Với hàng loạt yếu tố thuận lợi trong những tháng đầu năm, các doanh nghiệp khai thác cảng niêm yết đã ghi nhận những diễn biến tích cực. Hầu hết giá cổ phiếu của các doanh nghiệp đều vượt trội so với VN-Index. Nhiều công ty đã ghi nhận mức tăng trưởng hai con số về doanh thu và lợi nhuận gộp.

Nhận định về triển vọng nhóm cảng biển trong thời gian tới, Chứng khoán VnDirect cho rằng sản lượng duy trì tích cực trong những tháng cuối năm 2024, nhưng bước sang 2025 có thể đối mặt với rủi ro nếu Mỹ áp thuế lên Việt Nam.

Đề xuất thuế quan 60% của Trump đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và thuế quan 10-20% đối với tất cả hàng nhập khẩu có thể ảnh hưởng đáng kể đến nền kinh tế toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Mỹ, đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam, chiếm khoảng 29% kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam.

Thâm hụt thương mại giữa Mỹ và Việt Nam, cùng với việc đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ Trung Quốc vào Việt Nam ngày càng tăng, làm tăng nguy cơ điều tra thương mại và thuế chống bán phá giá đối với hàng xuất khẩu của Việt Nam. Giả sử mức thuế 60% đối với Trung Quốc và thuế quan 10-20% đối với tất cả hàng nhập khẩu, tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam dự kiến sẽ duy trì ổn định ở mức 8% năm trước. Mặc dù có thuế quan, lợi thế thuế của Việt Nam so với Trung Quốc (~60%) sẽ giúp duy trì thị phần trong nhập khẩu của Mỹ.

Tác động của việc tăng thuế đối với xuất khẩu của Việt Nam sẽ phụ thuộc vào mức thuế, thời gian thực hiện và khả năng cạnh tranh của các sản phẩm thay thế từ Mỹ và các nhà xuất khẩu khác. Các nhóm hàng xuất khẩu chính bị ảnh hưởng bao gồm sản phẩm điện tử, dệt may và giày dép, máy móc và thiết bị, gỗ và sản phẩm gỗ, sắt thép và thủy sản, chiếm gần 80% nhập khẩu của Mỹ từ Việt Nam vào năm 2023. Trong khi xuất khẩu hàng tiêu dùng có thể bị ảnh hưởng bởi lạm phát, xuất khẩu phục vụ các doanh nghiệp Mỹ có thể được hưởng lợi từ thuế doanh nghiệp thấp hơn và ít quy định hơn.

"Kịch bản cho thấy các sản phẩm chủ yếu được vận chuyển bằng đường biển sẽ bị ảnh hưởng nhiều nhất. Trước tiên, khối lượng sẽ tăng do nhu cầu "front-loading" trong ngắn hạn. Sau đó, điều này có thể gây áp lực lên sản lượng thông qua cảng biển khi các đơn hàng xuất khẩu của Mỹ đối mặt với tác động của thuế quan", VnDirect nhấn mạnh.

Trong những năm gần đây, Việt Nam đã khẳng định mình là một nền kinh tế mở, hội nhập sâu rộng vào thị trường toàn cầu. Các doanh nghiệp FDI, nổi tiếng với hiệu quả cao và quy mô lớn, thường chiếm hơn 70% tổng giá trị xuất khẩu.

Về những rủi ro liên quan tới nguồn vốn FDI vào Việt Nam, sau khi Đảng Cộng hòa nắm quyền tại Mỹ, Việt Nam sẽ vẫn là một địa điểm đầu tư hấp dẫn bởi nguồn vốn này thường được lên kế hoạch trong dài hạn và nền tảng sản xuất mạnh mẽ, lực lượng lao động có tay nghề cao và vị trí chiến lược của Việt Nam.

Với những lợi thế cạnh tranh vượt trội, dòng vốn FDI vào Việt Nam được kỳ vọng sẽ tiếp tục tăng trưởng bền vững trong tương lai. Điều này sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của các cảng biển Việt Nam và khẳng định vị thế của của ngành trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bên cạnh đó, sự thay đổi trong cấu trúc các liên minh vận tải biển toàn cầu mở ra những cơ hội mới và đa dạng cho các nhà khai thác cảng.

Sự hình thành của bốn liên minh lớn từ Q2/25, trong đó OCEAN Alliance tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu, hứa hẹn mang đến sự ổn định và tăng trưởng cho các doanh nghiệp cảng biển tiêu biểu như GMD và VSC.

Song song đó, sự mở rộng mạnh mẽ của MSC tại thị trường châu Á, đặc biệt là Việt Nam, với các dự án đầu tư vào cảng Lạch Huyện và Cảng trung chuyển quốc tế (TCQT) Cần Giờ, sẽ thúc đẩy đáng kể hoạt động giao thương hàng hải trong khu vực. Điều này sẽ tạo ra nhiều tuyến dịch vụ mới, gia tăng lưu lượng hàng hóa và củng cố vị thế của Việt Nam như một trung tâm logistics quan trọng.

Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải là một viên ngọc quý được đã được kiểm chứng, với tiềm năng tăng trưởng dài hạn đặc biệt đáng giá. Cụm cảng Cái Mép - Thị Vải được xem là một trong những trung tâm logistics hiện đại và năng động nhất Việt Nam, với 33 tuyến quốc tế và 9 tuyến nội địa.

Trong thập kỷ qua, số lượng tàu container lớn cập cảng Vũng Tàu đã tăng gấp sáu lần, hiện nay có thể tiếp nhận các tàu có trọng tải từ 80.000 đến hơn 232.000 DWT. Ngoài ra, các cảng Cái Mép -Thị Vải được đánh giá cao về hiệu quả xử lý hàng hóa. Điều này cho thấy tiềm năng sáng giá để duy trì đầu tư, nâng cấp hạ tầng và thu hút nguồn vốn tại khu vực này.