Trước thềm Ngày lễ Tình nhân Valentine 14/2 và nhân dịp Ngày An toàn Internet, Meta đã công bố nghiên cứu mới về lừa đảo tình cảm trực tuyến. Đồng thời, công ty giới thiệu các công cụ hỗ trợ người dùng và cập nhật các biện pháp chống lừa đảo trên các nền tảng Facebook, Messenger, Instagram và WhatsApp, với mục tiêu nâng cao nhận thức cộng đồng về những hình thức lừa đảo ngày càng tinh vi.

BA HÌNH THỨC LỪA ĐẢO PHỔ BIẾN NHẤT

Theo đại diện của Meta, những kẻ lừa đảo thường lợi dụng các dịp lễ hoặc sự kiện lớn để lôi kéo nạn nhân. Trong đó, lừa đảo tình cảm là hình thức phổ biến nhất, khi kẻ gian tiếp cận qua tin nhắn, email giả mạo, ứng dụng hẹn hò và các nền tảng mạng xã hội.

Chúng thường đóng giả là những người hấp dẫn, độc thân và thành đạt, như quân nhân hoặc doanh nhân, để tạo dựng lòng tin. Thong qua chiến thuật "rải thảm và chờ đội”, kẻ mạo danh sẽ tìm kiếm sự phản hồi từ những nạn nhân trước khi yêu cầu chuyển tiền hoặc đầu tư vào các dự án lừa đảo. Cụ thể, có 3 hình thức lừa đảo phổ biến:

Thứ nhất, giả mạo quân nhân. Meta đã triệt phá nhiều nhóm lừa đảo tình ái giả danh quân nhân nhằm tiếp cận nạn nhân qua các nền tảng như Facebook, Instagram, Threads, TikTok và YouTube. Kẻ lừa đảo thường đăng tải nội dung thể hiện sự cô đơn và mong muốn tìm kiếm tình yêu.

Nếu có người phản hồi, chúng sẽ chuyển sang trò chuyện qua Facebook Messenger, Telegram hoặc WhatsApp, sử dụng số điện thoại quốc tế. Sau đó, chúng yêu cầu nạn nhân chuyển tiền qua ngân hàng hoặc thẻ quà tặng trực tuyến, lý do thường là để trả phí điện thoại đường dài hoặc gửi quà tặng.

Thứ hai, giả mạo người nổi tiếng. Nhiều kẻ lừa đảo mạo danh người nổi tiếng để tiếp cận nạn nhân trên YouTube, Facebook, Instagram, TikTok và X, cũng như các ứng dụng nhắn tin và trang web khác. Chúng đăng ảnh hoặc video của người nổi tiếng trong các nhóm fan hoặc phần bình luận, tự nhận đang “tìm kiếm tình yêu”.

Khi có người tương tác, kẻ lừa đảo sẽ mời họ tiếp tục trò chuyện qua Telegram, WhatsApp hoặc các ứng dụng nhắn tin khác, và yêu cầu chuyển tiền qua ngân hàng, tiền điện tử hoặc thẻ quà tặng với lý do giúp đỡ người nổi tiếng mua quà tặng hoặc giải quyết khó khăn tài chính.

Thứ ba, giả danh công ty mai mối. Trong thời gian vừa qua, một mạng lưới lừa đảo liên kết với quốc gia Kenya đã được Meta triệt phá. Trong đó các đối tượng giả danh công ty mai mối để lừa đảo người dùng trên Facebook, Instagram, WhatsApp và Telegram.

Chúng quảng bá các dịch vụ mai mối giả mạo, hứa hẹn giới thiệu những người đàn ông giàu có từ phương Tây hoặc kết nối với phụ nữ châu Phi để xây dựng mối quan hệ.

Các tài khoản này thường đăng tải nội dung về “quý ông độc thân” giả mạo, tự nhận đang sinh sống hoặc du lịch tại châu Phi và mong muốn tìm kiếm tình yêu, thậm chí hứa hẹn giúp bạn đời tương lai định cư tại một quốc gia phương Tây. Khi có người quan tâm, kẻ lừa đảo sẽ mời họ tham gia nhóm Telegram hoặc WhatsApp và yêu cầu trả phí để nhận thông tin liên hệ của “quý ông độc thân”.

 CHIẾN DỊCH CHỐNG LỪA ĐẢO TÌNH CẢM TRỰC TUYẾN TẠI VIỆT NAM

Ngoài ra, Meta tiếp tục nỗ lực tìm kiếm và triệt phá các hình thức lừa đảo tình cảm trên không gian mạng thông qua hệ thống phát hiện tín hiệu độc hại được cập nhật liên tục, kết hợp với các hoạt động điều tra quy mô lớn toàn cầu.

Trong năm 2024, Meta đã gỡ bỏ hơn 15.000 đường dẫn (URL) chứa nội dung lừa đảo tại Việt Nam và hơn 9.000 URL giả mạo WhatsApp, Facebook, Meta, Instagram, Threads và Reality Labs tại Singapore. Đồng thời, công ty chủ quản của Facebook cũng đã xóa hơn hai triệu tài khoản liên quan đến các tổ chức lừa đảo tại các quốc gia như Campuchia, Myanmar, Lào, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất và Philippines.

Đặc biệt, Meta đã bắt đầu thử nghiệm một lớp bảo vệ mới sử dụng công nghệ nhận diện khuôn mặt. Khi hệ thống phát hiện tài khoản đáng ngờ hoặc khi người dùng báo cáo tài khoản giả mạo, Meta sẽ so sánh ảnh đại diện của tài khoản đó với ảnh hồ sơ của các nhân vật công chúng trên Facebook và Instagram. Nếu phát hiện sự trùng khớp, tài khoản giả mạo sẽ bị gỡ bỏ ngay lập tức.

Tại Việt Nam, trong đơn vị này đã phối hợp cùng Cục An toàn Thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) triển khai Chiến dịch "Nhận diện lừa đảo" trong năm 2024. Chiến dịch nhận được sự tham gia của các nhà sáng tạo nội dung nổi bật như NSND Xuân Bắc, Tun Phạm và Khánh Vy.

Qua các video ngắn, chiến dịch đã hỗ trợ hàng triệu người dùng nhận diện và phòng tránh các chiêu trò lừa đảo trực tuyến, nâng cao nhận thức cộng đồng về các mối nguy hiểm trên không gian mạng.