Sau 8 phiên giao dịch trước và sau kỳ nghỉ Tết Dương lịch, các chuyên gia mà VnEconomy phỏng vấn đã thay đổi cách nhìn về thị trường. Một cơ hội mới đang được đón nhận với hoạt động giao dịch có thay đổi khá nhiều.

3/5 chuyên gia được phỏng vấn đã thực hiện gia tăng tỷ lệ cổ phiếu lên mức cao, tối đa là 100% và có sử dụng đòn bẩy, tỷ lệ thấp nhất là 60%. Một chuyên gia thực hiện tất toán danh mục rút khỏi thị trường trong ngắn hạn và người còn lại giảm tỷ lệ cổ phiếu xuống còn 30%.

Mặc dù xu thế tăng mua cổ phiếu chiếm ưu thế trong những ngày qua, nhưng đánh giá triển vọng thực sự đối với thị trường vẫn là một câu hỏi. Ngay cả những chuyên gia lạc quan nhất trong ngắn hạn cũng đang chờ đợi một sự điều chỉnh và sẵn sàng giảm tỷ lệ cổ phiếu xuống. 

Ở những tuần trước đó, tôi đã nêu kỳ vọng về một đợt hồi phục của “chỉ số”, tất nhiên, rất thành thật rằng một diễn biến mạnh mẽ như tuần qua là vượt dự tính, nhưng tôi không vì vậy mà bị thuyết phục trước diễn biến thị trường. 

Sự vận động tốt lên của thị trường là một quá trình chứ không nằm ở một vài phiên tăng điểm cho dù mạnh.

Tuần qua, VN-Index đã bứt phá mạnh mẽ về điểm số và lần lượt vượt qua các mức kháng cự gần, qua đó xác lập trở lại xu hướng tăng điểm trong ngắn hạn. Mặc dù vậy, sự gia tăng về điểm số lại chưa hoàn toàn có được sự đồng thuận của thanh khoản khi khối lượng giao dịch trong tuần qua trồi sụt thất thường và gần như chỉ loanh quanh ở mức bằng hoặc thấp hơn mức trung bình, còn độ rộng tăng điểm cũng chưa có được sự lan tỏa cần thiết. 

Theo tôi, diễn biến này phần nào cho thấy tâm lý thận trọng và có đôi chút e ngại khi đà tăng của chỉ số đang bị chi phối bởi các cổ phiếu vốn hóa lớn thuộc nhóm ngân hàng và dầu khí. Trong bối cảnh VN-Index đang dần tiếp cận các vùng kháng cự tâm lý mạnh, đồng thời diễn biến thị trường trong ngắn hạn vẫn chưa thoát khỏi xu hướng đi ngang giảm nhẹ, thì tôi vẫn để ngỏ khả năng chỉ số có thể sẽ bước vào nhịp điều chỉnh ngắn trong tuần kế tiếp.

Ngay khi thị trường tạo đáy thành công ở mốc 513 điểm trước kỳ nghỉ lễ tôi cũng đã cho rằng thị trường trước sau gì cũng quay trở lại hai mốc kháng cự quan trọng là 580 và 595 - 600 điểm trong các tháng đầu năm 2015. 

Cùng với tâm lý lạc quan trở lại từ phía nhà đầu tư qua quan sát thanh khoản trên toàn thị trường cũng như giao dịch ấn tượng ở một số nhóm cổ phiếu dẫn sóng như ngân hàng, bất động sản, chứng khoán tuần qua thì tôi tin rằng thị trường đang trong quá trình hồi phục tốt và quý 1/2015 là cơ hội cho các nhà đầu tư ngắn hạn.

Thị trường có diễn biến tích cực trở lại sau khoảng 3-4 tuần chứng kiến hiện tượng bán tháo diễn ra trên diện rộng. Nhóm cổ phiếu trụ cột đã được thay thế dần dần từ dầu khí chuyển dần sang nhóm cổ phiếu ngân hàng (trong 3 năm vừa qua chưa có sóng của nhóm cổ phiếu này). 

Sau diễn biến giá dầu giảm mạnh về dưới 50 USD/thùng thì việc thay đổi trụ dẫn dắt chỉ số là hợp lý và thông thường sóng ngân hàng sẽ khởi động cho một chu kỳ tăng mới bền vững của chỉ số. 

Tôi cho rằng việc mua ròng trở lại của khối ngoại cho chu kỳ đầu năm và có tập trung vào nhóm cổ phiếu ngân hàng sẽ giúp cho thị trường hình thành một chu kỳ mới sau kỳ nghỉ lễ tết dương lịch.

Tôi tin là đa số nhà đầu tư cá nhân chưa cảm thấy thuyết phục với kết quả tăng mạnh của chỉ số, tôi cũng cảm thấy như vậy. 

Tuy nhiên đây chỉ là vấn đề tâm lý của con người, tôi nghi ngờ không có nghĩa là thị trường sẽ không thể đi lên. Trái lại, sự nghi ngờ là một dấu hiệu tốt vì thị trường cổ phiếu thường khởi động một sóng tăng khi đa số nhà đầu tư còn thận trọng. Vì nhà đầu tư còn nghi ngờ nên họ vẫn giữ tiền trong tài khoản, nghĩa là vẫn còn cầu tiềm năng để đẩy giá cổ phiếu đi lên.

Tôi cho rằng nguyên nhân khiến nhóm ngành ngân hàng đồng loạt bật tăng mạnh mẽ trong tuần qua chủ yếu xuất phát từ hiệu ứng tăng điểm của cổ phiếu VCB với những kỳ vọng vào kế hoạch thoái vốn tại các ngân hàng và tổ chức tài chính mà ngân hàng này đang nắm giữ để giảm tỷ lệ sở hữu chéo theo Thông tư 36.

Có một nguyên tắc là “cổ phiếu nào trụ vững trong suy thoái thì cổ phiếu đó sẽ tăng trưởng mạnh khi thị trường phục hồi”. Tôi nghĩ cổ phiếu ngân hàng là một ví dụ. 

Sóng giảm từ tháng 9/2014 ảnh hưởng đến hầu hết các nhóm cổ phiếu nhưng nhiều cổ phiếu ngân hàng vẫn trụ vững (như MBB) hoặc thậm chí tăng giá (như VCB). Tín hiệu này đã gây sự chú ý đối với dòng tiền. 

Trong nhóm ngân hàng, VCB là cổ phiếu dẫn dắt với câu chuyện lợi nhuận tích cực, khối ngoại mua ròng, mua bán và sáp nhập. Khi một cổ phiếu đầu ngành tăng giá, hiệu ứng thông thường là các cổ phiếu khác trong ngành cũng ăn theo. Điều này lý giải tại sao VCB đã tăng giá rất mạnh còn MBB, BID, EIB và STB mới bắt đầu tăng.

Tôi cho rằng mô-típ “sóng ngân hàng là sóng cuối” sẽ không lặp lại một cách chính xác như trong quá khứ. Bởi vì trong sóng tăng lần này, ngân hàng là nhóm dẫn dắt chứ không phải là nhóm chốt.

Qua quan sát động thái giải ngân mạnh của khối ngoại tuần qua ở các cổ phiếu thuộc các nhóm ngành bảo hiểm, điện, xi măng, ngân hàng với một số cổ phiếu tiêu biểu như BVH, PPC, HT1, VCB… cùng với dự báo kế hoạch giải ngân ở một số quỹ ETFs trong quý 1/2015 thì VCB là một trong những cổ phiếu đã, đang và sẽ được khối ngoại mua mạnh nhất chưa kể đến việc nợ xấu của VCB khá thấp cũng là tin tức hỗ trợ cho cổ phiếu này. 

Việc cổ phiếu VCB tăng giá mạnh đã phần nào tác động dây chuyền đến việc các cổ phiếu ngân hàng khác như BID, MBB… thu hút mạnh dòng tiền đầu cơ chưa kể đến những tin đồn thất thiệt liên quan đến mối quan hệ chi phối giữa các ngân hàng thương mại cổ phần với nhau.

Thật ra không quá bất ngờ, một trong những nguyên nhân khiến tôi giải ngân mạnh vào STB trước đó bên cạnh “game ETF” là một thống kê rằng các cổ phiếu ngân hàng luôn vận động tốt trong tháng 1 ở 4 năm gần nhất. 4 năm qua, ngân hàng luôn "nổi sóng" ở tháng 1 và… "đi ngủ" trong thời gian còn lại. 

Không ai biết chắc được lần hiện tại của năm nay, nhưng tôi cho rằng đợt tăng vừa qua của nhóm cổ phiếu này vẫn mang tính chu kỳ nhiều hơn là tính cơ bản.

Đã ba năm sau sự kiện 21/8/2011 các cổ phiếu ngân hàng dường như bị ruồng bỏ và bị coi là nhóm cổ phiếu không chỉ báo cho một xu hướng tăng dù là ngắn hạn. 

Tuy nhiên, chúng ta cần nhìn nhận khách quan hơn ở nhóm cổ phiếu này với kết quả kinh doanh ấn tượng của nhiều cổ phiếu ngân hàng như VCB, SHB, STB.Gía cổ phiếu ngân hàng tăng cũng một phần thể hiện ở việc tái cấu trúc nhóm ngành này bước đầu đã có những chuyển biến tích cực (tiếp tục sáp nhập các ngân hàng nhỏ yếu kém vào các ngân hàng lớn mạnh), lãi suất đầu vào giảm mạnh cũng là một cơ sở giúp cho nguồn vốn đầu ra khơi thông cho các doanh nghiệp có cơ hội được phát triển. 

Do đó, thời kỳ khó khăn nhất của nhóm cổ phiếu ngân hàng dường như đã qua đi và nhường chỗ cho những điểm tích cực hơn.

Kỳ ra báo cáo quý 4 và cả năm 2014 sắp được công bố và chúng tôi nhận thấy nhiều nhóm cổ phiếu vẫn có kết quả rất tốt. 

Ngoại trừ nhóm cổ phiếu dầu khí đã có kết quả cộng dồn đến lúc này khả quan, nhiều cổ phiếu ngân hàng, vận tải, bất động sản và dệt may cũng có những kết quả ấn tượng. 

Giá dầu giảm mạnh là điều kiện quan trọng để giảm chi phí sản xuất của nhiều ngành có quan hệ trực tiếp đến giá dầu điển hình là ngành vận tải và cao su săm lốp. Điều này cho thấy sự phân hóa cổ phiếu sẽ rất lớn trong giai đoạn sắp tới.

Các cổ phiếu có kết quả kinh doanh tốt quý 4 hoặc cả năm 2014 và kết quả dự báo ấn tượng quý 1/2015 sẽ là tin tức hỗ trợ mạnh đà tăng giá của các cổ phiếu liên quan ngay trong quá trình hồi phục của thị trường. 

Những nhóm ngành yêu thích của tôi đó là bảo hiểm, điện, xi măng, xây dựng hạ tầng. Một số cổ phiếu mà thích từ lâu nay của tôi vẫn là các mã BVH, VCB, PPC, FCN…

Tôi kỳ vọng sự cải thiện trên bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả kinh doanh sẽ giúp giới đầu tư vững tâm hơn về sự cải thiện của giá trị doanh nghiệp. 

Dự phóng của giới phân tích nhiều khả năng sẽ sát với thực tế và đột biến chỉ xảy ra ở một số ít doanh nghiệp. Thông thường các ông chủ doanh nghiệp sẽ công bố con số vượt nhẹ so với kế hoạch, nên tôi dự đoán sẽ có tác động tích cực lên giá cổ phiếu. 

Tôi quan tâm đến nhóm ngành vận tải, trong đó vận tải biển được dự đoán sẽ là nhóm tăng giá nổi bật.

Nếu nói về một nhóm cổ phiếu cụ thể để kỳ vọng thì có lẽ đó là nhóm cổ phiếu được ảnh hưởng tích cực từ những diễn biến gần đây liên quan đến vấn đề tỷ giá, như HT1, BCC, NT2, PPC…

Trong bối cảnh thị trường đã quay lại xu hướng tăng điểm trong ngắn hạn, thì những thông tin liên quan đến kết quả kinh doanh quý 4 của các doanh nghiệp vẫn được kỳ vọng sẽ giúp thu hút sự chú ý của dòng tiền tham gia thị trường. 

Tuy nhiên tôi cho rằng thông tin này sẽ có ảnh hưởng phân hóa đến từng nhóm cổ phiếu riêng lẻ chứ không có tác động mang tính đột biến đến xu hướng chung của thị trường. 

Trong kỳ công bố báo cáo kết quả kinh doanh lần này tôi vẫn chú ý đến nhóm cổ phiếu bluechips cơ bản tốt. Ngoài ra thì các nhóm ngành mang tính chu kỳ hoặc thường hạch toán các khoản thu nhập vào quý cuối năm như bất động sản, vật liệu xây dựng, xuất khẩu... sẽ là những nhóm ngành được kỳ vọng có triển vọng kết quả kinh doanh quý 4 khả quan và có thể tạo đột biến.

Tôi đã mạnh dạn giải ngân mạnh ngay từ đầu tuần với tỷ trọng cổ phiếu/tiền là 100%/0% và đã sử dụng đòn bẩy tài chính. 

Tuần tới có thể tôi sẽ giảm tỷ lệ cổ phiếu ở các phiên đầu tuần để tránh việc điều chỉnh của thị trường khi tiến đến ngưỡng kháng cự quan trọng 575 - 580 điểm.

Tôi vẫn áp dụng chiến lược trading quay vòng cho phần danh mục ngắn hạn để cân bằng tỷ trọng danh mục tổng ở mức 50% cổ phiếu. 

Tuy nhiên sau khi quan sát diễn biến thị trường trong phiên bứt phá cuối tuần qua, tôi đã quyết định bán toàn bộ phần danh mục ngắn hạn đang nắm giữ để giảm tỷ trọng danh mục tổng về mức 30% khi nhận thấy khả năng thị trường có thể bước vào nhịp điều chỉnh ngắn trong tuần kế tiếp như đã đề cập ở trên.

Ở tuần trước kỳ nghỉ, hơi sớm, tôi đã thực hiện chốt lời nốt phần STB giữ lại trước đó, ở mức giá 17.9. Tôi đứng ngoài diễn biến thị trường sau đó và giữ 100% tiền mặt.

Đáy đạt ở mức 515 điểm gần như đã xác nhận sau hai lần chỉ số kiểm nghiệm lại mức điểm này thành công và hiện tượng thay trụ đã diễn ra khá rõ nét. 

Việc kết thúc đà tạo sườn phải của đồ thị (quá trình đi xuống) cũng là lúc khởi động cho việc thu gom lại nhiều cổ phiếu tốt. Tôi cho rằng việc gia tăng cổ phiếu lên mức 60% là hợp lý vào lúc này đặc biệt các thời điểm điều chỉnh trong phiên.

Tỷ lệ cổ phiếu/ vốn chủ sở hữu của tôi hiện tại là 90%, chủ yếu là các cổ phiếu vốn hóa lớn. Tôi dự đoán thị trường sẽ điều chỉnh ở vùng 578 điểm trong tuần tới nên sẽ tìm cơ hội mua những cổ phiếu vốn hóa trung bình và nhỏ. 

Tôi cho rằng khi thị trường đang tăng điểm trong nghi ngờ, hãy đi ngược lại cảm xúc và giữ tỷ lệ cổ phiếu ở mức cao.