Theo Đề án Đổi mới cơ chế tài chính giáo dục và đào tạo giai đoạn 2008 - 2012 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, học phí khối trung cấp đến đại học sẽ từ 200.000 - 800.000 đồng/ tháng tùy theo ngành học. Học phí mầm non, phổ thông không vượt quá 6% thu nhập của gia đình.
Tính toán của bộ này dựa trên cơ sở mức thu nhập bình quân 1 người/tháng của cả nước năm 2008 là 871.000 đồng, mức học phí mới bình quân là 44.000 đồng/tháng. Tuy nhiên, do thu nhập bình quân của 3 vùng (thành thị, nông thôn, miền núi) khác nhau nên mức học phí của 3 vùng này cũng khác nhau.
Học phí đóng theo từng vùng
Học sinh thành thị sẽ phải đóng bình quân 113.000 đồng/tháng; ở khu vực nông thôn thì mức học phí phổ thông chỉ còn 22.000 đồng/tháng (dựa trên mức thu nhập bình quân đầu người là 693.000 đồng/tháng); ở miền núi cơ bản không phải đóng học phí.
Dựa trên tiêu chí này, Tp.HCM là địa phương có mức đóng học phí cao nhất: 184.000 đồng/tháng (tính theo thu nhập năm 2008) và dự kiến năm 2010, mức học phí bình quân sẽ là 257.000 đồng/tháng. Tiếp đến là Bình Dương là 139.000 đồng/tháng và tăng lên 196.000 đồng/tháng vào năm 2010. Hà Nội đứng thứ 3 với mức học phí 112.000 đồng/tháng và tăng lên 159.000 đồng/tháng vào năm 2010...
Theo Dự thảo thì khung học phí đại học chia thành 7 nhóm ngành đào tạo. Mức khung học phí cao nhất thuộc nhóm ngành y dược (290.000- 800.000 đồng/tháng); thấp nhất là nhóm ngành đào tạo sư phạm (200.000- 500.000 đồng/tháng), nông - lâm - thủy sản (230.000-550.000 đồng/tháng), khoa học xã hội - kinh tế - luật (250.000-550.000 đồng/tháng). Ba nhóm ngành kỹ thuật - công nghệ, khoa học tự nhiên và thể dục thể thao - nghệ thuật có khung học phí bằng nhau (270.000-650.000 đồng/tháng)...
Đối với trung cấp nghề và cao đẳng nghề, khung học phí dự kiến cho giai đoạn đến 2012 được chia theo 8 nhóm nghề đào tạo. Trong đó, khối kỹ thuật điện tử, bưu chính viễn thông có khung học phí thấp nhất (200.000-500.000 đồng/tháng); cao nhất là học phí của khối ngành thăm dò địa chất - thủy văn - khí tượng (300.000-700.000 đồng/tháng); khối hàng hải có mức khung học phí từ 260.000 – 610.000; Khối Y tế, dược là 250.000 - 580.000 đồng/tháng; khối cơ khí luyện kim, kỹ thuật nhiệt và điện, kỹ thuật xây dựng 240.000 - 560.000 đồng/tháng; khối công nghệ lương thực và thực phẩm là 230.000 - 540.000 đồng/tháng; khối kỹ thuật bảo quản và vật tư hàng hoá là 220.000 - 530.000 đồng/tháng; khối văn hoá thể thao – du lịch là 210.000 - 520.000 đồng/tháng.
Vẫn thực hiện chính sách miễn, giảm
Theo đề xuất của Bộ Giáo dục và Đào tạo, học phí mầm non, phổ thông không vượt quá 6% thu nhập của gia đình; các trường phổ thông chuyên là cơ sở giáo dục để đào tạo nhân tài của các địa phương nên mức học phí ở các trường phổ thông chuyên không cao hơn các trường phổ thông đại trà trên địa bàn.
Các trường dân tộc nội trú được Nhà nước đầu tư, hỗ trợ hoàn toàn chi phí hoạt động, người học không phải đóng học phí. Bộ Giáo dục và Đào tạo khẳng định tiếp tục thực hiện miễn học phí đối với học sinh tiểu học, học sinh thuộc diện chính sách, thuộc diện hộ nghèo theo tiêu chuẩn quốc gia. Đồng thời sẽ thực hiện giảm học phí cho các đối tượng cận nghèo và gia đình chính sách, ngành nghề cần khuyến khích.
Riêng chính sách miễn học phí đối với sinh viên ngành sư phạm hiện nay dự kiến sẽ được thay bằng chính sách tín dụng sinh viên. Theo đó, sinh viên sư phạm vay vốn tín dụng để đóng học phí, sau khi ra trường, nếu đi dạy học ít nhất 5 năm (đại học, cao đẳng) và 3 năm (trung cấp chuyên nghiệp), Nhà nước sẽ xóa nợ (cả gốc lẫn lãi).
Về phương thức thực hiện các chính sách hỗ trợ, thay vì do các cơ sở giáo dục thực hiện chính sách miễn giảm học phí cho người học như hiện nay, theo đề án sẽ chuyển sang phương thức Nhà nước thực hiện cấp trực tiếp học phí cho các đối tượng được miễn, giảm để người học thực hiện đóng học phí cho các cơ sở giáo dục.
Theo dự kiến của Bộ Giáo dục và Đào tạo, khoảng tháng 7 tới sẽ ban hành Nghị định của Chính phủ về cơ chế tài chính của giáo dục và đào tạo giai đoạn 2009 - 2012 và Thông tư liên tịch của Bộ GD- ĐT và Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện thu, chi và quản lý học phí ở các cơ sở giáo dục và đào tạo công lập để thực hiện từ học kỳ I năm học 2009 - 2010.