Cơ cấu lại nền kinh tế: Cần tăng tính tự chủ của ngành nông nghiệp, phát huy vai trò "bệ đỡ"
Quang Trung
31/10/2021, 06:07
Theo đại biểu Quốc hội Chu thị Hồng Thái (đoàn Lạng Sơn), dù là nước nông nghiệp nhưng hiện Việt Nam cũng là nước nhập khẩu các nguyên liệu phục vụ cho sản xuất nông nghiệp rất lớn...
Toàn cảnh phiên thảo luận tại đầu cầu hội trường Diên Hồng - Ảnh: Quochoi.vn
Tại phiên thảo luận trực tuyến về kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2025 sáng 30/10, các đại biểu Quốc hội đều nhất trí về sự cần thiết của việc xây dựng kế hoạch này trước những yêu cầu mới của thực tế, đặc biệt là trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.
Trong đó, nhiều đại biểu quan tâm tới nội dung về cơ cấu ngành nông nghiệp giai đoạn tới để ngành này tiếp tục đóng vai trò trụ đỡ của nền kinh tế trong giai đoạn bình thường mới.
TĂNG TÍNH TỰ CHỦ CỦA NGÀNH NÔNG NGHIỆP
Theo đại biểu Chu Thị Hồng Thái (Lạng Sơn), hai năm dịch bệnh Covid-19 hoành hành trên toàn thế giới và trong nước cho thấy rõ vai trò trụ đỡ nền kinh tế của ngành nông nghiệp.
Cơ bản nhất trí với các mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp được Chính phủ nêu trong dự kiến Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế 2021-2025, đại biểu đánh giá cao các giải pháp về kinh tế số, kinh tế xanh và giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực trong lĩnh vực nông nghiệp. Đại biểu Chu Thị Hồng Thái cũng đồng tình với băn khoăn nêu trong báo cáo về tính tự chủ thấp và phụ thuộc vào thị trường bên ngoài của nền kinh tế, bao gồm cả lĩnh vực nông nghiệp.
Đại biểu Chu Thị Hồng Thái (đoàn Lạng Sơn) - Ảnh: Quochoi.vn
“Trên thực tế hiện nay, mặc dù là nước nông nghiệp, sản xuất gạo gần như lớn nhất thế giới nhưng Việt Nam cũng là nước nhập khẩu các nguyên liệu phục vụ cho sản xuất nông nghiệp rất lớn”, đại biểu đoàn Lạng Sơn cho biết.
Dẫn chứng thông tin trên Cổng thông tin điện tử của Cục Chăn nuôi thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ngày 8/10/2021, đại biểu cho biết Việt Nam là nhà nhập khẩu lượng ngô lớn nhất ở Đông Nam Á và dự báo sẽ là nhà nhập khẩu ngô lớn thứ năm trên toàn cầu vào các năm 2021-2025.
Bên cạnh đó, theo số liệu thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan kỳ 1/10/2021, số tiền chi trả để nhập khẩu các mặt hàng chủ yếu từ đầu năm đến thời điểm báo cáo về thức ăn chăn nuôi, thức ăn gia súc và nguyên liệu thuốc trừ sâu và nguyên liệu phân bón các loại đều tăng so với cùng kỳ năm 2020.
“Đặc biệt, trong mấy tháng gần đây, giá thức ăn chăn nuôi tăng cao đã khiến cho doanh nghiệp và các hộ nông dân chăn nuôi lợn gặp nhiều khó khăn và thua lỗ. Nguyên nhân giá thức ăn tăng cao là do tác động của dịch bệnh dẫn đến giá cả và chi phí vận chuyển đều tăng”, đại biểu thông tin.
Dựa trên những dẫn chứng trên, đại biểu Chu Thị Hồng Thái cho rằng ngành nông nghiệp cần phải có giải pháp tự chủ về nguồn nguyên liệu sản xuất thức ăn chăn nuôi, phân bón và các nguyên liệu khác phục vụ cho sản xuất nông nghiệp.
Theo đại biểu, song song với đó cần tiếp tục ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ để hỗ trợ người nông dân giảm chi phí sản xuất, nâng cao chất lượng, giảm giá thành, từ đó tăng khả năng cạnh tranh với thị trường quốc tế. Đại biểu đề xuất với Chính phủ nghiên cứu, xem xét, đưa nội dung tiến tới tự chủ về nguyên liệu sản xuất vào trong mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp.
THÀNH BẠI NẰM Ở VIỆC LIÊN KẾT NÔNG DÂN
Cũng quan tâm tới nội dung tái cơ cấu ngành nông nghiệp trong kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế 5 năm tới, đại biểu Tô Văn Tám (Kon Tum), nhất trí cao với định hướng tiếp cận cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng tiếp tục vai trò bệ đỡ của nền kinh tế. Trong đó, đại biểu quan tâm với việc thúc đẩy kinh tế hợp tác và hợp tác xã.
Đại biểu Tô Văn Tám (đoàn Kon Tum), thảo luận tại hội trường Diên Hồng - Ảnh: Quochoi.vn
Theo đại biểu, kinh tế hợp tác và hợp tác xã vẫn là tất yếu trong quá trình phát triển nông nghiệp, bởi vì chỉ có kinh tế hợp tác và hợp tác xã mới đảm bảo cho người nông dân sản xuất và tiêu thụ sản phẩm tốt.
“Tôi thấy cần chú trọng thêm vấn đề phát triển kinh tế hợp tác và hợp tác xã trong kế hoạch. Đề nghị Chính phủ rà soát lại hệ thống pháp luật về hợp tác xã để chúng ta có thể hoàn thiện khung pháp lý cho kinh tế hợp tác, hợp tác xã phát triển”, đại biểu Tô Văn Tám nêu quan điểm.
Bên cạnh đó, đại biểu Quốc hội đoàn Kon Tum cũng quan tâm với việc xây dựng thương hiệu cho nông sản Việt Nam. Theo đại biểu, là một nước nông nghiệp, nhiều mặt hàng nông sản có thế mạnh, nhưng thương hiệu nông sản Việt trên thị trường quốc tế vẫn còn ít.
“Nhiều nông sản trong nước được xuất khẩu dưới dạng thô, sau khi nhập về doanh nghiệp nước ngoài họ chế biến nên thương hiệu của họ. Ở đồng bằng chúng ta có thế mạnh là gạo, miền núi Tây Nguyên có thế mạnh là cà phê và điều, nhưng vấn đề xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu cho gạo và cà phê, hạt điều đang có vấn đề”, đại biểu Tô Văn Tám nhận định.
Đại biểu dẫn chứng về việc giống lúa ST2, ST25 là do các nhà khoa học Việt Nam nghiên cứu, sản xuất thành công nhưng đến nay đã có 40 doanh nghiệp nước ngoài đang đăng ký bảo hộ thương hiệu gạo ST25.
“Họ đăng ký được thì chúng ta rõ ràng rất thiệt thòi. Tôi nghĩ rằng vấn đề xây dựng nhãn hiệu, thương hiệu nông sản cho Việt Nam cũng là vấn đề hết sức quan trọng và tôi đề nghị cũng nên xác định rõ ở trong kế hoạch này”, đại biểu Quốc hội đoàn Kon Tum kiến nghị.
Còn theo đại biểu Trần Văn Sáu (Đồng Tháp), dù thời gian qua ngành nông nghiệp đã phát huy tốt vai trò trụ đỡ của nền kinh tế tế với kim ngạch 9 tháng đầu năm 2021 đạt con số ấn tượng 35 tỷ USD, nhìn một cách tổng thể, ngành này vẫn là sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, thiếu gắn kết, thị trường tiêu thụ bấp bênh...
Đại biểu cho rằng, để cơ cấu lại ngành nông nghiệp, việc thay đổi nhận thức của Nhà nước, nhà quản lý, nhà doanh nghiệp là rất cần thiết, nhưng đây mới chỉ là điều kiện cần, còn yếu tố tiên quyết là thay đổi nhận thức của người nông dân.
Đại biểu đoàn Đồng Tháp Trần Văn Sáu - Ảnh: Quochoi.vn
“Nông dân mình có tính cần cù, thông minh, sáng tạo, hào sảng, nuôi được con cá, trồng được đám rau khi xảy ra dịch bệnh, bà con khó khăn lấy cho hết mà không cần tính toán, nhưng khi làm ăn thì mạnh ai nấy làm, dấu nghề không chịu liên kết. Cho nên việc sắp xếp lại sản xuất, chế biến, tiêu thụ thì phải liên kết người nông dân, cơ cấu lại nông nghiệp thành công hay không cũng chính là ở chỗ này. Phải tuyên truyền, vận động, hướng dẫn và từng bước thay đổi nhận thức của người nông dân”, đại biểu Trần Văn Sáu phân tích.
Theo đại biểu, hện tại, mô hình liên kết tốt nhất là hợp tác xã nhưng đây lại là khâu yếu nhất, do đó, cần phải được nghiên cứu sửa đổi để thực hiện cho phù hợp.
Dẫn so sánh của Bộ trưởng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc điều hành nông nghiệp giống như các nền tảng gọi xe trực tuyến hiện nay, đại biểu Trần Văn Sáu cho rằng sản xuất nông nghiệp lớn không nhất thiết phải tích tụ nhiều ruộng đất, chỉ cần liên kết mềm, liên kết những người nông dân trong hợp tác xã, hợp tác xã liên kết với các nhà khoa học, Nhà nước, nhà doanh nghiệp là có thể giải được bài toán khó về cơ cấu lại nông nghiệp.
Cơ cấu lại nền kinh tế 2021-2025: Đẩy nhanh quá trình phục hồi, tạo đà bứt phá
TP.HCM cần gần 30.000 tỷ đồng hỗ trợ phục hồi kinh tế trong ngắn hạn
[Phóng sự ảnh] Các lực lượng tổng hợp luyện thành công diễu binh, diễu hành A80 lần thứ nhất
20h tối ngày 21/8, hơn 16.300 quân nhân cùng hàng chục xe pháo, đặc chủng của Quân đội và Công an, cùng lực lượng Nga, Lào, Campuchia đã hợp luyện diễu binh, diễu hành tại quảng trường Ba Đình…
Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng: Cần kiên định mục tiêu làm chủ công nghệ chiến lược về nghiên cứu và vận hành vệ tinh
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cần kiên định mục tiêu làm chủ công nghệ chiến lược, tăng cường năng lực nghiên cứu, thiết kế, tích hợp, thử nghiệm và vận hành vệ tinh quan sát trái đất tầm thấp “Made in Vietnam”...
Nâng cao, đổi mới chất lượng đại biểu Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp
Để chuẩn bị cho cuộc bầu cử quan trọng sắp tới, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xây dựng hai văn bản quy phạm pháp luật có ý nghĩa đặc biệt, để triển khai đúng pháp luật, đồng bộ, thống nhất, bảo đảm dân chủ và minh bạch trong toàn bộ quy trình bầu cử…
Thuốc giả, thực phẩm giả: Cần xử lý tất cả những người bao che, tiếp tay
Quá trình xử lý vi phạm về an toàn thực phẩm, cần phát hiện và xử lý nhanh, xử lý nghiêm để bảo đảm tính răn đe. Đồng thời, phải xử lý tất cả những người bao che, tiếp tay. Đây là yêu cầu được đại diện Bộ Công an nhấn mạnh tại Phiên giải trình về việc thực hiện chính sách, pháp luật trong phòng, chống thuốc giả, thực phẩm giả…
Tăng cường công tác bảo đảm an ninh, trật tự dịp Lễ Quốc khánh 2/9
Khi cả nước đồng loạt diễn ra nhiều sự kiện quan trọng kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám thành công và Quốc khánh (02/9/1945 - 02/9/2025), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có công điện yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tích cực chuẩn bị, đề phòng nguy cơ phức tạp về an ninh, trật tự, an toàn xã hội, tội phạm hình sự, tệ nạn xã hội, mất an toàn giao thông, an toàn cháy, nổ…
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: