Phát huy sức sáng tạo của trí thức khoa học và công nghệ
Phan Anh
21/05/2022, 14:00
Vị thế và yêu cầu của đất nước đang đòi hỏi đội ngũ trí thức khoa học công nghệ nước nhà phải miệt mài hơn nữa, sáng tạo hơn nữa, tạo ra nhiều giá trị hơn nữa cho cuộc sống từ các công trình nghiên cứu, phát minh, sáng chế của mình...
Lễ tôn vinh 106 trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu Việt Nam năm 2022
Phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là một đột phá chiến lược của đất nước, đặc biệt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu. Đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam chính là hạt nhân của tiến trình này...
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã nhấn mạnh điều này trong phát biểu chỉ đạo tại Lễ tôn vinh 106 trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu Việt Nam năm 2022 do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA) tổ chức ngày 21/5.
COI TRỌNG NHỮNG ĐÓNG GÓP CỦA TRÍ THỨC KHOA HỌC
Đây là lần thứ 4, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam tổ chức tôn vinh trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu. Qua 3 lần tổ chức đã góp phần tích cực vào công tác vận động trí thức và thúc đẩy sáng tạo khoa học và công nghệ, đẩy mạnh sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế.
Trong số 106 trí thức được vinh danh năm 2022 có: 50 trí thức do các Liên hiệp hội địa phương đề cử, 40 trí thức do các Hội ngành toàn quốc đề cử, 16 trí thức do Hội đồng Xét chọn đề cử; 68 người có học hàm, học vị từ phó giáo sư, tiến sĩ trở lên, 20 người có học vị thạc sĩ, 18 người có học vị cử nhân; 2 Anh hùng Lao động; 16 nữ, 90 nam.
Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc
Trong suốt chiều dài lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc, cha ông ta luôn quý trọng hiền tài và đội ngũ trí thức, coi hiền tài là nguyên khí quốc gia. Ngay từ khi đất nước mới giành độc lập, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Nước nhà cần phải kiến thiết, kiến thiết cần phải có nhân tài”. Trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Đảng ta luôn nhất quán xác định khoa học và công nghệ là quốc sách. Đại hội XIII của Đảng một lần nữa nhấn mạnh yêu cầu phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là một đột phá chiến lược của đất nước, đặc biệt trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghệ số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam chính là hạt nhân của tiến trình này.
Các trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu được lựa chọn đều có nhiều thành tích, công lao đóng góp xuất sắc trong hoạt động khoa học và công nghệ và công tác vận động trí thức.
Những người được lựa chọn tôn vinh là trí thức hoạt động trong các viện, trung tâm, cơ sở nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp hoặc các cơ quan của các ngành, lĩnh vực, địa phương, hoặc trong hệ thống VUSTA từ 10 năm trở lên, có uy tín khoa học, có nhiều đóng góp thiết thực, hiệu quả, tầm ảnh hưởng đến sự phát triển của ngành, cơ quan, đơn vị; được xã hội công nhận, được cơ quan, đơn vị đó đề cử và được các cơ quan, đơn vị thuộc hệ thống VUSTA giới thiệu.
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch nước đánh giá hoạt động tôn vinh trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu là một hình thức có ý nghĩa nhân văn rất lớn, thể hiện sự quan tâm, coi trọng, đãi ngộ của Đảng, Nhà nước, đồng thời khích lệ, ghi nhận các cá nhân có nhiều đóng góp tiêu biểu trong sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của đất nước nói chung và của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nói riêng.
TẠO ĐỘNG LỰC LAN TỎA, THÚC ĐẨY SỰ PHÁT TRIỂN
Theo TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, từ khi ra đời đến nay, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam đã khẳng định được vị trí, vai trò quan trọng, là hạt nhân tập hợp, đoàn kết, phát huy sức sáng tạo của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam trong nước và ngoài nước, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ổn định tình hình tư tưởng chính trị, giữ vững quốc phòng, an ninh đất nước.
TSKH. Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam:
Thấm nhuần lời dạy của Bác Hồ “Là một bộ phận trong lực lượng cách mạng, trí thức có nhiệm vụ thi đua phụng sự Tổ quốc, phụng sự nhân dân”, đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam luôn mang trên mình nhiệt huyết cách mạng, khát vọng vươn lên, đưa khoa học và công nghệ trở thành động lực, là quốc sách hàng đầu để phát triển đất nước, phát triển đất nước phải dựa và bằng khoa học và công nghệ.
Ghi nhận những thành tựu đạt được, Chủ tịch nước cũng thẳng thắn chỉ rõ một số hạn chế như: năng lực và trình độ công nghệ của nền kinh tế còn thấp, công nghiệp vẫn chủ yếu là gia công, lắp ráp, giá trị gia tăng không cao; công nghiệp hỗ trợ phát triển chậm, tỷ lệ nội địa hóa thấp, tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu hiệu quả còn hạn chế, mô hình tăng trưởng chưa được dựa trên nền tảng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo...
Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã mở ra cơ hội để Việt Nam rút ngắn khoảng cách, tăng tốc phát triển. Chủ tịch nước nhấn mạnh điều này và cho rằng, vị thế và yêu cầu của đất nước đang đòi hỏi đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ nước nhà hãy miệt mài hơn nữa, sáng tạo hơn nữa, tạo ra nhiều giá trị hơn nữa cho cuộc sống từ các công trình nghiên cứu, phát minh, sáng chế của mình.
Với vai trò là tổ chức đại diện cho trí thức khoa học và công nghệ, Chủ tịch nước đề nghị Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam và các tổ chức thành viên cần làm tốt hơn nữa vai trò tham vấn chính sách khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, cơ chế chính sách về tài chính, điều kiện làm việc, đãi ngộ… cho Đảng, Nhà nước, Chính phủ; kết nối tốt hơn các nhà khoa học, xây dựng khối đại đoàn kết để góp phần phát triển đất nước trong giai đoạn mới.
Khẳng định “nhiệt huyết thiếu đi tri thức là lửa thiếu đi ánh sáng”, giấc mơ Việt Nam thịnh vượng chỉ có thể được soi đường bằng ánh sáng của tri thức, Chủ tịch nước mong muốn thành công của các nhà khoa học được vinh danh hôm nay sẽ truyền cảm hứng, tạo ra động lực lan tỏa, thúc đẩy đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ Việt Nam ngày càng lớn mạnh, đóng góp nhiều hơn cho sự phát triển đất nước.
Chủ tịch Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam Nguyễn Quang Thái được tôn vinh là Trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu
GS.TSKH. Nguyễn Quang Thái là một trong 106 trí thức khoa học và công nghệ tiêu biểu được tôn vinh trong lần này. GS. Nguyễn Quang Thái có nhiều đóng góp trong công tác nghiên cứu, tư vấn, xây dựng Đảng như: Chủ nhiệm đề tài khoa học số 39 về “Quan điểm phát triển của Chiến lược KTXH 2021-2030 và của kế hoạch 5 năm 2021-2025”; Chương trình Phục hồi kinh tế, thích ứng linh hoạt sau đại dịch, được đánh giá tốt. Kiến nghị với Chủ tịch nước về hoạt động của Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam ngày 22/2/2022.
Giáo sư cũng là Chủ nhiệm nhiều đề tài nghiên cứu khoa học của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam năm 2007 về “Vấn đề xây dựng các đặc khu kinh tế, các Khu kinh tế mở các vùng ven biển Việt Nam trong những năm tới”; “Một số vấn đề về thực hiện tái cấu trúc nên kinh tế - quan điểm, định hướng, lộ trình và giải pháp”; “Kinh tế Việt Nam 30 năm: Vấn đề và định hướng phát triển”, “Tăng trưởng với cơ cấu lại nền kinh tế đến năm 2020”. Chủ nhiệm nhiều đề tài của các Viện Nghiên cứu của nhiều bộ, ngành khác nhau như “Tài liệu chỉ dẫn chung Lập quy hoạch phát triển” với Viện Chiến lược Phát triển, Bộ Kế hoạch và Đầu tư; “Xây dựng các khuyến nghị về quy trình thủ tục để huy động và triển khai nguồn lực hỗ trợ khẩn cấp cho khắc phục hậu quả, phục hồi và tái thiết sau thiên tai” với Cục Phòng chống thiên tai, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn; của Viện Nghiên cứu Phát triển Việt Nam (Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam) và của Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.
Ông cũng là thành viên chính tham gia đề tài “Phát triển kinh tế tri thức đến năm 2020” và đề tài “Năng lực cạnh tranh của nền kinh tế nước ta: Thực trạng, vấn đề đặt ra và giải pháp” của Cục Thông tin Khoa học và công nghệ quốc gia.
Tôn vinh hơn 100 trí thức có đóng góp xuất sắc trong hoạt động khoa học công nghệ Việt Nam
Thủ tướng: Việt Nam xác định phát triển khoa học công nghệ là quốc sách hàng đầu
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Đầu tư cho đội ngũ trí thức là đầu tư cho phát triển bền vững
Phó thủ tướng Nguyễn Chí Dũng: Cần kiên định mục tiêu làm chủ công nghệ chiến lược về nghiên cứu và vận hành vệ tinh
Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng đề nghị Trung tâm Vũ trụ Việt Nam cần kiên định mục tiêu làm chủ công nghệ chiến lược, tăng cường năng lực nghiên cứu, thiết kế, tích hợp, thử nghiệm và vận hành vệ tinh quan sát trái đất tầm thấp “Made in Vietnam”...
Gần 4.000 CEO, nhà sáng lập và hơn 100 startup tham dự InnoEx 2025
InnoEx 2025 thu hút hơn 30.000 lượt khách, bao gồm 4.000 CEO và nhà sáng lập, 300 doanh nghiệp triển lãm, hơn 100 startup và 70 quỹ đầu tư đến từ hơn 60 quốc gia...
Nhóm đối tượng huy động hơn 7,8 triệu USD từ các dự án tiền ảo
Trong các dự án tiền ảo có 2 dự án đáng chú ý là “Wingstep” (ứng dụng đi bộ hoặc chạy để nhận tiền thưởng bằng đồng tiền ảo WST sau đó quy đổi ra đồng BUSD) và “Game Naga Kingdom”…
AI tái định hình ngành công nghiệp chip
Ngành công nghiệp bán dẫn đã bước vào một kỷ nguyên mới được định nghĩa bởi trí tuệ nhân tạo, được thúc đẩy bởi nhu cầu không ngừng nghỉ từ các trung tâm dữ liệu, cũng như những tiến bộ nhanh chóng trong công nghệ bộ nhớ. Tuy nhiên, khi những căng thẳng địa chính trị, hạn chế xuất khẩu và thuế quan thương mại đang phủ bóng đen lên tương lai của ngành công nghiệp chip, những đột phá sáng tạo vẫn phải đối mặt với nhiều thách thức.
Chuẩn hóa kỹ thuật phần mềm ký số, bảo đảm an toàn giao dịch điện tử
Bộ Khoa học và Công nghệ vừa ban hành Thông tư số 15/2025/TT-BKHCN quy định chuẩn hóa kỹ thuật phần mềm ký số, phần mềm kiểm tra chữ ký số,… tạo hành lang pháp lý, an toàn cho giao dịch điện tử, thúc đẩy phát triển kinh tế số…
Sáu giải pháp phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng
Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để phát triển năng lượng xanh, sạch nhằm đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển bền vững. Ông Nguyễn Ngọc Trung chia sẻ với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy về sáu giải pháp để phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng nói chung và các nguồn năng lượng tái tạo, năng lượng mới nói riêng…
Nhân lực là “chìa khóa” phát triển điện hạt nhân thành công và hiệu quả
Trao đổi với Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy, TS. Trần Chí Thành, Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam, nhấn mạnh vấn đề quan trọng nhất khi phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam là nguồn nhân lực, xây dựng năng lực, đào tạo nhân lực giỏi để tham gia vào triển khai, vận hành dự án...
Phát triển năng lượng tái tạo, xanh, sạch: Nền tảng cho tăng trưởng kinh tế trong dài hạn
Quốc hội đã chốt chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8% cho năm 2025 và tăng trưởng hai chữ số cho giai đoạn 2026 – 2030. Để đạt được mục tiêu này, một trong những nguồn lực có tính nền tảng và huyết mạch chính là điện năng và các nguồn năng lượng xanh, sạch…
Nhà đầu tư điện gió ngoài khơi tại Việt Nam vẫn đang ‘mò mẫm trong bóng tối’
Trả lời VnEconomy bên lề Diễn đàn năng lượng xanh Việt Nam 2025, đại diện doanh nghiệp đầu tư năng lượng tái tạo nhận định rằng Chính phủ cần nhanh chóng ban hành các thủ tục và quy trình pháp lý nếu muốn nhà đầu tư nước ngoài rót vốn vào các dự án điện gió ngoài khơi của Việt Nam...
Tìm lộ trình hợp lý nhất cho năng lượng xanh tại Việt Nam
Chiều 31/3, tại Hà Nội, Hội Khoa học Kinh tế Việt Nam, Hiệp hội Năng lượng sạch Việt Nam chủ trì, phối hợp với Tạp chí Kinh tế Việt Nam tổ chức Diễn đàn Năng lượng Việt Nam 2025 với chủ đề: “Năng lượng xanh, sạch kiến tạo kỷ nguyên kinh tế mới - Giải pháp thúc đẩy phát triển nhanh các nguồn năng lượng mới”...
Thuế đối ứng của Mỹ có ảnh hướng thế nào đến chứng khoán?
Chính sách thuế quan mới của Mỹ, đặc biệt với mức thuế đối ứng 20% áp dụng từ ngày 7/8/2025 (giảm từ 46% sau đàm phán),
có tác động đáng kể đến kinh tế Việt Nam do sự phụ thuộc lớn vào xuất khẩu sang Mỹ (chiếm ~30% kim ngạch xuất khẩu).
Dưới đây là phân tích ngắn gọn về các ảnh hưởng chính: