Anh Hùng, một nhà đầu tư lâu năm trên thị trường chứng khoán Việt Nam cho biết cũng đang tò mò tìm xem “chứng trường” xứ Lào thế nào. Tuy nhiên, “mò” mãi cũng không ra trang web của Sở Giao dịch Chứng khoán Lào hay cái bảng điện nào như ở Việt Nam! Loanh quanh vẫn chỉ vài thông tin sơ sài giới thiệu mà mấy trang web của Việt Nam đăng tải.

Nhu cầu tìm kiếm thông tin về thị trường chứng khoán Lào rộ lên hơn tuần gần đây, đúng vào lúc thị trường chứng khoán trong nước èo uột. Rất có thể tâm lý chán nản của nhà đầu tư trong nước lại được “cộng hưởng” bởi những thông tin quá “long lanh” từ thị trường chứng khoán Lào: thị trường “xứ núi” mà có T+2, lại được cùng mua cùng bán! Quả là gãi đúng chỗ ngứa cho nhà đầu tư xứ Việt!

Đa số bức xúc của cộng đồng đầu xoáy vào chỗ này, mà quên đi nhiều quy định khác như phân chia đợt khớp lệnh, giới hạn tỉ lệ sở hữu, bước giá, nguyên tắc khớp lệnh... cũng không khác mấy, thậm chí có chỗ còn “quê” hơn Việt Nam.

“Nhìn Lào mà ngẫm đến ta, có mỗi chuyện T+2 mà chờ đợi cả năm trời chưa xong. Có lẽ cơ quan quản lý Việt Nam nên sang Lào học kinh nghiệm”, một nhà đầu tư than thở trên diễn đàn. Cứ tâm lý đó mà suy, có lẽ nhà đầu tư Việt đề cao chứng khoán Lào vì “ức” thị trường trong nước mà thôi!

Đáp ứng nhu cầu tò mò của nhà đầu tư Việt, một số trang web thông tin trong nước đã tích cực đăng tải thông tin về diễn biến thị trường chứng khoán Lào, dù không phải ai cũng nhớ nổi tên của hai doanh nghiệp niêm yết đầu tiên. Thủ tục đăng ký mở tài khoản, các quy chế giao dịch... của thị trường Lào cũng được thông tin rầm rộ cứ như sắp có làn sóng nhà đầu tư Việt rũ áo chạy sang Lào ngay tuần tới.

Trong bối cảnh thị trường chứng khoán Việt lình xình đầu tuần, không ít nhà đầu tư càng nóng ruột với hàng loạt thông tin như một trong những nhà quản lý quỹ tài ba nhất thế giới Mark Mobius nhận định “xanh rờn”: “Lào là một trong số các thị trường mới nổi có sức thu hút đặc biệt đối với chúng tôi”. Ông này cách đây không lâu cũng không ngớt khen thị trường chứng khoán Việt Nam! Đại diện một công ty chứng khoán trong nước có góp vốn mở công ty chứng khoán tại Lào cũng phát biểu “Đang có một làn sóng các nhà đầu tư châu Á đổ bộ xuống thủ đô Vientiane. Họ đang tìm kiếm các cơ hội tại thị trường chứng khoán non trẻ này...”.

Chỉ cần dạo qua vài diễn đàn quen thuộc của cộng đồng đầu tư Việt, các chủ đề bàn tán về thị trường chứng khoán Lào hôm nay đã chìm nghỉm. Thay vào đó là hàng loạt chủ đề quen thuộc về nhận định thị trường, "phím" hàng, hô hào với cổ phiếu X, Y, Z...

Lý do cực kỳ đơn giản: chứng khoán Việt Nam đang lên! Hai hôm nay VN-Index xanh nhẹ và nhiều cổ phiếu tăng mạnh. Thường cứ chứng khoán tăng giá thì bao nhiêu trăn trở của nhà đầu tư về hạn chế của phương thức giao dịch hay cơ chế quản lý gì gì đều biến mất hết. Thị trường Lào hóa ra lại bị phát hiện với đủ thứ bất cập, như không có giao dịch liên tục giống xứ ta, tỉ lệ sở hữu của khối ngoại chỉ là 3% đối với một nhà đầu tư...

Với hạn chế về chuyển ngoại hối ra nước ngoài, nhà đầu tư Việt có muốn ham hố thị trường chứng khoán Lào cũng không dễ. Đăng ký “lậu” thì không an toàn, hoạt động đầu tư ủy thác cũng khó khăn. Đó là chưa nói đến chuyện rủi ro của một thị trường có quy mô thanh khoản quá nhỏ. Không ít nhà đầu tư trong nước cũng có lúc nào đó tơ tưởng đến khả năng qua Lào để được quay lại thời kỳ 2000-2001 của thị trường chứng khoán Việt Nam với giá cổ phiếu thăng thiên.

Tuy nhiên, chắc chắn không thể có làn sóng nhà đầu tư Việt chạy qua Lào, cũng chẳng cần lo “sàn” Lào hút vốn. Nguyên nhân trước hết chính từ các rào cản về ngoại hối của Việt Nam và kế đó là không ít rủi ro cho nhà đầu tư cá nhân đơn thương độc mã qua Lào chinh chiến.

Theo ông Nguyễn Hoàng Hải, Tổng thư ký Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính, mới nhìn qua tưởng đầu tư sang thị trường chứng khoán Lào “ngon ăn” nhưng thực tế để bỏ vốn vào còn nhiều vấn đề. Thứ nhất là các thông tin về vĩ mô, như tăng trưởng, ngoại hối, xuất nhập khẩu... nói chung là cần các thông tin phân tích từ trên xuống để hiểu môi trường kinh doanh. Tiếp đến là các chính sách quản lý thị trường, chính sách thuế, tỉ giá... đối với nhà đầu tư nước ngoài.

“Vấn đề chính sách cần được quan tâm nhiều vì ngay ở Việt Nam, mặc dù có nhiều năm kinh nghiệm rồi nhưng quản lý vẫn còn khúc mắc. Mặc dù thị trường Lào đi sau, có thể rút được kinh nghiệm nhiều nhưng chắc chắn vẫn có những vấn đề nảy sinh có thể chưa lường hết được”, ông Hải nói.

Một vấn đề nữa cũng hết sức quan trọng là mặt bằng thông tin và rào cản ngôn ngữ, độ tin cậy của kết quả kinh doanh hay các chuẩn mức tài chính. Theo ông Hải, ở Việt Nam đến tận bây giờ nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn vướng rào cản này và thời điểm cách đây 5-7 năm mọi thứ còn ấu trĩ hơn nữa. 

Thông thường ai cũng nuối tiếc sai lầm trong quá khứ và với nhà đầu tư chứng khoán thì chữ “nếu” càng “to” hơn nữa. Nếu được quay lại thời điểm thị trường 2000-2001 hay 2006-2007 thì có lẽ danh sách các tỷ phú chứng khoán phải thay đổi nhiều. Thị trường chứng khoán Lào hấp dẫn nhà đầu tư Việt một phần vì gợi nhớ như đoạn phim quay chậm lại thời kỳ vàng son và “điên rồ” của thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, trước khi có cơ hội xem lại đoạn phim đó, nhà đầu tư nên quan tâm hơn đến danh mục trên thị trường hiện tại.