Trong báo cáo đánh giá thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2021, ông Michael Kokalari, chuyên gia Kinh tế trưởng của VinaCapital đánh giá, chỉ số VN-Index tăng vượt trội hơn đáng kể so với các nước tương đương trong khu vực vào năm 2021, mặc dù các biện pháp phong tỏa Covid của Việt Nam vào đầu năm nay được coi là nghiêm ngặt nhất trong khu vực và thị trường chứng khoán Việt Nam phải hứng chịu thất thoát dòng tiền tương đương từ các nhà đầu tư nước ngoài từ đầu năm đến nay.

Chỉ số VN-Index đã tăng 34% so với đầu năm, nhờ vào EPS dự phóng tăng trưởng ở mức 34% vào năm 2021. Những thị trường tăng điểm nhờ vào tăng trưởng lợi nhuận sẽ lành mạnh và bền vững hơn các thị trường tăng mà dựa vào việc tăng hệ số định giá P/E. Số liệu cho thấy chỉ số P/E của VN-Index năm 2021 gần như không đổi tính từ đầu năm, quanh mức khoảng 17 lần, một lần nữa củng cố nhận định trên.

Các ngân hàng và doanh nghiệp phát triển bất động sản góp phần lớn vào kết quả tích cực của chỉ số VN-Index năm 2021. Giá cổ phiếu ngân hàng tăng 40% so với đầu năm, với tỷ trọng khoảng 30% trong chỉ số VN-Index, đã đóng góp mức tăng trưởng 12 điểm phần trăm trên mức tăng trưởng 34% của VN-Index, nhờ vào hoạt động mạnh mẽ của ngành Ngân hàng. Giá cổ phiếu các doanh nghiệp bất động sản, có tỷ trọng 25% trong chỉ số, tăng 55% so với đầu năm, đóng góp thêm 13 điểm phần trăm vào mức tăng chung 34% của toàn thị trường.

Tuy vậy, thị trường chứng khoán Việt Nam cũng có sự phân hóa đáng kể trong kết quả kinh doanh của các cổ phiếu lĩnh vực Ngân hàng và Bất động sản, cũng như những lĩnh vực khác.

Ví dụ, giá cổ phiếu của 9 Ngân hàng tư nhân được nhóm chuyên gia phân tích tại VinaCapital theo dõi đã tăng trung bình 73% so với đầu năm (lưu ý rằng các ngân hàng được theo dõi đại diện cho khoảng 80% tổng vốn hóa thị trường của tất cả các ngân hàng tư nhân thuộc VN-Index).

Tuy nhiên, trái ngược với mức tăng trưởng vượt trội của các ngân hàng tư nhân, giá cổ phiếu của ba ngân hàng thương mại quốc doanh niêm yết lại gần như không đổi so với đầu năm, một phần do các ngân hàng này khả năng cao sẽ lựa chọn hy sinh khả năng sinh lời để hỗ trợ nền kinh tế Việt Nam trong Covid.

Thêm vào đó, hiệu suất giá cổ phiếu của 9 ngân hàng tư nhân trên dao động từ 50-100% so với đầu năm vì một số lý do, bao gồm các khoản lãi đột biến tại một số ngân hàng từ các giao dịch bancassurance, cũng như mức tăng trưởng tín dụng rất khác nhau giữa các ngân hàng. Cụ thể, tăng trưởng tín dụng của các ngân hàng này trong 9 tháng đầu năm 2021 dao động từ 5- 17%, một phần do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam phân bổ hạn mức tăng trưởng tín dụng cao cho các ngân hàng có chất lượng tài sản tốt hơn.

Trong lĩnh vực bất động sản, giá cổ phiếu của doanh nghiệp phát triển bất động sản lớn nhất, Vinhomes (VHM), chỉ tăng 20% so với đầu năm, nhờ tăng trưởng lợi nhuận khoảng 25%, trong khi giá cổ phiếu của 5 nhà phát triển quy mô vừa được nhóm chuyên gia phân tích của VinaCapital theo dõi đã tăng trung bình 150% so với đầu năm, nhờ tăng trưởng lợi nhuận khoảng 130%.

Sự phân hóa về lợi nhuận và giá cổ phiếu này một phần là do quy mô VHM lớn hơn nhiều so với các doanh nghiệp khác trong ngành, khiến công ty khó đạt được tốc độ tăng trưởng doanh thu ấn tượng (vốn hóa thị trường của VHM lớn hơn cả tổng vốn hóa của 5 doanh nghiệp phát triển bất động sản nhà ở top đầu sau VHM cộng lại).

Trái ngược với tất cả những ví dụ được đề cập ở trên, giá cổ phiếu của hai công ty tiêu dùng hàng đầu Việt Nam, sữa Vinamilk và Bia Sabeco, đều giảm khoảng 20% so với đầu năm vì nhiều lý do, bao gồm sự sụt giảm trong doanh số bán hàng dưới lệnh phong tỏa Covid vào đầu năm nay.

VinaCapital tin rằng khả năng phục hồi của Việt Nam phản ánh: 1) tăng trưởng lợi nhuận vững chắc, 2) các nhà đầu tư trong nước vẫn tiếp tục lạc quan, và 3) mức chiết khấu định giá khoảng 10% của Việt Nam so với các nước cùng khu vực.

"Chỉ số VN-Index tăng 34% so với đầu năm, nhờ kỳ vọng tăng trưởng EPS 34% vào năm 2021. Hệ số P/E trên thị trường là 17 lần, thấp hơn nếu so sánh với mức định giá của các nước khác trong khu vực. Mặc khác, nếu theo kỳ vọng thị trường sẽ tăng trưởng hơn 20% trong năm tới, có thể ước tính P/E toàn thị trường sẽ vào khoảng 14 lần trong năm 2022, trên cơ sở tỷ lệ tăng trưởng thu nhập trên giá (PEG), đây vẫn là một mức định giá rất hấp dẫn", vị này nhấn mạnh.