Ngày 5/6, tỷ giá công bố của Ngân hàng Nhà nước là 16.117 đồng/USD, nhưng trên thị trường chợ đen đã bị đẩy lên tới 18.400 đồng/USD, tăng trên 14% so với tỷ giá công bố.

Sáng nay (6/6), đại diện Ngân hàng Nhà nước khẳng định: biến động tỷ giá trên thị trường tự do trong những ngày vừa qua chủ yếu là do yếu tố tâm lý và yếu tố đầu cơ. Đã có hiện tượng một số đại lý đổi ngoại tệ của các tổ chức tín dụng đầu cơ đẩy giá Đô la tiền mặt lên cao để trục lợi gây tổn thất cho người dân, đặc biệt là tại hai thành phố lớn là Hà Nội và Tp.HCM.

Ngân hàng Nhà nước tuyên bố sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm, chấn chỉnh hoạt động thu đổi ngoại tệ theo đúng quy định của pháp luật.

Theo đó, các đại lý đổi ngoại tệ của các tổ chức tín dụng chỉ được mua ngoại tệ tiền mặt của các nhân, không được bán ngoại tệ tiền mặt cho cá nhân. Toàn bộ số ngoại tệ tiền mặt thu được, các đơn vị này phải bán lại cho ngân hàng thương mại.

Hơn nữa, những dòng vốn ngoại tệ FDI, kiều hối, khách du lịch… chính là nguồn cung ngoại tệ lớn hỗ trợ để VND sẽ không bị phá giá như một số tin đồn gần đây. Bởi thế, Ngân hàng Nhà nước cho biết, tỷ giá hối đoái tiếp tục được điều hành theo hướng linh hoạt dựa trên cung cầu trên thị trường trong biên độ +/-2% đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, và không có chuyện phá giá đồng nội tệ ở mức cao hơn so với công bố hiện nay.

Trước đó, khi Ngân hàng Nhà nước phát ra tín hiệu bình ổn tỷ giá trong ngày 27/5/2008, tỷ giá cặp tiền VND/USD đã giảm khoảng 800 đồng trong ngày 28/5/2008, so với mức đỉnh được xác lập vào 27/5/2008.

Tuy nhiên, ngay sau đó, tỷ giá lại diễn biến rất phức tạp theo chiều hướng tăng mạnh với tốc độ rất nhanh, có những ngày tăng từ 500 - 700 đồng/USD. Đặc biệt, ngày 5/6/2008, tỷ giá công bố của Ngân hàng Nhà nước là 16.117 đồng/USD nhưng trên thị trường chợ đen đã bị đẩy lên tới 18.400 đồng/USD, tăng 14% so với mức công bố.

Lý giải hiện tượng này, ông Trần Bắc Hà, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng Đầu tư và Phát triển (BIDV) nói: “Đây không chỉ là vấn đề chênh lệch cung cầu ngoại tệ trong đầu tư và thanh toán chính thức mà chủ yếu là do tin đồn và hoạt động đầu cơ. Vì vậy, cần phải có ngay các biện pháp mạnh để can thiệp”.

Theo ông Hà, nguyên nhân đầu tiên được xác định là cầu ngoại tệ từ các doanh nghiệp nhập khẩu, nhất là nhóm nhập khẩu xăng dầu, sắt thép, thuốc chữa bệnh, hàng tiêu dùng xa xỉ không được ngân hàng ưu tiên đáp ứng ngoại tệ đã tiến hành mua gom trên thị trường tự do.

Thứ hai, những ông “thầy bói” từ các tổ chức nước ngoài khi “gieo quẻ” về nền kinh tế Việt Nam thường gắn vào đó một số nhận định không mấy sáng sủa, nhất là nhận định về diễn biến tỷ giá, đã tạo ra tâm lý đầu cơ tích trữ trong cả người dân và doanh nghiệp, bất chấp khẳng định sẽ can thiệp tích cực vào thị trường của cơ quan điều hành tiền tệ.

“Ngân hàng Nhà nước cần có những biện pháp can thiệp mạnh mẽ hơn trong việc cung ứng ngoại tệ cho các ngân hàng thương mại với quy mô và phạm vi lớn hơn. Với dự trữ ngoại hối hiện nay, Ngân hàng Nhà nước hoàn toàn đủ khả năng để can thiệp vào thị trường”, ông Hà nói.