TẠP CHÍ ĐIỆN TỬ
Cán bộ công chức có được lập hội?
Hai tháng liền nhau, hai lần đặt lên bàn Ủy ban Thường vụ Quốc hội, song dự án luật về hội vẫn được cho là chưa đạt yêu cầu
Cán bộ công chức có được lập hội không, khi luật này không cấm? Ủy viên thường trực Ủy ban Đối ngoại Nguyễn Sỹ Cương đặt câu hỏi khi Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự án Luật Về hội, sáng 15/10.
Hai tháng liền nhau, hai lần đặt lên bàn Ủy ban Thường vụ Quốc hội, song dự án luật này, theo Chủ tịch Quốc hội là vẫn chưa đạt yêu cầu.
Thẩm tra dự án luật, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhận xét, trình tự, thủ tục thành lập hội như dự thảo luật quá phức tạp, mất nhiều thời gian.
Các bước thành lập hội về cơ bản vẫn theo quy định của pháp luật hiện hành, quá nhấn mạnh yêu cầu quản lý nhà nước đối với hội và chưa thật sự tạo điều kiện thực hiện quyền lập hội của công dân, Chủ nhiệm Phan Trung Lý nhấn mạnh.
Dự thảo luật quy định, các hội hoạt động trong phạm vi cấp xã với số lượng thành viên từ 10 người trở lên muốn thành lập hội đều phải trải qua một trình tự, thủ tục chung như đối với hội được thành lập ở quy mô toàn quốc, theo cơ quan thẩm tra là không hợp lý.
Bên cạnh đó, mỗi trình tự, thủ tục đều phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận làm cho việc thực hiện quyền lập hội thêm khó khăn, trở ngại, báo cáo thẩm tra nêu rõ.
Tại cơ quan thẩm tra còn có ý kiến băn khoăn, dự thảo luật căn cứ vào cơ sở nào để quy định ít nhất có 10 người ở cấp xã, 20 người ở cấp huyện, 50 người ở cấp tỉnh, 100 người ở cấp liên tỉnh và trung ương mới được thành lập hội?
Ý kiến này cho rằng, quy định này là không phù hợp với thực tế hiện nay, vì nhiều tổ chức xã hội – nghề nghiệp sẽ khó có đủ số lượng hội viên để thành lập hội. Chẳng hạn theo Luật Luật sư thì có từ 3 luật sư trở lên là có thể thành lập đoàn luật sư ở cấp tỉnh. Tham khảo kinh nghiệm quốc tế cho thấy thường chỉ từ 2 – 5 người là có thể thành lập hội.
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cũng cho rằng quy định về số lượng hội viên như trên là không thuyết phục.
Không có câu trả lời cán bộ công chức có được lập hội hay không từ ban soạn thảo dự án luật, ông Cương băn khoăn, hội thực chất là là tổ chức phi chính phủ. Song lâu này có tình trạng là tổ chức phi chính phủ lại được thành lập ngay trong cơ quan của chính phủ. Và cán bộ của cơ quan nhà nước đồng thời là thành viên của tổ chức phi chính phủ.
Anh đang làm ở cơ quan chính phủ mà tham gia tổ chức phi chính phủ được không? không được, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng thể hiện quan điểm.
Chủ tịch nhấn mạnh: “hội là tổ chức phi chính phủ, ông là cán bộ công chức đi làm hội là không đúng, cán bộ công chức trong hệ thống chính trị là không được tham gia vào đây, về hưu rồi thì được”.
Liên quan đến phạm vi điều chỉnh của dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Phùng Quốc Hiển góp ý, không nên điều chỉnh với các loại hội chỉ mang tính giao lưu, gặp gỡ.
Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cũng cho rằng phạm vi điều chỉnh còn rộng quá. Có lẽ luật này không nên điều chỉnh hội không có tư cách pháp nhân, bà Mai góp ý.
Đồng quan điểm, Chủ tịch Quốc hội nói, những loại hội lập ra chỉ để giao lưu gặp gỡ thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này mà hoạt động trực tiếp theo quy định của Hiến pháp.
Chủ tịch cũng đặc biệt lưu ý là sau khi có Hiến pháp thì quyền tự do lập hội phải được đảm bảo, những gì hạn chế thì phải đưa vào luật này.
Đây là luật cực khó, dự thảo luật vẫn là bê nghị định về hội ra thôi mà cái nghị định đó do bí quá phải làm để quản lý sơ bộ, còn tinh thần của Hiến pháp thì dự thảo này khác lắm, Chủ tịch Quốc hội nhận xét.
Dự thảo luật này đưa ra Quốc hội là chưa đạt yêu cầu, còn cách xa báo cáo thẩm tra, nhưng thôi thì cứ đưa ra với tinh thần là không cầu toàn, Chủ tịch nói với ban soạn thảo.
Kết thúc phần thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị ban soạn thảo cần cân nhắc thật kỹ phạm vi điều chỉnh, tiếp thu các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉnh lý dự thảo luật để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10.
Hai tháng liền nhau, hai lần đặt lên bàn Ủy ban Thường vụ Quốc hội, song dự án luật này, theo Chủ tịch Quốc hội là vẫn chưa đạt yêu cầu.
Thẩm tra dự án luật, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhận xét, trình tự, thủ tục thành lập hội như dự thảo luật quá phức tạp, mất nhiều thời gian.
Các bước thành lập hội về cơ bản vẫn theo quy định của pháp luật hiện hành, quá nhấn mạnh yêu cầu quản lý nhà nước đối với hội và chưa thật sự tạo điều kiện thực hiện quyền lập hội của công dân, Chủ nhiệm Phan Trung Lý nhấn mạnh.
Dự thảo luật quy định, các hội hoạt động trong phạm vi cấp xã với số lượng thành viên từ 10 người trở lên muốn thành lập hội đều phải trải qua một trình tự, thủ tục chung như đối với hội được thành lập ở quy mô toàn quốc, theo cơ quan thẩm tra là không hợp lý.
Bên cạnh đó, mỗi trình tự, thủ tục đều phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền công nhận làm cho việc thực hiện quyền lập hội thêm khó khăn, trở ngại, báo cáo thẩm tra nêu rõ.
Tại cơ quan thẩm tra còn có ý kiến băn khoăn, dự thảo luật căn cứ vào cơ sở nào để quy định ít nhất có 10 người ở cấp xã, 20 người ở cấp huyện, 50 người ở cấp tỉnh, 100 người ở cấp liên tỉnh và trung ương mới được thành lập hội?
Ý kiến này cho rằng, quy định này là không phù hợp với thực tế hiện nay, vì nhiều tổ chức xã hội – nghề nghiệp sẽ khó có đủ số lượng hội viên để thành lập hội. Chẳng hạn theo Luật Luật sư thì có từ 3 luật sư trở lên là có thể thành lập đoàn luật sư ở cấp tỉnh. Tham khảo kinh nghiệm quốc tế cho thấy thường chỉ từ 2 – 5 người là có thể thành lập hội.
Đại biểu Nguyễn Sỹ Cương cũng cho rằng quy định về số lượng hội viên như trên là không thuyết phục.
Không có câu trả lời cán bộ công chức có được lập hội hay không từ ban soạn thảo dự án luật, ông Cương băn khoăn, hội thực chất là là tổ chức phi chính phủ. Song lâu này có tình trạng là tổ chức phi chính phủ lại được thành lập ngay trong cơ quan của chính phủ. Và cán bộ của cơ quan nhà nước đồng thời là thành viên của tổ chức phi chính phủ.
Anh đang làm ở cơ quan chính phủ mà tham gia tổ chức phi chính phủ được không? không được, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng thể hiện quan điểm.
Chủ tịch nhấn mạnh: “hội là tổ chức phi chính phủ, ông là cán bộ công chức đi làm hội là không đúng, cán bộ công chức trong hệ thống chính trị là không được tham gia vào đây, về hưu rồi thì được”.
Liên quan đến phạm vi điều chỉnh của dự án luật, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Phùng Quốc Hiển góp ý, không nên điều chỉnh với các loại hội chỉ mang tính giao lưu, gặp gỡ.
Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội Trương Thị Mai cũng cho rằng phạm vi điều chỉnh còn rộng quá. Có lẽ luật này không nên điều chỉnh hội không có tư cách pháp nhân, bà Mai góp ý.
Đồng quan điểm, Chủ tịch Quốc hội nói, những loại hội lập ra chỉ để giao lưu gặp gỡ thì không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này mà hoạt động trực tiếp theo quy định của Hiến pháp.
Chủ tịch cũng đặc biệt lưu ý là sau khi có Hiến pháp thì quyền tự do lập hội phải được đảm bảo, những gì hạn chế thì phải đưa vào luật này.
Đây là luật cực khó, dự thảo luật vẫn là bê nghị định về hội ra thôi mà cái nghị định đó do bí quá phải làm để quản lý sơ bộ, còn tinh thần của Hiến pháp thì dự thảo này khác lắm, Chủ tịch Quốc hội nhận xét.
Dự thảo luật này đưa ra Quốc hội là chưa đạt yêu cầu, còn cách xa báo cáo thẩm tra, nhưng thôi thì cứ đưa ra với tinh thần là không cầu toàn, Chủ tịch nói với ban soạn thảo.
Kết thúc phần thảo luận, Phó chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu đề nghị ban soạn thảo cần cân nhắc thật kỹ phạm vi điều chỉnh, tiếp thu các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉnh lý dự thảo luật để trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 10.
