Lam Thuận, Thái Đại Lợi, Song Mã, Thái Chân Chành, Hương Nam Phương và Công ty Cổ phần Nosafood. Đơn vị có nước tương chứa hàm lượng chất 3-MCPD thấp nhất là cơ sở Thái Chân Chành: 1,65 mg/kg; tiếp theo là Hương Nam Phương: 23,94 mg/kg.
Công ty vi phạm với hàm lượng cao nhất trong số những đơn vị kể trên là Nosafood: 4.202,90 mg/kg, đây là đơn vị thành viên của Công ty Lương thực Tp.HCM. Kế đến là Xí nghiệp Nước tương Nam Dương: 2.343,20 mg/kg. Đây không phải là lần đầu tiên Sở Y tế Tp.HCM đưa ra kết luận thanh tra liên quan đến chất 3- MCPD.
Hồi quý 3/2005, cơ quan này cũng đã công bố danh sách những cơ sở và doanh nghiệp vi phạm. Có 20 trên tổng số 30 cơ sở và doanh nghiệp kiểm nghiệm phát hiện có hợp chất ung thư hàm lượng cao, trong đó có sản phẩm Chinsu của Vitecfood, Hương Nam Phương, Thái Phát, Trung Năm, Hoàng Hải, Vĩnh Phước, Kim Thành, Vị Trai Lá Bồ Đề, Phú Tấn... Những doanh nghiệp và cơ sở còn lại cũng có sản phẩm chứa 3-MCPD nhưng với hàm lượng thấp hơn qui định, tức mức an toàn được phép.
Mặc dù số lượng phát hiện nhiều hơn (kiểm nghiệm nhiều hơn), nhưng đợt thanh tra đầu năm nay cho thấy mức độ vi phạm có hàm lượng cao hơn và tái phạm nhiều hơn. Mức độ vi phạm về hàm lượng của doanh nghiệp và cơ sở trong đợt thanh tra năm 2005 cao nhất là 2.215 mg/kg.
Doanh nghiệp và cơ sở bị phát hiện vi phạm trong cả hai lần thanh tra của Sở Y tế bao gồm Đông Phương, Lợi Ký, Hương Nam Phương và Trường Thành.... Những cơ sở và doanh nghiệp trước đây bị phát hiện hàm lượng thấp nhưng trong đợt thanh tra này hàm lượng 3-MCPD lại khá cao, đó là Nosafood, gấp hơn 4.000 lần cho phép, cao nhất trong đợt thanh tra lần này.
Sản phẩm Chinsu của Vitecfood không bị phát hiện có hàm lượng 3-MCPD vượt quá qui định trong đợt thanh tra này. Tuy nhiên, Công ty Vitecfood vẫn đang đối mặt với khó khăn về lô hàng ở Phần Lan khi cơ quan quản lý thực phẩm của châu Âu phát hiện lô hàng này chứa hàm lượng 3-MCPD vượt quá qui định.
Ông Nguyễn Thế Hưng, Giám đốc Xí nghiệp Nước tương Nam Dương, một trong những thương hiệu nước tương nổi tiếng ở Việt Nam, thừa nhận kết luận của thanh tra đối với hàm lượng 3-MCPD do xí nghiệp sản xuất và cho biết đã thực hiện thu hồi toàn bộ lô hàng vi phạm. Trên 1.000 chai nước tương 25 độ đạm mang nhãn hiệu Nam Dương đã được xí nghiệp này tiêu hủy sau khi thu hồi. Đây là đơn vị hai lần liên tiếp bị phát hiện vi phạm về chất 3-MCPD.
Trao đổi với chúng tôi hôm 24/5, ông Hưng cho biết, xí nghiệp này đã đầu tư công nghệ mới và sẽ đưa ra thị trường những sản phẩm không có chứa chất gây ung thư trong thời gian tới.
Theo Sở Y tế Tp.HCM, nước tương có độ đạm càng cao thì hàm lượng chất 3-MCPD càng cao. Đây là hợp chất phát sinh trong quá trình sản xuất nước tương và là hợp chất tạo ra mùi vị đặc trưng cho loại nước chấm rất được người tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng này. Nhiều doanh nghiệp sản xuất nước tương cố gắng loại bỏ chất 3-MCPD ra khỏi nước tương nhưng họ lại thất bại trong việc thay đổi thói quen của người tiêu dùng trong nước. Bởi lẽ mùi vị của những chai nước tương “sạch” khác hẳn với mùi vị vốn đã rất quen thuộc với nhiều thế hệ người tiêu dùng Việt Nam hàng thế kỷ nay. Điều này tạo ra bài toán nan giải cho những nhà sản xuất và thị hiếu của người tiêu dùng.
Saigon Coop đã lên tiếng phản ứng đối với những doanh nghiệp và cơ sở vi phạm. Nhà phân phối bán lẻ hàng đầu Việt Nam này cho biết kể từ 9 giờ sáng ngày 24/5 toàn bộ hệ thống siêu thị Coop Mart đã ngưng kinh doanh những sản phẩm của những doanh nghiệp và cơ sở vi phạm và đề nghị họ thu hồi toàn bộ sản phẩm về. Saigon Coop còn cho biết thêm hệ thống Coop Mart chỉ tiếp tục phân phối khi các nhà sản xuất cung cấp đầy đủ giấy chứng nhận kiểm nghiệm đạt chuẩn 3-MCPD mới nhất cho từng sản phẩm. Saigon Coop cũng yêu cầu như trên đối với những nhà sản xuất không nằm trong danh sách Sở Y tế Tp.HCM công bố.
Trong khi đó Hiệp hội Lương thực Thực phẩm Tp.HCM lại tỏ ra lo lắng đối với việc công bố của Sở Y tế. Ông Nguyễn Chí Nguyện, Tổng thư ký hội Lương thực Thực phẩm Tp.HCM cho biết việc công bố đã tạo ra sự bất an trong dư luận đối với sản phẩm nước tương nói chung. Tuy nhiên, Hội không đồng tình với bất cứ doanh nghiệp hay cơ sở nào vi phạm qui định tiêu chuẩn thực phẩm.
“Nếu có doanh nghiệp hội viên nào sản xuất, phân phối hay cung ứng những sản phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng như 3-MCPCD thì chúng tôi đề nghị cơ sở đó phải ngưng sản xuất không những chỉ là mục đích tôn chỉ của hội mà còn là phạm trù đạo đức kinh doanh của doanh nghiệp”, ông Nguyện phát biểu.
Theo Sở Y tế Tp.HCM, trong danh sách 5 cơ sở và doanh nghiệp nói trên có một doanh nghiệp đã tiến hành thu hồi và tiêu hủy những chai nước tương có hàm lượng 3-MCPD cao nhưng không có cơ quan nào giám sát. Một doanh nghiệp đang chuẩn bị tiến hành thu hồi và yêu cầu có sự giám sát của cơ quan chức năng. Ba doanh nghiệp còn lại cho biết đã tiêu thụ hết lô hàng có chứa chất 3-MCPD hàm lượng cao. Trong khi đó những cơ sở và doanh nghiệp còn lại không có thông tin phản hồi gì với Sở Y tế.
Ông Nguyễn Thế Dũng, Giám đốc Sở Y tế Tp.HCM cho biết sẽ cứng rắn trong việc xử lý các cơ sở và doanh nghiệp sản xuất nước tương có độc tố.
Vừa qua, Sở Y tế Tp.HCM đã công bố danh sách những công ty và cơ sở sản xuất nước tương trên địa bàn thành phố vi phạm qui định về tiêu chuẩn hàm lượng 3-MCPD (3 monochlor-1,2-propanediol). Theo đó, có 10/14 doanh nghiệp và cơ sở có sản phẩm nước tương chứa hợp chất 3-MCPD vượt quá qui định cho phép của Bộ Y tế. Điều bất ngờ là hàm lượng chất 3-MCPD trong nước tương của những cơ sở và doanh nghiệp này rất cao, có nơi gấp hơn 4.000 lần tiêu chuẩn Việt Nam.
Những cơ sở và doanh nghiệp bị cơ quan quản lý y tế Tp.HCM nêu danh bao gồm các cơ sở Trường Thành, Đông Phương, Nam Dương, Lợi Ký, Lam Thuận, Thái Đại Lợi, Song Mã, Thái Chân Chành, Hương Nam Phương và Công ty Cổ phần Nosafood. Đơn vị có nước tương chứa hàm lượng chất 3-MCPD thấp nhất là cơ sở Thái Chân Chành: 1,65 mg/kg; tiếp theo là Hương Nam Phương: 23,94 mg/kg.
Công ty vi phạm với hàm lượng cao nhất trong số những đơn vị kể trên là Nosafood: 4.202,90 mg/kg, đây là đơn vị thành viên của Công ty Lương thực Tp.HCM. Kế đến là Xí nghiệp Nước tương Nam Dương: 2.343,20 mg/kg. Đây không phải là lần đầu tiên Sở Y tế Tp.HCM đưa ra kết luận thanh tra liên quan đến chất 3- MCPD.
Hồi quý 3/2005, cơ quan này cũng đã công bố danh sách những cơ sở và doanh nghiệp vi phạm. Có 20 trên tổng số 30 cơ sở và doanh nghiệp kiểm nghiệm phát hiện có hợp chất ung thư hàm lượng cao, trong đó có sản phẩm Chinsu của Vitecfood, Hương Nam Phương, Thái Phát, Trung Năm, Hoàng Hải, Vĩnh Phước, Kim Thành, Vị Trai Lá Bồ Đề, Phú Tấn... Những doanh nghiệp và cơ sở còn lại cũng có sản phẩm chứa 3-MCPD nhưng với hàm lượng thấp hơn qui định, tức mức an toàn được phép.
Mặc dù số lượng phát hiện nhiều hơn (kiểm nghiệm nhiều hơn), nhưng đợt thanh tra đầu năm nay cho thấy mức độ vi phạm có hàm lượng cao hơn và tái phạm nhiều hơn. Mức độ vi phạm về hàm lượng của doanh nghiệp và cơ sở trong đợt thanh tra năm 2005 cao nhất là 2.215 mg/kg.
Doanh nghiệp và cơ sở bị phát hiện vi phạm trong cả hai lần thanh tra của Sở Y tế bao gồm Đông Phương, Lợi Ký, Hương Nam Phương và Trường Thành.... Những cơ sở và doanh nghiệp trước đây bị phát hiện hàm lượng thấp nhưng trong đợt thanh tra này hàm lượng 3-MCPD lại khá cao, đó là Nosafood, gấp hơn 4.000 lần cho phép, cao nhất trong đợt thanh tra lần này.
Sản phẩm Chinsu của Vitecfood không bị phát hiện có hàm lượng 3-MCPD vượt quá qui định trong đợt thanh tra này. Tuy nhiên, Công ty Vitecfood vẫn đang đối mặt với khó khăn về lô hàng ở Phần Lan khi cơ quan quản lý thực phẩm của châu Âu phát hiện lô hàng này chứa hàm lượng 3-MCPD vượt quá qui định.
Ông Nguyễn Thế Hưng, Giám đốc Xí nghiệp Nước tương Nam Dương, một trong những thương hiệu nước tương nổi tiếng ở Việt Nam, thừa nhận kết luận của thanh tra đối với hàm lượng 3-MCPD do xí nghiệp sản xuất và cho biết đã thực hiện thu hồi toàn bộ lô hàng vi phạm. Trên 1.000 chai nước tương 25 độ đạm mang nhãn hiệu Nam Dương đã được xí nghiệp này tiêu hủy sau khi thu hồi. Đây là đơn vị hai lần liên tiếp bị phát hiện vi phạm về chất 3-MCPD.
Trao đổi với chúng tôi hôm 24/5, ông Hưng cho biết, xí nghiệp này đã đầu tư công nghệ mới và sẽ đưa ra thị trường những sản phẩm không có chứa chất gây ung thư trong thời gian tới.
Theo Sở Y tế Tp.HCM, nước tương có độ đạm càng cao thì hàm lượng chất 3-MCPD càng cao. Đây là hợp chất phát sinh trong quá trình sản xuất nước tương và là hợp chất tạo ra mùi vị đặc trưng cho loại nước chấm rất được người tiêu dùng Việt Nam ưa chuộng này. Nhiều doanh nghiệp sản xuất nước tương cố gắng loại bỏ chất 3-MCPD ra khỏi nước tương nhưng họ lại thất bại trong việc thay đổi thói quen của người tiêu dùng trong nước. Bởi lẽ mùi vị của những chai nước tương “sạch” khác hẳn với mùi vị vốn đã rất quen thuộc với nhiều thế hệ người tiêu dùng Việt Nam hàng thế kỷ nay. Điều này tạo ra bài toán nan giải cho những nhà sản xuất và thị hiếu của người tiêu dùng.
Saigon Coop đã lên tiếng phản ứng đối với những doanh nghiệp và cơ sở vi phạm. Nhà phân phối bán lẻ hàng đầu Việt Nam này cho biết kể từ 9 giờ sáng ngày 24/5 toàn bộ hệ thống siêu thị Coop Mart đã ngưng kinh doanh những sản phẩm của những doanh nghiệp và cơ sở vi phạm và đề nghị họ thu hồi toàn bộ sản phẩm về. Saigon Coop còn cho biết thêm hệ thống Coop Mart chỉ tiếp tục phân phối khi các nhà sản xuất cung cấp đầy đủ giấy chứng nhận kiểm nghiệm đạt chuẩn 3-MCPD mới nhất cho từng sản phẩm. Saigon Coop cũng yêu cầu như trên đối với những nhà sản xuất không nằm trong danh sách Sở Y tế Tp.HCM công bố.
Trong khi đó Hiệp hội Lương thực Thực phẩm Tp.HCM lại tỏ ra lo lắng đối với việc công bố của Sở Y tế. Ông Nguyễn Chí Nguyện, Tổng thư ký hội Lương thực Thực phẩm Tp.HCM cho biết việc công bố đã tạo ra sự bất an trong dư luận đối với sản phẩm nước tương nói chung. Tuy nhiên, Hội không đồng tình với bất cứ doanh nghiệp hay cơ sở nào vi phạm qui định tiêu chuẩn thực phẩm.
“Nếu có doanh nghiệp hội viên nào sản xuất, phân phối hay cung ứng những sản phẩm ảnh hưởng đến sức khỏe của người tiêu dùng như 3-MCPCD thì chúng tôi đề nghị cơ sở đó phải ngưng sản xuất không những chỉ là mục đích tôn chỉ của hội mà còn là phạm trù đạo đức kinh doanh của doanh nghiệp”, ông Nguyện phát biểu.
