Doanh nghiệp chăn nuôi thiếu hụt lao động do chưa tiếp cận đủ nguồn vaccine
Ngoài việc sản xuất gặp nhiều khó khăn, khâu lưu thông hiện nay khiến các doanh nghiệp chăn nuôi "khó chồng khó". Nhiều nhà máy sản xuất thức ăn vừa và nhỏ có thể bị phá sản, chuỗi cung ứng có nguy cơ đứt gãy…
Hiện nay cơ bản ngành chăn nuôi vẫn cung ứng đủ nhu cầu trong nước. Nếu dịch bệnh được kiểm soát và kinh tế khôi phục vào cuối tháng 9, ngành chăn nuôi có thể hồi phục trong tháng tiếp theo và đáp ứng nhu cầu dịp Tết Nguyên đán Nhâm Dần 2022. Nhưng nếu dịch bệnh kéo dài hơn thời gian dự kiến này thì nguồn cung sẽ giảm khoảng 20% đến Tết Nguyên đán.
Đây là thông tin được đại diện Cục Chăn nuôi đưa ra tại Hội nghị sản xuất chăn nuôi, cung - cầu thực phẩm các tháng cuối năm 2021 do Bộ NN&PTNT tổ chức ngày 1/9. Tại cuộc họp, đại diện nhiều doanh nghiệp chăn nuôi cho biết đang nặng, sức mua thị trường giảm dẫn tới nguy cơ ngừng tái đàn dẫn đến nguồn cung thiếu hụt. Ông Trần Lâm Sinh, Phó Giám đốc Sở NNPTNT tỉnh Đồng Nai cho biết, giá gà lông màu trong tháng 8 giảm 30 - 40% so với bình thường
Nguyên nhân là do nhu cầu tiêu thụ giảm, đặc biệt từ khi các tỉnh, thành phố như TP.HCM, Bình Dương, Long An siết giãn cách xã hội thì sản lượng giết mổ giảm mạnh, khiến giá gia cầm đang hết sức bế tắc. Với việc giá gà giảm mạnh, cộng thêm giá thức ăn chăn nuôi tăng cao trong thời gian này khiến người nuôi rất dè dặt tái đàn. Ông Sinh nhận định, nguồn cung thịt gà có thể sẽ thiếu trong thời gian tới, đặc biệt là gà ta vì hiện tại nhiều công ty đang bán trứng giống thành trứng thương phẩm.
Ông Nguyễn Văn Trọng, Phó Cục trưởng Cục chăn nuôi đánh giá, ngành này đang đối diện với muôn vàn khó khăn. Cụ thể, ảnh hưởng của Covid-19 làm đứt gãy nhiều chuỗi cung ứng nên giá vật tư đầu vào của sản xuất tăng cao, đặc biệt là giá nguyên liệu thức ăn, làm cho giá thành sản phầm chăn nuôi tăng rất cao. Ngoài ra, với các nhà máy, cơ sở sản xuất, giết mổ, chế biến theo ông Trọng, một nguy cơ lớn khác hiện nay là tình trạng ngưng sản xuất của các doanh nghiệp vì thiếu hụt lực lượng lao động do bị nhiễm Covid-19.
Ông Vũ Anh Tuấn, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Chăn nuôi CP Việt Nam cho biết thời gian qua, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn; giá đầu ra sản phẩm chăn nuôi giảm; thu nhập của người nông dân trong chuỗi liên kết bị ảnh hưởng. "Duy trì hoạt động là vấn đề sống còn của các cơ sở sản xuất," ông Vũ Anh Tuấn cho biết và kiến nghị Bộ NN&PTNT và Sở NN&PTNT của nhiều tỉnh tác động để doanh nghiệp được tiếp cận nguồn vaccine, nhất là vacine cho lao động sản xuất và đội ngũ tài xế giao hàng.
"Công nhân là tài sản dài hạn của doanh nghiệp. Để đào tạo nên một người lao động lành nghề mất rất nhiều thời gian, công sức. Vì thế, tôi đề nghị Bộ NN-PTNT và các Bộ, ban, ngành liên quan có chính sách ưu tiên dành vaccine để tiêm cho đối tượng này," bà Phạm Thị Ngọc Hà, Giám đốc Công ty TNHH San Hà chia sẻ. Theo bà Hà, từ khi dịch Covid-19 bùng phát tại các tỉnh, bên cạnh việc một số cơ sở phải ngưng hoạt động, đứt gãy chuỗi cung ứng, gặp nhiều rào cản về lưu thông, vận chuyển hàng hóa, bà còn phải đương đầu với nỗi lo nhân sự.
Do là cơ sở chế biến, San Hà khó tổ chức sản xuất theo mô hình "3 tại chỗ". Ngay cả khi chấp nhận bù lỗ, do giá cám, chi phí vận chuyển leo thang nhưng chưa được hưởng ưu đãi về lãi vay, công nợ và thuế, công ty vẫn bị đứt gãy cung ứng bởi không thể tìm lực lượng lao động có đủ tay nghề thay thế. "Phương châm của công ty, là sau khi đưa những ca F0 đưa điều trị, cách ly tập trung các ca F1, và phun khử khuẩn, vệ sinh cơ sở, nhà máy chế biến, chúng tôi sẽ bắt tay vào tái sản xuất. Tuy nhiên, hiếm ai muốn đi làm lúc này vì nỗi lo dịch bệnh," bà Hà chia sẻ.
Cũng băn khoăn về vấn đề vaccine, bà Phạm Thị Huân, Tổng giám đốc Công ty CP Ba Huân cho biết hầu hết công nhân của Công ty hiện đã tiêm vaccine mũi 1 trên 2 tháng rồi, có người 3 tháng mà chưa được tiêm mũi 2. “Nếu không có vaccine thì dù có thêm lương, thưởng cao đến mấy, Công ty cũng chỉ giữ được nhiều nhất là 50% lượng công nhân làm việc, bà Phạm Thị Huân chia sẻ. “Chúng tôi sẵn sàng tổ chức sản xuất để đảm bảo chuỗi cung ứng, nhưng nếu tình trạng như này kéo dài lâu, tâm lý người lao động sẽ ảnh hưởng," bà Huân bày tỏ.
Khó khăn của các doanh nghiệp trên cũng là vấn đề chung của ngành chăn nuôi trong điều kiện dịch bệnh. Thứ trưởng Phùng Đức Tiến đề nghị các tỉnh hết sức quan tâm và ưu tiên tiêm vaccine cho người lao động ngành chăn nuôi và chế biến thực phẩm nói chung. Bởi lẽ đứng sau hàng chục nghìn người lao động là hàng chục triệu hộ nông dân, là chuỗi lương thực, thực phẩm không thể bị đứt gãy, việc này sẽ ảnh hưởng đến đời sống của toàn xã hội.
Thứ trưởng Phùng Đức Tiến cho biết, về thức ăn gia súc, Bộ đã có văn bản gửi Chính phủ kiến nghị giảm thuế về ngô, đỗ nhập khẩu... Ngoài các vấn đề trên, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cũng đề nghị các tỉnh, thành phố có chính sách cả về tài chính, lưu thông hỗ trợ cho doanh nghiệp, giúp sớm ổn định sản xuất, cung ứng hàng hóa tới người dân.