Thời gian gần đây, cùng với sự khó khăn chung của nền kinh tế và tình trạng kém khởi sắc của bất động sản, các loại hình kinh doanh cho thuê chung cư, nhà riêng, nhà mặt phố, nhà trọ, cửa hàng, văn phòng đang trở nên ảm đạm hơn bao giờ hết. Đặc biệt, vào những ngày cuối năm, chủ nhà thì tất bật tìm khách, nhưng nhu cầu khách thuê vẫn chưa tăng trở lại.

 HẦU HẾT MỌI LOẠI HÌNH ĐỀU "Ế ẨM"

Báo cáo thị trường bất động sản tháng 12/2023 của Batdongsan.com.vn cho thấy, lượng tin đăng cho thuê bất động sản trên toàn trang tăng 21% so với tháng trước và 2% so với cùng kỳ năm trước. Sản phẩm có lượng tin rao cho thuê nhiều nhất trong tháng vừa qua là nhà trọ với mức tăng 58% so với tháng trước. Tương tự, lượng tin rao cho thuê cửa hàng kinh doanh tăng 28%, văn phòng và chung cư có lượng tin rao thuê tăng từ 7-9%.

Tuy nhiên, trái ngược với nhu cầu cho thuê, nhu cầu tìm thuê bất động sản vẫn chưa cải thiện, tiếp tục đà giảm 6% so với tháng trước và 14% so với cùng kỳ năm 2022. Xu hướng giảm nhu cầu thuê mạnh ở các loại hình chung cư, nhà riêng, nhà phố, cửa hàng và văn phòng từ 5-14% so với tháng trước.

Trong đó, tại thị trường cho thuê ở Hà Nội, nhu cầu cho thuê bất động sản tăng khi số lượng tin rao phân khúc này tăng 7% so với tháng 11/2023, song nhu cầu tìm thuê lại giảm tiếp 2%. Xu hướng tìm thuê giảm mạnh ở hầu hết loại hình. Cụ thể: tìm thuê cửa hàng giảm 20%; nhà mặt phố, nhà riêng Hà Nội cùng giảm 18%, nhà trọ giảm 15%; văn phòng giảm 11% và chung cư giảm 8%.

Tương tự, ở TP. HCM, lượng tin rao cho thuê nhà có xu hướng tăng trong tháng cuối năm. Theo đó, tin rao tìm khách thuê cho loại hình căn hộ chung cư TP.HCM tăng 8%, nhà trọ tăng 6%, văn phòng tăng 3%. Tuy nhiên, dù lượng tin rao cho thuê bất động sản tăng, nhưng nhu cầu tìm thuê tại TP.HCM tiếp tục giảm đối với lượt tìm thuê căn hộ, nhà riêng, nhà mặt phố lần lượt là 4%, 13% và 13%.

Lý giải về tình trạng cho thuê bất động sản “ế ẩm”, một số nguyên nhân được chỉ ra rằng, giá cho thuê hiện nay không những không hạ nhiệt mà một số chủ nhà còn muốn tăng thêm giá, dẫn tới sự lệch pha giữa kỳ vọng của chủ nhà và thực tế khả năng chi trả của người đi thuê. Trong khi một lượng lớn bất động sản không bán ra được đang chuyển dịch dần sang cho thuê, vừa để kiếm thêm dòng tiền, vừa cầm cự thời gian cuối năm giúp tìm kiếm khách mua sau Tết.

KHÓ KHĂN SẼ GIẢM DẦN QUA CÁC THÁNG

Về thị trường bất động sản cho thuê trong năm 2024, các chuyên gia nhận định sẽ còn khó khăn khi nền kinh tế nói chung phải đối mặt với thách thức và bất động sản nói riêng vẫn cần nhiều thời gian để phục hồi. Song khó khăn của thị trường này dự báo sẽ giảm dần qua các tháng và tăng trưởng trở lại ở những loại hình đáp ứng nhu cầu thuê của số đông như: nhà trọ, phòng trọ, căn hộ chung cư cho thuê và nhà phố tại một số khu vực trung tâm có phục hồi về bán lẻ.

Theo ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan.com.vn khu vực miền Nam, căn hộ cho thuê và nhà trọ tiếp tục hoạt động ổn định nhờ nhu cầu của hai loại hình này rất lớn. Với căn hộ, những dự án vị trí gần kề trung tâm vẫn được khách hàng có thu nhập ổn định thuê. Bên cạnh đó, loại hình nhà trọ, phòng trọ khu vực trung tâm, nhu cầu thuê cũng cao, tập trung vào nhóm nhân viên văn phòng, lao động trẻ và học sinh, sinh viên. Còn khu vực ngoại thành, nhà trọ, phòng trọ gần khu công nghiệp sẽ khai thác cho thuê tốt, bởi sự trở lại của đội ngũ lao động sau thời gian nghỉ Tết, trong khi khu nhà trọ gần trường đại học, cao đẳng là điểm đến ưa chuộng của nhóm sinh viên.

Tuy nhiên, ông Lê Bảo Long, Giám đốc Chiến lược của Batdongsan.com.vn, đánh giá phần lớn người Việt chỉ sẵn sàng dành từ 10% - 30% thu nhập cho việc thuê nhà mỗi tháng. Nhưng thực tế hiện nay, mức giá cho thuê nhà trọ trung bình ở Hà Nội và TP.HCM lần lượt là 3,5 và 4,8 triệu đồng, còn giá cho thuê chung cư trung bình tại hai thành phố ước khoảng 12,5 - 13 triệu đồng. Điều này đồng nghĩa để một người/hộ gia đình đủ tài chính thuê nhà, thì tổng thu nhập mỗi tháng của họ phải từ 15 – 20 triệu đồng nếu chọn nhà trọ, và 30 - 40 triệu đồng nếu thuê chung cư. Đây không phải là mức thu nhập thấp đối với đa số người Việt. Vì vậy, giá thuê nhà neo cao đang là một trở ngại đối với người dân. Để khắc phục khó khăn tài chính, người thuê có thể sẽ chủ động tìm bất động sản diện tích nhỏ hoặc nằm ở vị trí xa trung tâm hơn. Riêng phân khúc nhà phố, cửa hàng cho thuê, giá ổn định trong các tháng đầu năm.

“Mặc dù tồn tại nhiều khó khăn nhưng vì tài chính chưa cho phép việc sở hữu bất động sản nên xu hướng đi thuê vẫn tăng lên trong nửa đầu năm 2024. Trong đó, chung cư là loại hình bất động sản được người thuê quan tâm nhiều nhất (43%), sau đó tới nhà riêng (18%) và nhà trọ (18%), chỉ một bộ phận nhỏ (9%) quan tâm đến nhà phố cho thuê”, ông Long nhấn mạnh.

Đánh giá chung loại hình bất động sản cho thuê, ông Trần Quang Trung, Giám đốc phát triển Kinh doanh Onehousing phân tích: "đầu tư để cho thuê có thể phù hợp với thời điểm này, bởi một nhà đầu tư thông minh họ sẽ biết thay vì bỏ trứng vào một giỏ thì người ta bỏ trứng vào nhiều giỏ. Trong hoạt động đầu tư bất động sản, cuối cùng chỉ là câu chuyện giá trị tài sản. Không quan trọng bạn sở hữu bao nhiêu và với hình thức nào mà quan trọng bất động sản của bạn đem lại cho bạn dòng tiền ra sao".