Chiều ngày 23/3, trước khi bước vào cuộc đối thoại đối thoại với thanh niên Việt Nam năm 2025 với chủ đề “Thanh niên Việt Nam tiên phong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chuyển lời của Tổng Bí thư Tô Lâm gửi tới Thanh niên Việt Nam nói chung và các đại biểu thanh niên tham gia đối thoại lời chúc mừng tốt đẹp nhất, chúc Thanh niên Việt Nam luôn mạnh khỏe, tràn đầy hạnh phúc và thành công.

Thủ tướng Chính phủ trực tiếp trả lời, chia sẻ về giải pháp phát triển doanh nghiệp khoa học, công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo mà chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đề ra; cơ chế, chính sách mang tính đột phá để gia tăng số lượng sinh viên, nghiên cứu sinh trong lĩnh vực khoa học cơ bản; các chính sách đặc thù để thu hút, tuyển dụng, giữ chân nhân lực về khoa học, công nghệ và chuyển đổi số làm việc trong các cơ quan của hệ thống chính trị; cơ chế cho phép và khuyến khích các tổ chức nghiên cứu, nhà khoa học thành lập và tham gia điều hành doanh nghiệp dựa trên các kết quả nghiên cứu…

Thủ tướng và lãnh đạo các bộ, ngành cũng giải đáp về chiến lược, giải pháp của Việt Nam để đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ với các quốc gia có trình độ khoa học và công nghệ, chuyển đổi số phát triển, nhất là các lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, công nghệ sinh học, công nghệ lượng tử, bán dẫn, năng lượng nguyên tử và các công nghệ chiến lược khác; cơ chế, chính sách nào để hỗ trợ, khuyến khích các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp đầu tư, xây dựng các phòng thí nghiệm, trung tâm nghiên cứu và phát triển khoa học, công nghệ…

6 DẤU ẤN NỔI BẬT CỦA THANH NIÊN VIỆT NAM

Theo Thủ tướng, chủ đề đối thoại năm 2025 "Thanh niên Việt Nam tiên phong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia" có tính kế thừa chủ đề các năm trước và có sự phát triển phù hợp, đặc biệt khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia; Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 193 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt; Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 03 về Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 57.

Đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng của dân tộc; tốc độ tăng trưởng năm 2025 phải phấn đấu đạt ít nhất 8%, hướng tới đạt hai con số trong giai đoạn 2026-2030; hoàn thành 2 mục tiêu chiến lược 100 năm (phấn đấu đến năm 2030 là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 là nước phát triển, có thu nhập cao).

Đảng, Nhà nước xác định rõ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là trụ cột quan trọng, là giải pháp chủ đạo, là phương thức đột phá để đạt được các mục tiêu chiến lược đề ra.

Cùng với đó, thanh niên hiện nay là thế hệ sinh ra trong thời đại khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số. Thanh niên được xác định là lực lượng xung kích, nòng cốt, là lực lượng có sức sáng tạo vô hạn, có khả năng tiếp cận nhanh và làm chủ về nghiên cứu, phát triển, chuyển giao khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số quốc gia.

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng hoan nghênh và đánh giá cao sáng kiến của Trung ương Đoàn về chủ đề đối thoại năm nay, đặc biệt là những ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, chia sẻ, đề xuất, kiến nghị của các bạn thanh niên trong Chương trình.

Trong thời gian qua, thanh niên Việt Nam đã khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; trong đó "6 dấu ấn" nổi bật, đó là:

Một là, đột phá trong học tập, nghiên cứu và phát triển công nghệ: Các startup công nghệ do thanh niên lãnh đạo đã triển khai nhiều dự án AI và công nghệ số với tổng giá trị đầu tư lên tới hàng chục triệu USD (ứng dụng AI trong phân tích dữ liệu y tế và nông nghiệp thông minh, giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất và giảm thiểu chi phí vận hành).

Hai là, phong trào khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo được đẩy mạnh: Một số sản phẩm khởi nghiệp công nghệ số của thanh niên thành công bước đầu như ví điện tử Momo, nền tảng quản trị doanh nghiệp Base.vn; nền tảng chia sẻ kiến thức Got It. Nhiều doanh nghiệp số thành công do thanh niên làm chủ như Tiki.vn, Be Group, VNG Corporation.

Đặc biệt, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tổ chức nhiều chương trình, giải thưởng tôn vinh các ý tưởng đổi mới sáng tạo và tạo sự lan tỏa mạnh mẽ. Trong đó, đã triển khai gần 1,6 nghìn hoạt động, hỗ trợ cho gần 96 nghìn đoàn viên thanh niên khởi nghiệp sáng tạo; hiện thực hóa gần 59 nghìn ý tưởng, sáng kiến với tổng giá trị hỗ trợ gần 111 tỷ đồng; ứng dụng di động "Thanh niên Việt Nam" với 11 triệu tài khoản sử dụng.

Ba là, tích cực tham gia tiến trình chuyển đổi số quốc gia: Hàng triệu thanh niên tham gia các khóa đào tạo kỹ năng số, nâng cao năng lực tiếp cận công nghệ mới. Hàng trăm nghìn tình nguyện viên trẻ đã hỗ trợ triển khai các dịch vụ công trực tuyến. Trong đại dịch COVID-19, thanh niên đã đi đầu trong sử dụng các nền tảng trực tuyến phục vụ học tập từ xa; khám bệnh từ xa, khai báo y tế, tình nguyện trực tuyến…

Bốn là, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc: Thanh niên đi đầu trong việc số hóa dữ liệu về các di sản văn hóa, các địa chỉ đỏ; tạo nhiều nền tảng trực tuyến đã giới thiệu nghệ thuật truyền thống như chèo, tuồng, cải lương. Nhiều nghệ sĩ trẻ đã kết hợp, lồng ghép âm nhạc dân gian với nhạc đương đại, thu hút số lượng kỷ lục người xem.

Thủ tướng nhắc tới tác phẩm "Bắc Bling (Bắc Ninh)", góp phần quốc tế hoá nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc của dân tộc Việt Nam ra thế giới và dân tộc hoá văn minh nhân loại vào đất nước ta.

Năm là, tích cực tham gia các hoạt động quốc tế: Mỗi năm có hàng chục nghìn sinh viên tham gia trao đổi quốc tế, thúc đẩy giao lưu văn hóa, hợp tác học thuật, du học. Nhiều nhà khoa học trẻ Việt Nam đã có những công trình nghiên cứu có tính ứng dụng cao, được quốc tế ghi nhận.

Sáu là, tích cực chuyển đổi số trong các hoạt động tình nguyện: Nhiều mô hình tình nguyện của thanh niên gắn với chuyển đổi số được triển khai như: Mạng lưới kết nối trí thức trẻ Việt Nam toàn cầu; Mạng lưới Thầy thuốc đồng hành; Tổ công nghệ số cộng đồng, Mạng lưới Trí thức trẻ tham gia xây dựng nông thôn mới, Đội hình tình nguyện "Bình dân học vụ số”…

Năm 2024, hơn 20 triệu lượt đoàn viên, thanh niên đã tham gia các chương trình tình nguyện. Nhiều sáng kiến năng lượng tái tạo, mô hình kinh tế tuần hoàn do thanh niên khởi xướng đang được nhân rộng.

5 THÁCH THỨC MÀ THANH NIÊN PHẢI CHỦ ĐỘNG VƯỢT QUA

Thay mặt lãnh đạo Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Thủ tướng ghi nhận, biểu dương sự nỗ lực và những kết quả, thành tích của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và tuổi trẻ Việt Nam đã đạt được trong nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ vào sản xuất và đời sống, thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và tham gia chuyển đổi số trên tất cả các lĩnh vực.

Đây không chỉ là kết quả đáng tự hào mà còn là động lực mạnh mẽ để thế hệ trẻ tiếp tục cống hiến, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.

Tuy nhiên, Thủ tướng nêu rõ, đây mới chỉ là những kết quả bước đầu, chúng ta tuyệt đối không được chủ quan, thỏa mãn, say sưa với những kết quả đạt được; còn rất nhiều việc phải làm phía trước.

Thanh niên Việt Nam đang tiếp tục phải đối mặt với nhiều khó khăn thách thức, "lực cản" lớn trong bối cảnh quốc tế, trong nước dưới tác động của quá trình số hoá và cách mạng công nghiệp 4.0:

(1) Nguồn nhân lực trẻ đáp ứng yêu cầu phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia còn chưa nhiều, một bộ phận chất lượng chưa cao;

(2) Sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường lao động khi khoa học công nghệ hiện đại dần thay thế con người trong một số lĩnh vực;

(3) Sự chuyển dịch về lực lượng lao động toàn cầu;

(4) Hệ sinh thái khởi nghiệp của Việt Nam vẫn đối diện nhiều rào cản, hạ tầng khoa học công nghệ, hạ tầng số còn chưa được đầu tư đúng mức;

(5) Hạn chế, bất cập về an ninh mạng, bảo mật dữ liệu cá nhân và bảo vệ chủ quyền trên không gian số…

Những thách thức này đặt lên vai thanh niên sứ mệnh phải chủ động, tiên phong trong đổi mới tư duy, không ngừng trau dồi kiến thức và bản lĩnh để biến khó khăn thành cơ hội, lợi thế cạnh tranh, vươn lên làm chủ khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

3 NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM GIÚP THANH NIÊN PHÁT TRIỂN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ

Thủ tướng nêu rõ, để khuyến khích thanh niên chủ động, tích cực tham gia phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số quốc gia, thời gian tới Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ sẽ tập trung chỉ đạo 3 nhiệm vụ trọng tâm:

Thứ nhất là hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách hỗ trợ thanh niên phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số; coi đây là điểm nghẽn của điểm nghẽn và đột phá của đột phá.

Thứ hai  là phát triển hạ tầng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, hỗ trợ, tạo điều kiện thuận lợi cho thanh niên tham gia sâu rộng vào phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp và chuyển đổi số quốc gia.

Thứ ba là đầu tư phát triển mạnh mẽ nguồn nhân lực trẻ chất lượng cao, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ mũi nhọn.

Để thanh niên Việt Nam trở thành lực lượng tiên phong, nòng cốt trong kỷ nguyên số của đất nước, Thủ tướng đề nghị Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cùng Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam phát động các phong trào thi đua thiết thực, hiệu quả, mang tính nhân văn sâu sắc và có các chương trình, kế hoạch, nhiệm vụ, giải pháp cụ thể để phát huy hơn nữa vai trò và sự đóng góp, cống hiến của thanh niên; trong đó tập trung vào "Ba tiên phong" và "Sáu trọng tâm" (như phát biểu của Thủ tướng tại Lễ trao Giải thưởng "Gương mặt trẻ Việt Nam tiêu biểu năm 2024" ngày 23/3/2025).

5 CHỦ ĐỘNG PHÁT TRIỂN KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ 3 YÊU CẦU “ĐẶT HÀNG” ĐỐI VỚI THANH NIÊN

Đồng thời, Thủ tướng đề nghị thanh niên Việt Nam phát huy tinh thần xung kích, sáng tạo với "5 chủ động" trong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia:

Một là, chủ động trong học tập, nghiên cứu khoa học, ứng dụng công nghệ, chuyển đổi số: Tích cực nắm bắt tri thức, làm chủ khoa học công nghệ hiện đại, tiên tiến, ứng dụng vào thực tiễn cuộc sống.

Hai là, chủ động đóng góp sáng kiến, ý kiến, hiến kế, tham gia hoàn thiện thể chế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, khởi nghiệp.

Ba là, chủ động trong quản trị thông minh và tối ưu hóa hiệu quả công việc: Ứng dụng công nghệ trong quản lý, vận hành doanh nghiệp để giảm chi phí, lãng phí, nâng cao hiệu quả, tăng năng suất lao động.

Bốn là, chủ động trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số: Mạnh dạn theo đuổi các ý tưởng đột phá, xây dựng doanh nghiệp sáng tạo, góp phần thúc đẩy kinh tế sáng tạo, kinh tế số.

Năm là, chủ động trong giao lưu, hội nhập quốc tế: Nâng cao năng lực ngoại ngữ, kỹ năng số hoá toàn cầu, tham gia các diễn đàn, hợp tác quốc tế về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; khẳng định trình độ, năng lực, bản lĩnh và văn hóa Việt Nam.

Thủ tướng nêu 3 yêu cầu "đặt hàng" đối với thanh niên Việt Nam:

Một là, thanh niên Việt Nam đã nói là làm, đã cam kết phải thực hiện, đã nỗ lực rồi phải nỗ lực hơn nữa, quyết tâm rồi phải quyết tâm cao hơn nữa, đã quyết liệt rồi phải quyết liệt hơn nữa, đã tiên phong rồi phải tiên phong hơn nữa. Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số không chỉ là nhiệm vụ mà còn là cơ hội để thanh niên thể hiện bản lĩnh, trí tuệ, khát vọng cống hiến xây dựng đất nước phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng.

Hai là, thanh niên Việt Nam phải có tư duy sáng tạo, hành động quyết liệt, mạnh mẽ, hiện thực hóa khát vọng bằng những sản phẩm, công trình cụ thể, hiệu quả. Tận dụng tốt cơ hội, phản ứng chính sách phù hợp, linh hoạt, hiệu quả.

Ba là, thanh niên Việt Nam phải phát huy tinh thần "thắng không kiêu, bại không nản"; phải có tư tưởng "biến không thành có, biến khó thành dễ, biến cái không thể thành cái có thể". Tuổi trẻ hãy giữ "Tâm trong - Trí sáng - Hoài bão lớn", nghĩ sâu làm lớn, nhìn xa trông rộng; coi trọng thời gian, trí tuệ, sự quyết đoán đúng thời điểm; nỗ lực vượt qua giới hạn của chính mình để không ngừng cống hiến, đóng góp cho quê hương, đất nước…

Trong những buổi gặp gỡ, trao đổi, đối thoại tiếp theo, Thủ tướng mong rằng sẽ nhìn thấy rõ hơn những chuyển biến mới tích cực, mạnh mẽ đến từ các mô hình, hoạt động do thanh niên Việt Nam khởi xướng, cuộc đối thoại sau đạt kết quả cao hơn cuộc đối thoại trước.

Thủ tướng mong muốn và tin tưởng rằng, thanh niên Việt Nam thời đại mới, với bản lĩnh "tự chủ, tự tin, tự lực, tự cường, tự hào dân tộc", sẽ tiếp tục nỗ lực phấn đấu vươn lên mạnh mẽ, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, tiếp nối truyền thống vẻ vang của các thế hệ đi trước, viết tiếp những trang sử hào hùng mới của dân tộc.