Chính phủ mới đây đã ban hành Chỉ thị số 21/CT-TTg ngày 25/11/2022 của Thủ tướng Chính phủ về thúc đẩy chuyển đổi số trong chi trả an sinh xã hội không dùng tiền mặt.

Trong đó, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội xây dựng và hoàn thiện cơ sở dữ liệu về các đối tượng được hưởng chính sách an sinh xã hội, kết nối, chia sẻ dữ liệu an sinh xã hội với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư theo tiến độ của Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 theo Quyết định số 06/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ (Đề án 06).

Đồng thời, chủ trì, phối hợp với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Bộ Công an và các cơ quan liên quan thúc đẩy việc triên khai chi trả qua tài khoản (bao gồm tài khoản ngân hàng, ví điện tử, tài khoản mobile money và các hình thức hợp pháp khác) cho các đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội, thực hiện chi trả không dùng tiền mặt cho các đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội ngay trong năm 2022.

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chỉ đạo các ngân hàng thương mại, tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán nghiên cứu có chính sách hỗ trợ, ưu đãi về phí dịch vụ thanh toán cho các đối tượng hưởng chính sách an sinh xã hội khi mở, sử dụng tài khoản ngân hàng, ví điện tử để nhận hỗ trợ từ ngân sách nhà nước…

Trao đổi về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Nguyễn Văn Hồi cho biết, thực hiện Đề án 06 của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội đang phối hợp với các Bộ, ngành, các đơn vị liên quan để thay đổi cách thức và phương thức chi trả đối với các lĩnh vực an sinh xã hội.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi, đây là mảng việc rất lớn, ngoài đối tượng người có công, người được hưởng lương hưu còn có 3,5 triệu người đang hưởng trợ cấp xã hội. Bên cạnh đó, địa bàn rất rộng, có miền núi, nông thôn, đô thị. Mặt khác, hiện nay có nhiều chính sách như trợ cấp bằng tiền mặt, lương hưu, tử tuất và các chế độ khác.

“Do đó, chúng ta lựa chọn một số nội dung, chính sách, phạm vi địa bàn để thực hiện chi trả an sinh xã hội không dùng tiền mặt. Chẳng hạn ở miền múi, vùng sâu, vùng xa thì vẫn trả theo hình thức trực tiếp bằng tiền mặt. Nhưng với thành phố, đô thị thì tăng cường các giải pháp để đốc thúc những đơn vị có liên quan, đặc biệt là những nơi cung cấp dịch vụ tiến tới không dùng tiền mặt để trả qua tài khoản”, Thứ trưởng Nguyễn Văn Hồi cho biết.

Lãnh đạo Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cũng cho rằng, khó khăn lớn nhất hiện nay là tính đồng bộ, bởi có được ID và làm ID xác thực điện tử rồi nhưng người dân vùng nông thôn nếu nhận được tiền chuyển vào tài khoản thì đi đâu để sử dụng tài khoản đó mua hàng, hay nếu là người già, người khuyết tật, tâm thần thì sử dụng thẻ tài khoản ra sao?

Vì vậy, quan trọng là đồng bộ thanh toán không dùng tiền mặt từ hệ thống siêu thị, hệ thống mua sắm, tham gia các phương tiện giao thông đến chi tiêu đời sống hằng ngày. Sau đó, cần tính đến hạ tầng công nghệ phục vụ cho việc thanh toán không dùng tiền mặt. Đồng thời, cần đồng bộ nhận tiền và quản lý tiền mặt trên hệ thống tài khoản. Về thể chế, nên có những quy định cứng, quy định mềm phù hợp với thực tiễn.