Sở Thông tin và Truyền thông TP.HCM, Hội Xuất bản Việt Nam, Công ty TNHH Đường sách TP.HCM mới đây đã phối hợp tổ chức hội nghị tổng kết hoạt động Đường sách TP.HCM năm 2023. Theo đó, tổng doanh thu các đơn vị tại đường sách trong năm ngoái đạt 59,32 tỷ đồng, số bản sách bán ra đạt gần 720.000 cuốn.

Đây là số liệu ghi nhận hoạt động kinh doanh tại các gian hàng, không cộng gộp doanh thu của các hội sách dọc tuyến lòng đường như Hội sách Tết Nguyên đán, Hội sách thiếu nhi thành phố, Hội sách xuyên Việt, các hội sách mini, khuyến đọc…

ĐIỂM HẸN VĂN HÓA

Như vậy, sau 8 năm hoạt động, doanh thu Đường sách tăng gấp 2,3 lần so với năm đầu tiên, và tăng trưởng đều đặn qua các năm (không tính 2 năm ảnh hưởng đại dịch Covid-19). Ông Lê Hoàng, Giám đốc Công ty TNHH Đường sách TP.HCM cho biết về doanh thu, có 16 đơn vị ghi nhận tăng, 5 đơn vị ghi nhận giảm. 8 đơn vị đạt doanh thu trên 3 tỷ đồng và doanh thu 2 quán cà phê chiếm 9% tổng doanh thu. Xét theo phân khúc bán hàng thì bán lẻ chiếm 70% (online chiếm 20%), bán sỉ chiếm 30%...

“Những con số này cho thấy các đơn vị đã nhanh nhạy trong phương thức bán hàng. Bên cạnh phương thức bán lẻ truyền thống của những năm trước đây thì bây giờ tăng cường phương thức bán online và bán sỉ, góp phần giúp doanh số tăng lên một cách ấn tượng như vậy”, ông Lê Hoàng, Giám đốc Đường sách TPHCM cho biết. Đây là minh chứng Đường sách đã thực hiện đúng nhiệm vụ đóng góp vào hoạt động kinh doanh của thành phố, dù trong một năm bối cảnh nền kinh tế chung gặp nhiều khó khăn.

Bên cạnh đó, ông Lê Hoàng cũng cho biết doanh thu mảng sách thiếu nhi của Đường sách năm 2023 giảm so với năm 2022 (từ 10 tỷ đồng xuống còn gần 8 tỷ đồng), tuy nhiên doanh số bán ra lại tăng (từ 150.000 cuốn lên 166.000 cuốn). Điều này phần nào đạt được nhờ lượng sách bán trong các đợt giảm giá.

Ông Lê Hoàng cho rằng khó nhận định số lượng đầu sách tương đối này là tín hiệu tích cực hay tiêu cực. Đơn cử trong các năm trước đây, tổng số tựa sách phát hành của ngành xuất bản có thể lên đến 40.000, tăng hơn 30% so với năm trước đó nhưng các đơn vị lại bán được chưa đến 20% lượng bản in. Do đó rất nhiều đơn vị đã tính toán chiến lược tiếp cận thị trường, cân đối giữa lượng phát hành và tiêu thụ sản phẩm.

Nhà xuất bản Trẻ được xem là đơn vị kinh doanh hiệu quả tại Đường sách. Trong tổng doanh thu Đường sách năm 2023, đơn vị này chiếm đến 1/5. Nhân dịp này, bà Phan Thị Thu Hà, Giám đốc NXB Trẻ lại mong muốn các đơn vị cùng xác định và cam kết chỉ bán sách thật, tránh gây cảm giác hoang mang và thiệt thòi cho bạn đọc khi đến với Đường sách TP.HCM. Bà Thu Hà cũng cho rằng, các đơn vị tại Đường sách cần có sự đồng bộ và thống nhất trong các chính sách bán hàng, chiết khấu, giảm giá… “Ngoài ra, cần có thêm những hoạt động về đêm để có thể thu hút bạn đọc đến với Đường sách”, bà Hà nói thêm.

TS. Nguyễn Thị Quỳnh Nga, Giám đốc NXB Chính trị quốc gia Sự thật (Chi nhánh tại TP.HCM) chia sẻ: “Là đơn vị tham gia hoạt động tại Đường sách mới nhất (10.2022), NXB nhận thấy bên cạnh việc thực hiện nhiệm vụ chính trị, tăng doanh thu, thì NXB đã quảng bá được thương hiệu, cải thiện hình ảnh trong mắt người đọc”.

Bà Quỳnh Nga cũng cho rằng nếu đã xác định Đường Sách là điểm đến văn hóa, thì nên tô đậm thêm nét văn hóa tại nơi đây. Song song đó, mỗi người bán sách, làm việc tại Đường sách cũng phải là một đại sứ văn hóa, không chỉ giới thiệu sách mà còn giới thiệu được về đặc điểm văn hóa của TP cũng như những địa điểm văn hóa - du lịch khác cho du khách…

TĂNG CƯỜNG CÁC HOẠT ĐỘNG “KINH TẾ ĐÊM”

Bên cạnh những số liệu về doanh thu, doanh số, Đường sách còn trải qua năm 2023 sôi nổi với các hoạt động, sự kiện. Lượng khách đến với Đường sách TP.HCM trong năm 2023 ước tính tăng 10%, ước khoảng 3,3 triệu lượt khách. Khách bắt đầu đông dần từ cuối quý ba đến hết năm, nhất là khách quốc tế.

Theo đó, năm 2023 đường sách có tổng cộng 275 sự kiện, trong đó ghi nhận tăng số lượng các các chương trình chủ điểm, giao lưu văn hóa-nghệ thuật, giao lưu với học sinh. Đặc biệt, số lượng hội sách tăng gấp đôi so với năm 2022. Các hội sách từ quy mô cấp thành phố đến hội sách mini của các đơn vị, chương trình giảm giá, khuyến mãi liên tục là cơ hội để bạn đọc nhí mua được nhiều sách hơn với giá ưu đãi cao hơn.

Dù vậy, Đường sách TP.HCM còn nhiều hạn chế. Nhiều sự kiện còn đơn điệu, chưa sáng tạo, chưa có các hoạt động vào ban đêm. Đơn vị không có nhiều sản phẩm, sân chơi văn hóa nghệ thuật, hoạt động trải nghiệm phục vụ du khách quốc tế. Sách về văn hóa, lịch sử, văn học Việt Nam, cẩm nang du lịch ngoại văn, song ngữ, sản phẩm lưu niệm cũng chưa đặc sắc. "Khách quốc tế đến vì đường sách là điểm được đưa vào tuyến du lịch, chứ thực ra, sản phẩm, dịch vụ nơi đây chưa đáp ứng được yêu cầu của họ", ông Lê Hoàng nhận định.

Vì vậy, trong năm 2024, ngoài tổ chức, điều hành các hoạt động đúng theo định hướng, chỉ đạo của Hội Xuất bản Việt Nam và Sở Thông tin Truyền thông TP.HCM để tổ chức thêm nhiều hoạt động tại cả Đường sách TP.HCM và Đường sách TP.Thủ Đức, đơn vị sẽ phối hợp với các sở ban ngành, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật tổ chức hoạt động sự kiện về đêm. Đẩy mạnh hoạt động dành cho trường học, tạo điều kiện để các trường đến Đường sách tham gia hoạt động chuyên đề về sách, nghề nghiệp và tổ chức tiết học trải nghiệm ngoài nhà trường…

Theo ông Trần Đình Ba, Phó Giám đốc NXB Tổng hợp TP.HCM, giờ đây, Đường sách TP.HCM không đơn thuần là nơi buôn bán, phát hành sách; mà nơi đây đã trở thành điểm đến về văn hóa, góp phần lan tỏa văn hóa đọc đến công chúng. “Trong thời gian tới, hy vọng Đường sách TP.HCM tiếp tục có nhiều kết nối với các trường học để tổ chức nhiều hoạt động cho các em thiếu nhi liên quan tới sách. Bởi khi đưa các em tới đây, thông qua các hoạt động trải nghiệm, sẽ giúp cho tình yêu sách vở của các em tốt hơn”, Phó Giám đốc NXB Tổng hợp TP.HCM bày tỏ.