Ngày 21/10/2024, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HSX) sẽ công bố thay đổi về các cổ phiếu thành phần và hệ số tính toán cho VNDiamond và những thay đổi này sẽ có hiệu lực từ ngày 04/11/2024. Đồng nghĩa với việc ngày 01/11/2024 sẽ là ngày cuối cùng thực hiện giao dịch cơ cấu của các quỹ ETF mô phỏng theo chỉ số VN-Diamond.

Trước đó, HSX đã ban hành quyết định số 502/QĐ-SGDHCM về việc ban hành quy tắc xây dựng và quản lý chỉ số các cổ phiếu Kim cương Việt Nam “Vietnam Diamond Index” phiên bản 3.0 thay thế cho phiên bản 2.1. Quyết định có hiệu lực kể từ kỳ đánh giá tháng 10/2024.

Một số quy tắc thay đổi như bỏ tiêu chí khối lượng giao dịch, khối lượng cổ phiếu không thuộc thành phần chỉ số kỳ trước lớn hơn 20 tỷ; cổ phiếu thuộc thành phần chỉ số kỳ trước lớn hơn 10 tỷ. Quy tắc này tác động không đáng kể đến bộ cổ phiếu trong chỉ số. 

Với quy tắc mới EPS 12 quý gần nhất có điều chỉnh khối lượng lưu hành bình quân ngày và tính P/E cho 2 nhóm ngân hàng và ngoài ngân hàng, sẽ giảm thiểu tác động của chu kỳ kinh doanh và làm P/E ổn định hơn; Tăng P/E bình quân đối với các mã ngoài ngân hàng.

Mục lựa chọn rổ chỉ số, quy tắc mới cổ phiếu không thuộc thành phần chỉ số kỳ trước FOL > 95%, cổ phiếu thuộc thành phần chỉ số kỳ trước FOL > 65%; Thêm định nghĩa cổ phiếu chờ loại, lần đầu, duy trì. Những quy tắc này tăng sự linh hoạt và ổn định của rổ cổ phiếu thành phần và hạn chế việc thêm mới/loại bỏ đột ngột sẽ ảnh hưởng đến hiệu suất của chỉ số.

Đối với phương pháp tính toán chỉ số giá thêm tiêu chí mới về trọng số đối với cổ phiếu định nghĩa ở mục 3.7; Nới rộng khoảng chia wFOL tối thiểu từ 70% (thang chia 10%) sẽ làm tăng tỷ trọng tác động vào chỉ số cho các cổ phiếu có FOL < 90%.

Quy tắc Phân ngành GICS cấp 2 giúp phân loại rõ hơn tiêu chí xác định nhóm
ngành Ngân hàng và nhóm ngoài Ngân hàng.

Với bộ quy tắc mới, Mirae Asset cho rằng trong đợt xem xét tháng 10, rổ chỉ số sẽ không có bất kỳ cổ phiếu nào được thêm vào hoặc loại ra. VRE sẽ được đưa vào danh sách cổ phiếu chờ loại do vi phạm tiêu chí FOL tối thiếu 65%. Như vậy, trong kỳ tiếp theo vào tháng 01/2025, nếu FOL của VRE vẫn tiếp tục dưới yêu cầu 65% thì VRE sẽ có thể bị loại hoàn toàn khỏi rổ chỉ số.

Việc VRE nằm trong danh sách chờ loại đồng nghĩa với việc cổ phiếu này sẽ bị áp dụng trọng số đối với cổ phiếu chờ loại là 50%. Điều này khiến tỷ trọng đóng góp của VRE vào chỉ số bị thu hẹp đáng kể, ảnh hưởng trực tiếp đến danh mục chứng khoán cơ cấu của các quỹ bị động đang mô phỏng theo VNDiamond. 

Dựa trên dữ liệu giá đóng cửa tính đến ngày 20/09/2024, Mirae Asset cho rằng các cổ phiếu hiện tại vẫn đáp ứng được các tiêu chí để duy trì trong thành phần rổ chỉ số.

Hiện tại, có 5 quỹ ETF đang sử dụng chỉ số này làm tham chiếu như VFMVN Diamond, MAFM VNDiamond, BVFVN Diamond, KIM Growth Diamond và ABF VNDiamond với tổng giá trị 12.700 tỷ đồng. Tỷ trọng của VFMVN Diamond chiếm phần lớn quy mô (~95%) cho nên Mirae Asset đưa ra dựbáo thay đổi cho riêng nhóm quỹ này. Với việc dự báo không có cổ phiếu nào được thêm vào hoặc loại ra khỏi rổ chỉ số nên các quỹ này sẽ chỉ giao dịch các cổ phiếu hiện có để tái cân bằng lại tỷ trọng danh mục.

Về mặt biến động giao dịch, số ít cổ phiếu được gia tăng tỷ trọng đáng kể đó chính là KDH, NLG, và BMP. Trong khi hầu hết các cổ phiếu khác đều điều chỉnh theo xu hướng bán ròng, tập trung chủ yếu vào VRE, OCB, VIB.

Theo đó, KDH được mua nhiều nhất 9,47 triệu cổ phiếu; tiếp theo là NLG được mua 8,3 triệu cổ phiếu; BMP được mua 1,5 triệu cổ phiếu; VPB được mua 511 nghìn cổ và GMD được mua 38 nghìn cổ.

Ở chiều ngược lại, VRE bị bán nhiều nhất 8,9 triệu cổ phiếu; OCB bị bán 7,7 triệu cổ phiếu; VIB bị bán 4,2 triệu cổ; TCB bị bán 3,9 triệu cổ; ACB bị bán 3,45 triệu cổ và MBB bị bán 2,4 triệu cổ. Các cổ phiếu còn lại như HDB, FPT, CTG, REE, MSB, TPB, PNJ cũng bị bán ra từ vài trăm nghìn đến hơn 1 triệu cổ phiếu.