Thực phẩm có chất độc hại: Cơ quan quản lý bất lực

Sau một loạt những thông tin từ các nước trên thế giới về hàng tiêu dùng, hàng thực phẩm của Trung Quốc không an toàn cho người sử dụng, các cơ quan chức năng của Việt Nam vẫn chưa đưa ra bất kỳ một lời cảnh báo nào đến người tiêu dùng Việt Nam.

Thông qua việc kiểm tra, kiểm nghiệm các mặt hàng đang có vấn đề, ngành y tế mới chỉ phát hiện trong son môi nhãn hiệu Lipbalm, Hengfang, Shilulan của Trung Quốc có chứa sudan. Còn các mặt hàng khác như: Chăn ga, gối, đồ chơi trẻ em, thực phẩm, hoa quả....đều chưa xác định được có chất gây độc.

Tuy nhiên, những lời cảnh báo từ các nước vẫn rất cần phải lưu tâm vì trên thực tế hàng Trung Quốc vào Việt Nam chủ yếu qua còn đường nhập lậu và bị thả nổi. Trước khi vào Việt Nam hàng hoá không được kiểm soát chất lượng. Các cơ quan quản lý chưa đủ mạnh để ngăn chặn... Tất cả những điều này đang tác động lớn đến tâm lý người tiêu dùng.

Vì "vừa rẻ, vừa ngon, vừa đẹp" mà hàng tiêu dùng, hoa quả, thực phẩm của Trung Quốc (Trung Quốc) đã chiếm lĩnh thị trường Việt Nam. Song những cảnh báo của các nước trên thế giới về sản phẩm Trung Quốc trong những ngày gần đây đã làm người tiêu dùng hoang mang.

Quản lý "hời hợt"

Trước những thông tin từ thế giới về sự mất an toàn của hàng tiêu dùng, thực phẩm Trung Quốc, các cơ quan quản lý mới "rục rịch" đi thanh kiểm tra, lấy mẫu về tìm xem có chất độc hay không.

Điều mong mỏi nhất của người tiêu dùng là liệu có chất độc hại trong hàng tiêu dùng, trong thực phẩm có nhãn mác Trung Quốc thì ngay lập tức được cơ quan quản lý "hứa hẹn" sẽ có kết quả trong 2 tuần đến 1 tháng nữa. Dư luận lại dịu xuống và kết quả ra sao vẫn đang chờ cơ quan chức năng hồi âm.

Đã hơn 10 năm qua, những thông tin "bất ổn" về hàng tiêu dùng, đồ thực phẩm của Trung Quốc luôn được người dân xì xào nhưng vẫn chưa có thông tin nào được coi là chính thức.

Đầu năm 2007, sau khi báo chí loan tin về một loại gia vị lẩu có nhãn mác Trung Quốc được dùng rộng rãi ở các quán lẩu. Cơ quan chức năng vào cuộc thì mới hay biết, thứ gia vị nhập lậu đó đã được người dân dùng nhiều năm rồi. Lại lấy mẫu xét nghiệm không tìm thấy chất độc hại, rồi ra lệnh kiểm tra thu hồi những gói gia vị lẩu không rõ nguồn gốc.

Vậy các cơ quan chức năng đã làm gì khi mà thực phẩm trôi nổi được bán công khai? Một đại diện của ngành y tế khẳng định - đó là trách nhiệm của cấp chính quyền đã không thanh kiểm tra thường xuyên và phát hiện kịp thời. Sau sự kiện này, người dân mới vỡ nhẽ ra rằng, hoá ra đồ ăn thức uống được đưa về từ bên kia biên giới vẫn dùng hàng ngày đã không được một cơ quan nào kiểm soát.

Sự việc đã thật sự "nóng lên" khi các thông tin từ các nước cảnh báo về kem đánh răng, son môi, quần áo, đồ chơi trẻ em, thực phẩm... của Trung Quốc đều không an toàn cho sức khoẻ. Lúc này, người tiêu dùng thật sự hoang mang. Song các cơ quan nhà nước vẫn coi đó như chuyện của "hàng xóm".

Khi được hỏi về chất diethylene glycol có trong hai loại kem đánh răng của Trung Quốc, một chuyên viên của Cục Quản lý dược Việt Nam cho rằng, chất đó vẫn được phép sử dụng trong mỹ phẩm, trong khi thế giới cảnh báo đó là chất độc (!?).

Cơ quan này luôn khẳng định loại kem đánh răng đó, loại son môi đó chưa được cấp phép lưu hành tại Việt Nam nhưng trên thị trường loại son có chất sudan vẫn có bán. Một quan chức của ngành y tế khi được hỏi về việc để các loại thực phẩm nhập lậu tràn lan có nguy cơ ảnh hưởng đến sức khoẻ người dân đã trả lời rất lạnh lùng rằng: Ngành y tế đâu có 3 đầu 6 tay mà kiểm soát được hàng lậu (!?).

Nhưng có một điều rất hiển nhiên rằng, hàng năm, hàng tháng, ngành y tế vẫn lấy tiền từ ngân sách nhà nước để thanh tra, xét nghiệm... song đáng buồn là chưa đưa ra bất kỳ một lời cảnh báo nào để người dân biết.

Kiểm nghiệm "bó tay"

Khi ngành y tế đưa ra thông báo, trong gia vị lẩu không có chất độc hại, nhiều người tiêu dùng đã tỏ ra nghi ngại. Sau đó đến thông tin có chất sudan trong son môi, Trung tâm Kiểm nghiệm thuốc và mỹ phẩm Hà Nội đã lấy mẫu và cho kết quả không có chất sudan trong son môi.

Nhưng cũng ngay sau đó, Viện Kiểm nghiệm thuốc của Bộ Y tế lại tìm ra chất sudan trong son môi. Tìm hiểu sự việc mới hay, trung tâm này chỉ làm xét nghiệm ở 4 mẫu son, số mẫu quá ít để có thể đưa ra kết luận chắc chắn như vậy.

Nói về những chất bảo quản trong hoa quả, thực phẩm tươi sống dán nhãn Trung Quốc, Cục An toàn vệ sinh thực phẩm cho rằng, những hoá chất đó đều trong danh mục cho phép sử dụng và không vượt quá ngưỡng quy định. Nhưng lý giải vì sao quả táo, lê, quýt Trung Quốc lại có thể vẫn tươi xanh cả tháng trời thì cơ quan này cũng "lắc đầu".

Ông Nguyễn Công Khẩn - Viện trưởng Viện Dinh dưỡng thừa nhận, hiện có rất nhiều loại hóa chất mới không có trong danh mục cho phép sử dụng hoặc hoá chất được pha trộn nên tìm ra nó không dễ.

Có thể vì việc đó quá lớn hay quá khó đối với ngành y tế mà người tiêu dùng đã có thêm những nghi ngờ về sản phẩm của Trung Quốc. Chỉ biết rằng danh sách người mắc các bệnh ung thư, bệnh mãn tính... đã tăng nhanh trong vài năm gần đây.

GS Nguyễn Vượng - Chủ tịch Hội Giải phẫu bệnh tế bào bệnh học Việt Nam - đã đưa ra những con số giật mình: Trước đây, trong 10 mẫu giải phẫu bệnh mới có 1 mẫu dương tính (có tế bào ung thư) thì nay cứ 3 mẫu đã có 1 mẫu dương tính.

Chuyên ngành thận nhân tạo cũng cảnh báo về tình trạng người mắc bệnh suy thận phải ghép thận đang tăng cao, trong đó có rất nhiều người mới 16-18 tuổi. Vì đâu dẫn đến tình trạng này, theo các chuyên gia y tế: Đó là do con người đang ăn phải các thực phẩm có chứa quá nhiều hoá chất độc hại.