09:29 23/10/2018

Trung Quốc khuyên Mỹ “nghĩ lại” về ý định rút khỏi thỏa thuận hạt nhân

An Huy

Trung Quốc cũng cảnh báo Mỹ rằng một động thái như vậy sẽ gây “nhiều hậu quả tiêu cực”

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: AP/SMCP.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: AP/SMCP.

Trung Quốc ngày 22/10 kêu gọi Mỹ nên cân nhắc lại ý định rút khỏi thỏa thuận kiểm soát vũ khí hạt nhân đã tồn tại hơn ba thập kỷ với Nga, nói rằng một động thái như vậy sẽ gây "nhiều hậu quả tiêu cực".

Theo hãng tin Bloomberg, lời kêu gọi trên của Trung Quốc được đưa ra sau khi Tổng thống Donald Trump vào hôm thứ Bảy tuyên bố sẽ rút khỏi Hiệp ước Lực lượng hạt nhân tầm trung (INF).

Ông Trump nói lý do khiến ông tính rút Mỹ khỏi thỏa thuận là Nga đã không tuân thủ đúng thỏa thuận về vũ khí hạt nhân và thông thường tầm trung này.

Tuy nhiên, tờ New York Times nói rằng mục đích của ông Trump trong việc rút khỏi thỏa thuận INF là để ứng phó với sự nổi lên của Trung Quốc về quân sự.

"Tôi muốn nhấn mạnh rằng hoàn toàn là sai khi sử dụng Trung Quốc như một cái cớ để rút khỏi hiệp ước", phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh phát biểu trước các nhà báo ở Bắc Kinh.

"Chúng tôi hy vọng các bên liên quan có thể tôn trọng những thành quả khó khăn mới đạt được qua nhiều năm, xử lý một cách thận trọng những vấn đề liên quan đến hiệp ước, thông qua đối thoại và tham vấn, và nghĩ đi nghĩ lại về việc rút khỏi hiệp ước" - bà Hoa nói.

Do không tham gia INF, thỏa thuận có từ năm 1987, Trung Quốc dễ dàng phát triển và triển khai các loại tên lửa hạt nhân tầm trung. Việc rút khỏi hiệp ước sẽ giúp Mỹ thoát khỏi những hạn chế trong việc phát triển và triển khai vũ khí tương tự, theo đó tạo ra đối trọng với Trung Quốc - giới phân tích cho hay.

"Mỹ nêu ý định rút khỏi thỏa thuận để gửi một thông điệp tới Bắc Kinh rằng Washington có thể và sẽ sản xuất vũ khí hạt nhân tầm trung để xói mòn lợi thế hiện nay của Trung Quốc trong lĩnh vực này", chuyên gia Stephen Nagy thuộc đại học International Christian University ở Tokyo nhận định.

Đáng chú ý, tuyên bố của ông Trump được đưa ra giữa lúc cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung đang căng thẳng. Điều này có thể làm gia tăng mối lo của Trung Quốc rằng Mỹ đang quyết tâm kiềm chế sự nổi lên của nước này cả về chính trị, kinh tế và quân sự.

"Nhân tố Trung Quốc bên trong quyết định của Mỹ về rút khỏi hiệp ước INF là rất hợp lý", ông Zhang Baohui, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu châu Á-Thái Bình Dương thuộc Đại học Lingnan ở Hồng Kông, nhận định. "Chính Trung Quốc, chứ không phải Nga, mới là nước đang sở hữu ngày càng nhiều tên lửa tầm trung".