Đây là nội dung chính trong thư góp ý của một độc giả gửi tới Bộ trưởng Bộ Tài chính, Chủ tịch Ủy Ban Chứng khoán và VnEconomy.

Thư đề tên tác giả Nam Hoàng, Đại học Stanford (Mỹ), nói về định hướng sửa đổi Quyết định số 76/2004/TT-BTC ngày 22/9/2004 của Bộ Tài chính về Quy chế lựa chọn doanh nghiệp kiểm toán được chấp thuận.

Theo khuyến nghị của tác giả, dự kiến sửa đổi Quyết định số 76/2004/TT-BTC của Bộ Tài chính là chưa cần thiết; nếu tiến hành theo hướng nới lỏng sẽ là “bước đi lùi trong lịch sử phát triển và giảm chất lượng của kiểm toán Việt Nam”.

Dự kiến sửa đổi, theo trích dẫn của tác giả từ báo Đầu tư Chứng khoán: “Bộ Tài chính đang dự thảo sửa đổi Quyết định 76 theo hướng nới điều kiện cho các công ty kiểm toán, theo đó sẽ xem xét cấp phép cho doanh nghiệp kiểm toán có thời gian hoạt động (tính đến thời điểm nộp hồ sơ) 3 năm và có 5 kiểm toán viên hành nghề từ 2 năm trở lên; với những công ty có 10 kiểm toán viên hành nghề trở lên chỉ cần thời gian thành lập 6 tháng”.

Với định hướng đó, tác giả lo ngại sẽ làm cho sự phân chia trong các công ty kiểm toán diễn ra mạnh mẽ, đi ngược lại xu thế kiểm toán cần phải phát triển bền vững, cần tập hợp, sáp nhập để nâng cao chất lượng và sức mạnh.

Hiện tại, số lượng công ty kiểm toán tại Việt Nam thành lập từ năm 2002 trở về trước có thâm niên trên 5 năm là 36 công ty, nhưng mới chỉ có 12 công ty kiểm toán được chấp thuận.

“Vấn đề là ở chỗ 24 công ty còn lại cần đầu tư, nâng cao chất lượng dịch vụ, số lượng kiểm toán viên để đáp ứng được các qui định của Quyết định 76 /2004/TT-BTC. Các công ty kiểm toán khác mới thành lập từ năm 2005 đang có xu hướng sát nhập với 24 công ty tiềm năng nói trên nhằm tăng số lượng kiểm toán viên, nâng cao chất lượng. Do đó, Quyết định 76 của Bộ Tài chính sẽ góp phần vào việc nâng cao chất lượng của kiểm toán Việt Nam”, tác giả Nam Hoàng nhận định.

Bởi vậy, nếu tiến hành sửa đổi Quyết định 76, tác giả cho rằng có thể sẽ gặp những rủi ro bởi quy định tại Quyết định 76 đã có những yêu cầu tương đối phù hợp với các công ty kiểm toán được chấp thuận để nâng cao chất lượng thông tin tài chính cho doanh nghiệp được kiểm toán.

Việc sửa đổi “nới lỏng” như dự kiến sẽ khó đảm bảo chất lượng kiểm toán, theo đó chất lượng công bố thông tin, tính tin cậy của thông tin sẽ bị ảnh hưởng. “Nới lỏng” có thể dẫn đến những rủi ro về thông tin tài chính, tác động đến lợi ích nhà đầu tư trong và ngoài nước, đến môi trường đầu tư và sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

“Thị trường chứng khoán đang ở thời điểm “ảm đạm”, việc “nới lỏng” sẽ làm nhiều nhà đầu tư hoài nghi về chất lượng thông tin tài chính và sẽ ảnh hưởng không tốt đến sự phát triển của thị trường”, tác giả lo ngại.

Theo đó, khuyến nghị của tác giả được gửi đến Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán là chưa cần thiết phải sửa đổi Quyết định 76, bởi quyết định này vẫn phù hợp với điều kiện của Việt Nam và tương đối tiệm cận với thông lệ của các quốc gia có thị trường chứng khoán phát triển trên thế giới.

Đầu tháng này, những thông tin liên quan đến kế hoạch sửa đổi Quyết định 76 của Bộ Tài chính đã thu hút sự chú ý của dư luận. Nếu tiến hành sửa đổi, có thể Bộ sẽ lấy ý kiến rộng rãi để hoàn thiện hơn quyết định quan trọng này.