Xuất khẩu của Trung Quốc bất ngờ tăng tốc trong tháng 7, mang lại một “cú huých” đáng khích lệ đối với nền kinh tế vốn dĩ đang chật vật vì những đợt phong toả chống Covid-19. Tuy nhiên, giới phân tích cảnh báo rằng sự suy yếu của nhu cầu toàn cầu có thể đặt ra trở ngại đối với hoạt động xuất khẩu của Trung Quốc trong những tháng tới.

Dữ liệu chính thức được Hải quan Trung Quốc công bố ngày 8/8 cho thấy kim ngạch xuất khẩu của nước này tăng 18% trong tháng 7 so với cùng kỳ năm ngoái, mức tăng mạnh nhất từ đầu năm đến nay, cao hơn mức tăng 17,9% ghi nhận trong tháng 6 và vượt xa mức dự báo tăng 15% mà giới phân tích đưa ra trước đó.

XUẤT KHẨU - ĐIỂM SÁNG KINH TẾ TRUNG QUỐC 2022

Xuất khẩu là một trong số ít những điểm sáng của nền kinh tế Trung Quốc trong năm nay, khi các đợt phong toả trên diện rộng gây tổn thất lớn cho doanh nghiệp và người tiêu dùng nước này, còn thị trường bất động sản chìm trong khủng hoảng.

“Tăng trưởng xuất khẩu của Trung Quốc một lần nữa gây ngạc nhiên theo chiều hướng tích cực. Lĩnh vực này tiếp tục trợ lực cho nền kinh tế trong một năm đầy khó khăn khi nhu cầu trong nước tiếp tục trì trệ”, chuyên gia kinh tế trưởng Zhiwei Zhang của Pinpoint Asset Management nói với hãng tin Reuters.

Tuy nhiên, nhiều nhà phân tích đã dự báo xuất khẩu của Trung Quốc sẽ giảm tốc, khi nền kinh tế toàn cầu ngày càng có nhiều dấu hiệu cho thấy một đợt sụt tốc mạnh có thể sắp xảy ra dưới áp lực từ lạm phát leo thang và lãi suất tăng cao để chống lạm phát.

Một cuộc khảo sát về hoạt động sản xuất của các nhà máy trên toàn cầu công bố vào tuần trước đã cho thấy sự suy yếu của nhu cầu trong tháng 7, với các chỉ số đo lượng đơn hàng và sản lượng cùng giảm xuống mức thấp nhất kể từ khi Covid-19 trở thành đại dịch vào đầu năm 2020.

Cuộc khảo sát chính thức về ngành sản xuất của Trung Quốc cũng cho thấy các hoạt động suy giảm trong tháng 7, làm dấy lên mối lo sợ rằng sự phục hồi kinh tế sau đợt phong toả vào đầu năm nay sẽ diễn ra chậm chạp và thất thường hơn dự báo.

Dù vậy, đã có những dấu hiệu cho thấy sự gián đoạn chuỗi cung ứng và giao thông do phong toả chống Covid gây ra đang tiếp tục được giải toả, đúng vào lúc các nhà sản xuất và hãng vận tải chuẩn bị cho mùa mua sắm cao điểm cuối năm. Lượng container hàng hoá trung chuyển qua 8 cảng biển chính của Trung Quốc đã tăng 14,5% trong tháng 7 vừa qua, sau khi tănng 8,4% trong tháng 6 – theo dữ liệu từ hiệp hội cảng biển Trung Quốc. Trong tháng 7, lượng container trung chuyển qua cảng Thượng Hải đạt mức cao kỷ lục.

Xuất khẩu tháng 7 của Trung Quốc có thể cũng được hỗ trợ bởi nhu cầu bị dồn nén của Đông Nam Á, khi các nút thắt chuỗi cung ứng được nới bớt và các nhà máy ở khu vực này đẩy mạnh sản xuất – theo chuyên gia kinh tế trưởng Bruce Pang của Jones Lang Lasalle.

Hơn nữa, trong lúc lãi suất thực còn âm và lạm phát tăng cao, một số khách hàng ở châu Âu và Mỹ có thể đã đặt hàng sớm hơn bình thường để đảm bảo có được hàng với chi phí thấp hơn – ông Pang nói thêm.

Nhà phân tích Chang Ran thuộc Viện nghiên cứu đầu tư Zhixin nói rằng tăng trưởng xuất khẩu tháng 7 của Trung Quốc cao là nhờ giá tăng cao, còn lượng hàng xuất khẩu thực chất giảm xuống. “Nhìn về nửa sau của năm, xuất khẩu có thể vững trong ngắn hạn, nhưng nhu cầu suy yếu bên ngoài có thể khiến tăng trưởng xuất khẩu suy giảm trong quý 4”, ông Chang nói.

Trao đổi với Reuters, một nhà điều hành doanh nghiệp Trung Quốc nói rằng các nhà xuất khẩu nước này đang đối mặt thách thức ngày càng lớn. “Tôi rất lo về ảnh hưởng đối với các đơn hàng xuất khẩu của chúng tôi từ lạm phát tăng cao ở Mỹ và căng thẳng Mỹ-Trung gia tăng”, Tổng giám đốc Jin Chaofeng của công ty sản xuất đồ mây tre đan Nicesoul phát biểu. “Nếu thuế quan trả đũa như thời Tổng thống Trump lại được áp, đó sẽ là một đòn giáng mạnh vào các công ty chúng tôi”, ông nói và cho biết thêm rằng kim ngạch xuất khẩu tháng 7 của công ty tăng 70-80% so với cùng kỳ năm ngoái.

DẤU HIỆU ĐÁNG LO TỪ SỐ LIỆU NHẬP KHẨU

Nhập khẩu tháng 7 của Trung Quốc tăng yếu, chỉ tăng 2,3% so với cùng kỳ năm ngoái, cao hơn so với mức tăng 1% của tháng 7 nhưng không đạt dự báo tăng 3,7% mà giới phân tích đưa ra.

Nhập khẩu dầu thô trong tháng 7 giảm 9,5% so với cùng kỳ năm ngoái do nhu cầu xăng dầu phục hồi chậm hơn so với dự báo. Nhập khẩu mạch tích hợp - một nhóm mặt hàng nhập khẩu lớn của Trung Quốc - giảm 19,6% trong tháng 7 so với cùng kỳ năm ngoái, theo tính toán của Reuters. Đó là một dấu hiệu cảnh báo nữa đối với xuất khẩu, vì một phần lớn hàng nhập khẩu của Trung Quốc là linh kiện dùng cho việc sản xuất hàng hoá xuất khẩu.

Thặng dư thương mại của Trung Quốc lập kỷ lục 101,26 tỷ USD trong tháng 7, vượt xa mức dự báo thặng dư 90 tỷ USD mà giới phân tích đưa ra trước đó.

Tuần trước, cơ quan hoạch định kinh tế cấp cao nhất của Trung Quốc nói rằng nền kinh tế nước này đang ở giai đoạn “cửa số rất quan trọng” để bình ổn và hồi phục, và quý 3 này sẽ giữ vai trò “sống còn”.

Các nhà lãnh đạo cấp cao nhất của Trung Quốc gần đây phát tín hiệu sẵn sàng bỏ qua mục tiêu tăng trưởng kinh tế 5,5% mà Chính phủ nước này đã đề ra cho năm 2022. Giới phân tích nói rằng mục tiêu này đang ngày càng xa tầm tay, nhất là sau khi nền kinh tế suýt tăng trưởng âm trong quý 2.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) cuối tháng 7 mạnh tay hạ dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc năm 2022 về 3,3% từ 4,4% trước đó, trên cơ sở những thách thức từ chính sách Zero Covid và cuộc khủng hoảng ngày càng tồi tệ trong ngành bất động sản nước này.