Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông, Bộ Giao thông vận tải, vừa có văn bản số 1654/CQLXD-QLXD3 ngày 29/6 báo cáo kết quả rà soát hồ sơ thiết kế hệ thống giao thông thông minh (ITS), thu phí Dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.

Lý do rà soát thiết kế kỹ thuật, Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông chỉ rõ quá trình thực hiện vẫn còn một số nội dung tồn tại, vướng mắc.

Cụ thể, chưa khẳng định được mô hình quản lý, vận hành khai thác, 02 cấp hay 03 cấp. Chưa làm rõ được mô hình quản lý của Trung tâm quản lý điều hành giao thông tuyến, là đầu tư riêng hay ghép nối sử dụng chung. Chưa phân tích được nội dung liên quan đến các đề án Quản lý, vận hành khai thác và bảo trì hệ thống giao thông thông minh ITS tổng thể, đề án thu phí điện tử không dừng (ETC) và thu phí hoàn vốn cho các dự án đầu tư công.

Đồng thời, chưa nêu các quy định về phân cấp quản lý, chia sẻ các thông tin trao đổi giữa các trung tâm quản lý điều hành giao thông tuyến với trung tâm cấp cao hơn và giữa các trung tâm tuyến với nhau, chia sẻ thông tin giữa các Nhà đầu tư dự án PPP; chưa có phương án thu phí hoàn vốn cho dự án đầu tư công;...

Hiện hệ thống giao thông thông minh ITS trên các tuyến cao tốc hiện nay được đầu tư công nghệ khác nhau, thiếu đồng bộ, không kết nối được với nhau.

Vì vậy, 11 dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông cần triển khai đồng bộ, nhằm tạo sự liên thông toàn hệ thống, thống nhất trong quản lý, vận hành và khai thác.

Do nội dung công việc có tính chất đặc thù, liên quan đến nhiều lĩnh vực, do nhiều đơn vị tham mưu theo chức năng nhiệm vụ và đã được Bộ Giao thông vận tải giao các đơn vị liên quan tham mưu.

Tuy nhiên, đến nay vẫn chưa hoàn thành, Cục Quản lý xây dựng và Chất lượng công trình giao thông kiến nghị Bộ Giao thông vận tải tiếp tục chỉ đạo các đơn vị liên quan chủ trì tham mưu Bộ xem xét, quyết định những nội dung nêu trên làm cơ sở triển khai thực hiện.

Cụ thể, chấp thuận về nguyên tắc cho phép tách riêng hạng mục thu phí các dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông ra khỏi hạng mục giao thông thông minh ITS để thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế kỹ thuật hệ thống ITS làm cơ sở triển khai thực hiện. Sau khi có chủ trương chính thức về việc thu phí hoàn vốn các dự án đầu tư công sẽ nghiên cứu, đầu tư hạng mục thu phí cao tốc cho phù hợp với Đề án thu phí hoàn vốn và Quyết định số 19/2020/QĐ- TTg ngày 17/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ.

Đồng thời, Vụ Kết cấu hạ tầng giao thông khẩn trương hoàn thiện Đề án “Quản lý, vận hành khai thác và bảo trì hệ thống giao thông thông minh và hệ thống thu phí điện tử không dừng trên đường cao tốc”, trình Bộ Giao thông vận tải xem xét, quyết định.

Trước đó, về phương án đầu tư, yêu cầu kỹ thuật đối với phần mềm giao thông thông minh ITS, Ban Quản lý dự án 6 từng kiến nghị: “Trong điều kiện các dự án được triển khai độc lập, việc gom chung để đấu thầu sẽ gặp khó khăn trong triển khai và đặc biệt là trong quá trình vận hành, bảo trì. Do đó, phần mềm lõi, kiến nghị triển khai riêng theo từng dự án. Ngoài ra, bổ sung thêm yêu cầu phần mềm: có giải pháp tự động hóa xử lý, phân tích
dữ liệu sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, tự động đưa ra các báo cáo, hiển thị trên màn hình điều khiển bản đồ thông minh GIS các thông tin về sự cố, sự kiện… trong quản lý, vận hành”.