Cà phê đang lên ngôi ở Trung Quốc

Cách đây 4 năm, Jim Lee - một người sinh ra ở California, Mỹ - chuyển tới Trung Quốc để mở một quán cà phê và trà.

Cửa hiệu mang tên Ocean Grounds ở Thượng Hải của Lee bán mỗi cốc cà phê latte với giá 38 Nhân dân tệ, tương đương gần 6 USD. Từ khi mở cửa, cửa hiệu lúc nào cũng đông khách và đã được mở rộng. Ban đầu, khách lui tới chủ yếu là người nước ngoài và nhân viên văn phòng trẻ tuổi người Trung Quốc.

Nhưng giờ đây, Lee cho biết, khách của anh cả già lẫn trẻ đều có, và “thị trường đang phát triển bùng nổ”.

Theo tờ Wall Street Journal, nhu cầu hàng hóa cơ bản của Trung Quốc có thể đang giảm xuống do nền kinh tế nước này giảm tốc. Tuy vậy, ở một quốc gia mà trà là thức uống phổ biến nhất, cà phê đang trở thành một điểm sáng hiếm hoi, dù giá cà phê ở Trung Quốc không hề rẻ. Ngoài cà phê, nhu cầu của Trung Quốc đối với những mặt hàng xa xỉ “nho nhỏ” như hoa quả tươi nhập khẩu cũng tăng mạnh do khẩu vị thay đổi và sự phát triển của tầng lớp trung lưu.

Trong số những mặt hàng trên, cà phê cho thấy sự dịch chuyển khẩu vị rõ ràng nhất.

Theo dữ liệu từ hãng nghiên cứu Euromonitor International, người Trung Quốc tiêu thụ 4,5 tỷ cốc cà phê mỗi năm, thấp hơn nhiều so với mức tiêu thụ 133,9 tỷ cốc mỗi năm của người Mỹ. Từ năm 2014-2019, tiêu thụ cà phê của Trung Quốc sẽ tăng 18%, theo Euromonitor, trong khi nhu cầu cà phê của Mỹ được dự báo chỉ tăng 0,9%.

Nhà phân tích Raphaele Auberty thuộc công ty nghiên cứu BMI Research tại London cho rằng, ở Trung Quốc, cà phê đại diện cho “phong cách sống phương Tây, lối sống hấp dẫn đối với người tiêu dùng thành thị thuộc tầng lớp trung và thượng lưu”, trái ngược với trà - loại đồ uống được xem là truyền thống hơn.

Điều này có thể là một thông tin tốt lành đối với cà phê, mặt hàng vốn đang mất giá mạnh vì tình trạng thừa cung. Ngoài ra, việc đồng Real của Brazil mất giá mạnh cũng khuyến khích nông dân trồng cà phê của nước này bán ra sản phẩm, thay vì tích trữ cà phê để chờ giá lên như trước kia.

Brizil là quốc gia sản xuất cà phê arabica, hay còn gọi là cà phê chè, lớn nhất thế giới. Đây là loại cà phê có chất lượng cao hơn cà phê robusta, hay còn gọi là cà phê vối. Giá cà phê arabica giao sau tại Mỹ đã giảm hơn 30% trong năm 2015, còn khoảng 1,19 USD/pound.

Ngân hàng Barclays nhận định, cà phê dẫn đầu một danh sách các hàng hóa cơ bản, bao gồm vàng và bạc, có thể hưởng lợi khi nền kinh tế Trung Quốc dịch chuyển sang phụ thuộc nhiều hơn vào tiêu dùng từ chỗ chủ yếu dựa trên xuất khẩu và đầu tư công như hiện nay.

Theo một báo cáo của ngân hàng này, tốc độ tăng trưởng nhập khẩu cà phê của Trung Quốc trong thời gian từ nay đến năm 2020 có thể cao gấp 3 lần trong 5 năm qua. Trái lại, Barclays dự báo nhập khẩu các nông sản khác của Trung Quốc như đậu tương, gạo, bông và lúa mỳ sẽ đồng loạt giảm trong thời gian 2014-2020.

Dân số của Trung Quốc lớn đến nỗi nước này là quốc gia tiêu thụ nhiều nhất một loạt hàng hóa cơ bản. Trung Quốc tiêu thụ 30% sản lượng gạo toàn cầu. Tuy vậy, chỉ 1% số người uống cà phê trên thế giới là người Trung Quốc. Bởi vậy, tiềm năng của thị trường cà phê Trung Quốc là rất lớn.

Rượu vang và chocolate là hai trong số những mặt hàng khác hấp dẫn người Trung Quốc có lối sống ngày càng hiện đại, cho dù nền kinh tế nước này giảm tốc. Dù chiến dịch chống tham nhũng của Bắc Kinh khiến nhu cầu hai mặt hàng này giảm xuống, giới phân tích dự báo nhu cầu sẽ tăng mạnh trở lại do khẩu vị của người Trung Quốc thay đổi.

Các công ty cà phê đang đặt cược vào sự gia tăng nhu cầu của Trung Quốc đối với loại đồ uống này. Một số công ty tạo ra những sản phẩm cà phê ngọt hơn và nhiều sữa hơn dành riêng cho thị trường Trung Quốc.

Một số chuỗi cửa hiệu cà phê như Starbucks hay Pacific Coffee đã mở một số lượng lớn cửa hiệu tại các thành phố hàng đầu của Trung Quốc và vạch ra những mục tiêu tăng trưởng tham vọng. Starbucks hiện đã có hơn 1.700 cửa hiệu ở Trung Quốc đại lục và dự kiến tăng số cửa hiệu ở nước này lên con số 3.400 vào năm 2019.

Pacific Coffee hiện có khoảng 400 cửa hiệu ở Hồng Kông và Trung Quốc đại lục. Công ty này dự báo nhu cầu tiêu thụ cà phê ở Trung Quốc sẽ tăng mạnh trong 5 năm tới.