Tăng trưởng kinh tế Mỹ phục hồi mạnh hơn dự kiến ​​trong quý 2/2025, nhưng giới phân tích cho rằng dữ liệu này không phản ánh đúng tình trạng sức khỏe của nền kinh tế lớn nhất thế giới, vì nhập khẩu giảm chiếm phần lớn sự cải thiện trong số liệu tăng trưởng, trong khi nhu cầu trong nước tăng với tốc độ chậm nhất trong 2 năm rưỡi.

Theo hãng tin Reuters, các số liệu chi tiết từ báo cáo lần một về tổng sản phẩm quốc nội (GDP) quý 2 mà Bộ Thương mại Mỹ công bố ngày 30/7 đã vẽ nên một bức tranh về một nền kinh tế đang mất đà trong bối cảnh doanh nghiệp và hộ gia đình đương đầu với sự bất định từ chính sách thương mại của Tổng thống Donald Trump.

GDP TĂNG TRƯỞNG CHỦ YẾU DO NHẬP KHẨU GIẢM

Chi tiêu của người tiêu dùng - trụ cột chính của nền kinh tế Mỹ - đạt mức tăng trưởng vừa phải trong quý 2 sau khi gần như đình trệ trong quý 1. Đầu tư của doanh nghiệp vào trang thiết bị giảm mạnh sau khi đạt mức tăng trưởng hai con số trong quý trước. Đầu tư vào nhà ở, bao gồm xây dựng nhà ở và bán nhà, đã giảm quý thứ hai liên tiếp.

Mặc dù chính quyền ông Trump gần đây đã công bố đạt được một số thỏa thuận thương mại, nhưng các nhà kinh tế dự báo GDP của Mỹ sẽ tăng trưởng yếu ớt trong hai quý còn lại của năm nay vì mức thuế quan có hiệu lực thực tế của Mỹ trong thời gian tới sẽ thuộc hàng cao nhất kể từ những năm 1930. Giới chuyên gia lưu ý rằng khoảng 60% hàng nhập khẩu vẫn chưa được bao phủ bởi các thỏa thuận thương mại.

Bà Freya Beamish, nhà kinh tế trưởng tại TS Lombard, nhận xét: “Đây là một bức tranh không mấy đẹp đẽ do nhà hoạch định chính sách Mỹ tự gây ra. Một nền kinh tế vốn đang vận hành tốt bất chấp những dự báo suy thoái bây giờ đã rơi vào đình trệ”.

Dữ liệu từ Cục Phân tích kinh tế (BEA) thuộc Bộ Thương mại Mỹ cho thấy GDP của nước này tăng với tốc độ hàng năm là 3% trong quý trước. Trước đó, nền kinh tế đã giảm với tốc độ hàng năm 0,5% trong quý 1, đánh dấu quý giảm GDP đầu tiên của Mỹ sau ba năm. Trước khi báo cáo được công bố, các nhà kinh tế do Reuters thăm dò đã dự báo GDP phục hồi trong quý 2 với tốc độ hàng năm là 2,4%.  Tính cả nửa đầu năm, nền kinh tế tăng trưởng với tốc độ hàng năm 1,2%.

Sau báo cáo, các nhà kinh tế dự kiến ​​một nửa cuối năm ảm đạm của kinh tế Mỹ, cho rằng mức tăng trưởng cả năm chỉ đạt khoảng 1,5%, giảm mạnh từ mức tăng trưởng 2,8% của năm 2024 và dưới mức 1,8% mà các nhà hoạch định chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) coi là tốc độ tăng trưởng không gây lạm phát.

Cùng ngày 30/7, Fed giữ nguyên lãi suất tham chiếu ở mức 4,25%-4,50%, bất chấp áp lực đòi giảm lãi suất từ Tổng thống Trump. Fed thừa nhận sự chậm lại trong tăng trưởng trong nửa đầu năm và lưu ý rằng “sự không chắc chắn về triển vọng kinh tế vẫn ở mức cao”.

Việc ồ ạt nhập khẩu để tránh thuế quan đã đã dẫn tới kim ngạch nhập khẩu của Mỹ tăng mạnh trong quý đầu tiên, kéo theo là thâm hụt thương mại hàng hóa kỷ lục, gây áp lực giảm lên nền kinh tế. Áp lực đó đã được đảo ngược trong quý 2, khi nhập khẩu giảm ở mức kỷ lục 30,3%. Thâm hụt thương mại giảm đã đóng góp mức kỷ lục 4,99 điểm phần trăm vào tăng trưởng GDP, vượt xa mức giảm 3,17 điểm phần trăm trong tăng trưởng GDP do hàng tồn kho gây ra.

Số liệu thương mại và hàng tồn kho vốn là những thành phần dễ biến động nhất của GDP. Chi tiêu của người tiêu dùng tiêu dùng - bộ phận chiếm hơn 2/3 hoạt động kinh tế Mỹ - tăng với tốc độ 1,4% trong quý 2, sau khi tăng 0,5% trong quý đầu năm.

DẤU HIỆU ĐÁNG LO NGẠI VỀ NHU CẦU

Với việc thị trường lao động tăng trưởng chậm lại do doanh nghiệp ngại tuyển dụng thêm, tiêu dùng có thể sẽ chậm chạp trong thời gian còn lại của năm. Giá  hàng hóa cao hơn do thuế quan - tình trạng đã bắt đầu xuất hiện trong dữ liệu lạm phát tiêu dùng tháng 6 - cũng có thể cản trở chi tiêu tiêu dùng.

Các hộ gia đình có thu nhập trung bình và cao đang giữ vai trò là động lực chính của tăng trưởng tiêu dùng. Các nhà kinh tế cho rằng những người tiêu dùng có thu nhập thấp, vốn đã bị ảnh hưởng không cân xứng bởi lãi suất cao hơn và tăng trưởng tiền lương chậm lại, sẽ là đối tượng ảnh hưởng nặng nề nhất bởi thuế quan.

Nhưng áp lực cũng đang gia tăng đối với nhóm có thu nhập trung bình và cao. Ông Jeffrey Roach, nhà kinh tế trưởng tại LPL Financial, cho biết: “Tỷ lệ chậm trả nợ đang bắt đầu tăng đối với những người tiêu dùng có thu nhập cao hơn, nên chúng tôi kỳ vọng chi tiêu tiêu dùng sẽ giảm hơn nữa trong những quý tới”.

Chi tiêu của doanh nghiệp cho trang thiết bị tăng với tốc độ 4,8% trong quý 2 chậm lại so với tốc độ 23,7% mạnh mẽ của quý đầu tiên. Chi tiêu cho các công trình như nhà máy giảm trong quý thứ hai liên tiếp. Đầu tư vào nhà ở giảm với tốc độ 4,6%, mức lớn nhất kể từ quý 4 năm 2022, trong bối cảnh lãi suất thế chấp nhà còn cao.

Chi tiêu của Chính phủ liên bang giảm trong quý thứ hai liên tiếp. Xu hướng này có khả năng tiếp tục diễn ra trong bối cảnh Washington cắt giảm chi tiêu sâu đối với các chương trình ngoài quốc phòng và thực thi luật nhập cư.

Doanh số bán hàng cuối cùng cho người mua tư nhân trong nước - không bao gồm số liệu thương mại, hàng tồn kho và mua sắm chính phủ, và được các nhà kinh tế và hoạch định chính sách coi là thước đo tăng trưởng kinh tế cơ bản - tăng với tốc độ 1,2% trong quý 2. Đó là mức tăng chậm nhất trong nhu cầu trong nước kể từ quý 4 năm 2022 và thấp hơn tốc độ tăng trưởng 1,9% trong quý đầu tiên.

Ông Eugenio Aleman, nhà kinh tế trưởng tại Raymond James, nhận xét: “Những con số này cho thấy một nền kinh tế đã suy yếu đáng kể”.