Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi đã ký kết luận thanh tra việc thực hiện chính sách, pháp luật về tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất; quản lý, sử dụng đất tại khu vực Đảo Ngọc, xã Tịnh An, TP. Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi.

ĐỘT BIẾN TÁCH THỬA

Đảo Ngọc (nằm giữa sông Trà Khúc) gồm toàn bộ thôn Ân Phú và một phần thôn Ngọc Thạch, xã Tịnh An, TP. Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi, với tổng diện tích tự nhiên khoảng 200 ha, 328 hộ/1.076 nhân khẩu, được quy hoạch thành khu đô thị hiện đại.

Trong những năm gần đây, tỉnh Quảng Ngãi có định hướng phát triển khu vực Đảo Ngọc thành khu đô thị sinh thái hiện đại. Tuy nhiên, từ khi UBND tỉnh Quảng Ngãi có văn bản về việc chấp thuận cho một số nhà đầu tư tiến hành khảo sát, nghiên cứu, đề xuất đầu tư dự án Khu đô thị sinh thái Đảo Ngọc (tháng 9/2017) thì phát sinh việc tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất với số lượng tăng đột biến. Việc tách thửa nhiều nhất là khi khởi công dự án đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc.

Việc biến động tách thửa, phân lô quá lớn nhưng UBND xã Tịnh An, UBND TP. Quảng Ngãi, Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh TP. Quảng Ngãi, Văn phòng đăng ký đất đai, Sở Tài nguyên và Môi trường không báo cáo, đề xuất, tham mưu UBND tỉnh có biện pháp chấn chỉnh phù hợp nhằm quản lý nhà nước về đất đai theo quy hoạch.

Các đơn vị này cũng không có biện pháp ngăn chặn xử lý kịp thời những vi phạm về quản lý sử dụng đất đai, gây hoài nghi trong dư luận về việc trục lợi từ tách thửa chờ tái định cư khi dự án khu đô thị triển khai.

Kết luận thanh tra của tỉnh Quảng Ngãi cho rằng, UBND TP. Quảng Ngãi đã quản lý không chặt chẽ biến động đất đai, dẫn đến tình trạng tách thửa tùy nghi, hình thành những thửa đất không có đường đi chính thức, chỉ là lối đi phục vụ cho mục đích tách thửa…

Từ năm 2015 đến nay, công chức địa chính xã Tịnh An không kịp thời cập nhật, chỉnh lý biến động vào hồ sơ địa chính sau khi nhận được Phiếu chuyển thông tin địa chính do Văn phòng Đăng ký đất đai chuyển về, dẫn đến biến động đất đai tại xã Tịnh An và khu vực Đảo Ngọc không đúng thực tế.

Thanh tra giai đoạn 2015 - 2022 cho thấy việc tách thửa, tự chừa đường đi khi tách thửa, chuyển quyền sử dụng đất tại khu vực Đảo Ngọc tăng đột biến, từ 214 thửa đất gốc qua nhiều lần tách thửa đã hình thành 1.227 thửa đất, nhưng phần lớn là chỉ tách trên sơ đồ phân lô trong hồ sơ.

Theo kết luận thanh tra, trong 1.227 thửa hình thành sau khi tách, có 737 thửa đã 1.018 lần biến động chuyển quyền. Trong đó, 468/737 thửa sau khi tách đã được chuyển quyền cho những hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu ngoài xã Tịnh An, phần lớn chưa xây dựng nhà ở.

Nhiều trường hợp tách thửa tự chừa đường đi có mặt cắt rất nhỏ, từ 01 đến dưới 02 mét nhằm tăng tối đa số thửa đất đảm bảo diện tích tối thiểu để được tách; có trường hợp thực hiện hợp các thửa đất đã tách trước đó để sau đó tiếp tục tách ra với số thửa nhiều hơn; nhận chuyển nhượng với mục đích đầu cơ, chờ bồi thường, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án trên khu vực Đảo Ngọc…

KHẮC PHỤC SAI PHẠM

Kết luận thanh tra cho thấy, việc tham mưu của Văn phòng đăng ký đất đai chi nhánh TP. Quảng Ngãi, thẩm định của Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh và phê duyệt của Sở Tài nguyên và Môi trường khi giải quyết thủ tục tách thửa tại Đảo Ngọc có nhiều sai phạm, như: cho phép tách thửa đất tự chừa đường nhưng không thực hiện các thủ tục có liên quan đảm bảo các quy định; đường chưa được chính quyền địa phương nhận hiến đưa vào quỹ đất công để quản lý; việc hình thành các con đường trên hồ sơ không theo quy hoạch, kế hoạch của địa phương nên gián tiếp ảnh hưởng đến các chỉ tiêu cơ cấu sử dụng đất của địa phương; giải quyết thủ tục hợp thửa đất không cùng loại đất, không cùng thời hạn sử dụng đất là không đúng quy định…

Ngoài ra, Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu UBND tỉnh ban hành các quyết định về việc xác định lại diện tích đất ở trái với quy định của pháp luật, dẫn đến cơ quan chức năng xác định lại diện tích đất ở khi tách thửa không đúng quy định... Để xảy ra việc này còn có trách nhiệm của UBND xã Tịnh An, Phòng Tài nguyên và Môi trường TP. Quảng Ngãi.

Với những sai phạm trên, kết luận thanh tra yêu cầu Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ngãi khẩn trương tham mưu UBND tỉnh Quảng Ngãi sửa đổi, bổ sung, ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền theo đúng quy định pháp luật; Sở xác lập thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được tách không đúng quy định; kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân của Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu UBND tỉnh ban hành các văn bản có nội dung trái với quy định của pháp luật.

Kiểm điểm, xử lý trách nhiệm những cá nhân thuộc Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh, Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh - chi nhánh TP. Quảng Ngãi.

Chủ tịch UBND TP. Quảng Ngãi chỉ đạo UBND xã Tịnh An khắc phục ngay việc cập nhật, chỉnh lý biến động vào hồ sơ địa chính; Kiểm điểm trách nhiệm đối với UBND xã Tịnh An trong thời kỳ từ 2015 đến tháng 9/2022…