Số nhà quản lý quỹ đầu cơ dự báo thị trường tài chính toàn cầu sắp bước vào một đợt hỗn loạn mới đang ngày càng tăng.

Ông Greg Coffey, cựu "ngôi sao" quản lý quỹ thuộc Moore Capital Management và đã tách ra mở quỹ riêng năm nay, so sánh đợt biến động hồi tháng 5 với sự kết thúc của bong bóng dotcom hồi năm 2000. Nhà quản lý quỹ Russell Clark của Horseman Capital Management, một trong những nhà quản lý quỹ thiên về đầu cơ giá xuống nhiều nhất ở châu Âu, thì nhắc lại những ký ức về cuộc khủng hoảng tài chính 2008 trong một lá thư gửi khách hàng.

Hai nhà quản lý quỹ đầu cơ vào hàng nổi tiếng nhất ở châu Âu nói trên không phải là những người duy nhất dự báo rằng cuộc tăng giá tài sản kéo dài suốt 1 thập kỷ qua trên toàn cầu đang bước vào hồi kết. Cơ sở của dự báo này là các ngân hàng trung ương tiến tới bình thường hóa chính sách tiền tệ và sự nổi lên của chủ nghĩa dân túy đe dọa dòng chảy tự do thương mại.

Tỷ phú, "trùm" đầu cơ George Soros hồi tháng 5 cảnh báo một cuộc khủng hoảng tài chính mới có thể sắp xảy đến và đe dọa sự sống còn của Liên minh châu Âu (EU). Crispin Odey, một nhà đầu cơ ở London, thì đã dự báo về sự suy sụp của thị trường từ mấy năm trước, và đã lỗ khá nhiều tiền vì đặt cược vào dự báo này.

"Bóng ma của năm 2000 đang hiện ra trước chúng ta", ông Coffey nói trong một bức thư hồi tháng 5 gửi các nhà đầu tư của quỹ Kirkoswald Capital Partners do ông sáng lập. "Đừng phạm sai lầm, đây là môi trường của chúng ta hiện nay, và sẽ kéo dài đến hết năm 2018".

Đặt cược vào sự suy sụp của thị trường - một trong những ưu thế chính mà các quỹ đầu cơ có được so với các quỹ đầu tư truyền thống - đã trở thành một chiến lược gây thua lỗ trong nhiều năm qua, khi các ngân hàng trung ương trên toàn cầu mạnh tay mua vào tài sản để hỗ trợ thị trường. Quỹ đầu cơ European Inc. của ông Odey lỗ 50% trong năm 2016 và lỗ thêm 22% nữa trong năm 2017.

"Kể từ cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, số nhà dự báo bi quan đã tăng mạnh", chiến lược gia Philippe Ferreira thuộc quỹ Lyxor Asset Management có trụ sở ở Paris phát biểu. "Nhưng ngoài rủi ro chính trị, nền kinh tế toàn cầu đang vận hành tốt".

Nhưng đã có những bằng chứng cho thấy sự ổn định của thị trường trong những năm qua bắt đầu kết thúc.

Hàng nghìn tỷ USD vốn hóa đã bị cuốn phăng khỏi thị trường chứng khoán toàn cầu hồi đầu tháng 2, khi mức độ biến động bất ngờ tăng mạnh, gây ngạc nhiên cho những nhà đầu tư đặt cược vào khả năng các ngân hàng trung ương sẽ tiếp tục in tiền để hỗ trợ thị trường.

Biến động đã trở lại vào tháng 5 khi bất ổn chính trị ở Italy châm ngòi cho một đợt bán tháo, và tiếp tục trong tháng 6 này khi căng thẳng thương mại leo thang mạnh giữa các nền kinh tế lớn nhất thế giới.

"Một số nhà quản lý quỹ đầu cơ đã bỏ lỡ đợt tăng giá tài sản những năm qua. Giờ đây, họ chuyển sang đặt cược vào một cuộc điều chỉnh của thị trường", nhà quản lý quỹ Nicolas Roth thuộc công ty Reyl & Cie ở Thụy Sỹ phát biểu.

Biến động hồi tháng 5 đã giúp tỷ phú Alan Howard lãi 37% trong quỹ đầu cơ 2,3 tỷ USD của ông. Quỹ của ông Clark đã lãi 4,3% trong 5 tháng đầu năm, còn quỹ của ông Coffey lãi 3,7% chỉ trong 2 tháng giao dịch đầu tiên.

Ông Clark, nhà quản lý quỹ nắm trong tài lượng tài sản 1,2 tỷ USD, nói rằng những xu hướng thị trường hiện nay khiến ông nhớ lại năm 2008, năm mà quỹ đầu cơ của ông lãi 31%. Tỷ suất lợi nhuận và định giá cổ phiếu đang cao, bên cạnh giá hàng hóa cơ bản và lãi suất cùng tăng. Một lượng tiền lớn đã đổ vào thị trường, cho dù các yếu tố nền tảng bắt đầu chuyển xấu.

"Tôi hào hứng hơn là lo ngại vào thời điểm này", ông Clark viết trong thư gửi nhà đầu tư, nhấn mạnh rằng ông sẽ tiếp tục giữ các trạng thái đầu cơ giá xuống, cho dù các trạng thái này đã khiến ông thua lỗ trong 2 tháng qua.

Ông Odey thì đưa dẫn chứng về khả năng thị trường khắp rơi vào tình trạng suy sụp: những cổ phiếu được đầu cơ giá lên nhiều nhất đã tăng khoảng 30% trong vòng 2 tháng. Khi điều này xảy ra, thì khả năng thị trường rơi vào điều chỉnh trong vòng 6 tuần là hơn 80%.

"5 năm qua, chính sách nới lỏng định lượng đã đẩy giá tài sản tăng. Các nhà đầu tư hưởng lợi từ cả sự lười biếng và hoạt động bắt đáy", ông Coffey viết trong bức thư gửi nhà đầu tư hồi tháng 5. "Năm nay, chiến lược này sẽ gặp thách thức".